Ynt: En Ucuz Bitki Besleme: Yaprak Gübrleri & Genel Tarifler
(Alıntıdır)
Yapraktan gübrelemede nelere dikkat edilmelidir.
Yapraktan gübre alımını etkileyen faktörler:
1- Bitkinin türü ve yaprak organın morfolojik özellikleri: Geniş yapraklı bitkilerde yaprak gübreleri daha etkili olmaktadır. Ayrıca bitkilerin yaşlanmasıyla kutikula tabakasının büyümesi ve mumsu tabakanın kalınlaşması da besin elementlerinin genç yapraklarda yaşlılardan daha hızlı alınmasına neden olmaktadır.
2- Yaprak gübrelerinin pH’sı ve taşıyıcı iyonun etkisi: şelat formundaki mikro element gübreleri inorganik yapılı olanlardan en az 10 kat daha etkilidir.
3- Yaprak gübresinin uygulama konsantrasyonları ve damla büyüklüğünün etkisi: Püskürtülerek uygulanan gübrelerin belli konsantrasyonları geçmemesi gerekir, ayrıca düşük kon-santrasyonlarda besin elementlerinin absorbsiyon hızı artar. Yaprak yüzeyinde su tabakası ne kadar uzun kalırsa iyonların yaprağa girişide o kadar kolay olur. Bu da yayıcı yapıştırıcı ile sağlanır.
4- Işık, sıcaklık, rüzgar ve nisbi nemin etkisi: Güneş ışınları dik geldiğinde gözenekler fazla su kaybını önlemek için kapalı olduğundan, yapraktan gübreleme serin ve bulutlu günlerde ya da sabah erken ve akşam geç saatlerde, mümkünse rüzgârsız havalarda yapılmalıdır.
Şelat: şelat (chelate) ismi Yunanca ‘’yengeç kıskacı’’ anlamına gelen ‘’chele ‘’den türetilmiştir. Şelat maddeleri, anlamına yakışır bir biçimde besinleri sıkıca tutmaktadır. Şelat kelimesi özellikle mikro besin içeren gübrelerde sıkça duyduğumuz bir kelimedir. Bitki besin maddelerinin daha kolay alınmasını sağlar. Şelat; çinko, mangan, demir, bakır, magnezyum ve kalsiyum gibi pozitif yüklü katyonların; negatif yüklü olan en az iki elektrodönor atom içeren ligantla yapacakları (en az iki halkadan oluşan) organik komplekslere denir.Piyasada farklı isimlerde birçok şelat maddesi vardır. Her şelat maddesinin toprak koşullarında stabil olduğu bir pH aralığı vardır. EDTA: Etilendiamintetraasetik asit, EDDHA: Etilendiamin di (ohidroksifonil asetik) asit, DTPA: Dietilentriaminpenta asetik asit vb.
***
Yapraktan gübrelemede nelere dikkat edilmelidir:
1- Tam çiçeklenme döneminde ve meyve oluşumunun başlangıcında yapraktan gübreleme yapılmamalıdır.
2- Birçok bitkide gözeneklerin yaprak altı aktivitesi daha fazladır. Yaprağın hem alt hem üst kısımları gübreli su ile iyice ıslatılmalıdır.
3- Güneş ışınları dik geldiğinde zaman gözenekler (stomalar) fazla su kaybını önlemek için kapalı olacağından yapraktan gübreleme sabah erken, akşam geç saatlerde ya da bulutlu zamanlarda rüzgârsız havalarda yapılmalıdır. Güneş ışınları dik geldiğinde mercek oluşumu ve tuz birikimi ile yakıcı etki yapabilir. (Stomaların açık olduğunda uygulama başarısı artar)
4- Gübre çözelti konsantrasyonu iyi ayarlanmalıdır. Fazla olması durumunda yaprakta yanmalara neden olur. Düşük konsantrasyonlarda besin elementlerinin absorbsiyon hızı artar.
5- Su damlacıkları ne kadar küçük olursa absorbsiyonu o kadar artar.
6- Yaprak gübrelemesi yapıldığında bitkinin su stresi olmamalı, çok ıslak ya da kuru olmamalıdır.
7- Eğer bir ilaç veya gübre ile karıştırılacak ise ön karışım (kavanoz testi) yapılmalıdır.
8- Yaprak gübrelerin de besin maddelerinin alınma kolaylığını sağlamak için yayıcı yapıştırıcı ve yüzey gerilimini azaltıcı maddeler kullanmak suretiyle gübrenin etkinliği artırılmalıdır.
9- Kalsiyumlu yaprak gübreleri sülfatlı ve fosforlu gübrelerle birlikte uygulanmamalıdır.
10- Tek uygulamadan ziyade iki veya üç uygulamayla daha iyi sonuç alınır.
