2 Mart 2022
Rus işgali Ukrayna ayçiçek yağı endüstrisini bozuyor
Rusya'nın 24 Şubat'ta Ukrayna'yı işgali, Ukrayna'nın ayçiçek yağı endüstrisini ve tedarik zincirini önemli ölçüde bozdu ve Ukrayna dünya çapında en büyük ayçiçek yağı ihracatçısı oldu. Kaynaklar, uzun süreli bir çatışmanın bir sonraki büyüme sezonunu da tehdit ettiğini söyledi.
Rusya'nın işgali, şehirlere, limanlara ve altyapıya yönelik saldırıların tedarik zincirleri aracılığıyla şok dalgaları göndermesiyle petrol, gaz ve tarım piyasalarında emtia fiyatlarının yükselmesine neden oldu. Bu, S&P Global Commodity Insights'ın, ticaretin durması nedeniyle Karadeniz ayçiçek yağı fiyat değerlendirmelerini 24-25 Şubat tarihleri arasında askıya almasına neden oldu.
28 Şubat'ta bir kaynak, “Piyasa mevcut durum yüzünden çok stresli – Ukrayna'da yağlı tohum ezilmesi ve sanayi tamamen durdu, sevkiyat gecikmeleri de var” dedi. “Bu 2-3 hafta veya daha uzun sürerse, soya fasulyesi ve ayçiçeği için ilkbahar ekimlerini geciktirebilir ve bir sonraki kampanya için ortalama hektar hedeflerini riske atabilir.”
AYÇİÇEK TOHUM ÜRETİMİ
İstila, çiftçiler için çeşitli cephelerde bozulma tehdidi oluşturuyor. Rus birliklerinin ana tohum üretim bölgeleri olan Kharkiv ve Luhansk'a zaten girmesiyle, bu bölgelerde depolanan tohumlara artık ihracat kırıcıları tarafından erişilemeyecek. Ek olarak, lojistik kısıtlamalar, önemli ekim mevsimine yaklaştıkça çiftçilerin gübre ve diğer girdilere erişimlerini engelleme tehdidinde bulunuyor.
Ayçiçeği tohumları yaz mevsiminden önce Nisan ve Mayıs aylarında ekilir ve ardından hasat genellikle Eylül ayında başlar. “Tarım alanlarında bazı gerilimler ve askeri eylemler olduğunda bir sonraki kampanya için arz ve talep riski var - birçok yol kapanıyor, ticari şirketler çalışmıyor, çiftçiler ekim yapamıyor ve bazı alanlar işgal edilirse ortalama dönümü azaltabilir, dedi bir piyasa katılımcısı.
Ukrayna'da ayçiçeği tohumlarının yetiştirildiği başlıca bölgeler, ülkenin orta ve doğu illerinde bulunan Ukrayna'nın bozkır ve orman-bozkır bölgeleridir. Latifundist ve Ukrayna Tarımsal Kalkınma Bakanlığı verilerine göre, Ukrayna 2020-21 pazarlama yılında (Eylül-Ağustos) 6,5 milyon hektar ayçiçeği tohumu ekmiştir. Ana üretim bölgeleri Dnipropetrovsk, Kirovohrad, Kharkiv, Zaporizhia, Nikolaev, Luhansk, Odessa ve Poltava'dır ve bunlar toplam ülkenin ekili alanının %62'sini oluşturmaktadır.
AYÇİÇEK TOHUM TAŞIMACILIĞI
Rus işgali, tohumları üretim bölgelerinden kırma tesislerine veya ihracat terminallerine taşımak için kullanılan Ukrayna'daki demiryolu ve karayolu sistemlerini de tehdit etti.
Devlet demiryolu operatörü Ukrzaliznytsia, vatandaşların tahliyesi için kapasitesine öncelik veriyor ve endüstriyel ve ticari trafik zarar gördü, çelik üreticileri ve demir cevheri üreticileri de faaliyetlerinde aksama olduğunu bildirdi.
Ukraynalı ayçiçeği çekirdeği kırma tesisleri 21 Şubat civarında ek tohum satın almaya başladı, ancak bu satın alımlardan herhangi birinin demiryolu taşımacılığına kısıtlamalar getirilmeden önce başarıyla yüklenip sevk edilip edilmediği belirsiz. Piyasa kaynakları, kırıcıların Şubat ayı için büyük ölçüde karşılandığını bildirse de, uzun vadeli tedarikler artık tehdit altında.
Ukrayna, tohumları kırma, yağ ve küspe üretiminde kullanmanın yanı sıra Türkiye gibi büyük tüketicilere de ayçiçeği tohumu ihraç ediyor. Platts Analytics verilerine göre, Ukrayna'nın bu sezon 350.000 mt tohum ihraç etmesi ve küresel ihracatın yaklaşık %10'unu oluşturması bekleniyordu.
KIRMA TESİSLERİ
Tedarik zinciri boyunca, işgal Ukrayna kırma tesislerinin çalışmasını engelledi. Bir kaynak,
“Lojistik yok, üretim yok, çiftçiler durdu, üretim yok ve ezilme yok” dedi. "Kırma tesislerinin çoğu tamamen durdu."
Kırma kapasitesi, Ukrayna'daki ayçiçeği tohumu üretimini aşıyor, bu da kırıcıların tipik olarak tohum için rekabet ettiği anlamına geliyor. Örneğin 2020 yılında, USDA verilerine göre, Ukrayna'daki toplam yağlı tohum kırma kapasitesi 23 milyon mt civarındaydı ve 19 milyon mt'u ayçiçeği tohumlarına ayrıldı.
İhracat pazarına yönelik olması nedeniyle, Ukrayna kırma tesislerinin çoğu, lojistik kolaylık sağlamak için Karadeniz limanlarına yakın, genellikle ülkenin merkezindeki ve doğusundaki tohum üretim alanlarından oldukça uzakta yer almaktadır. USDA verilerine göre, Ukrayna'nın ayçiçek yağı endüstrisi, üretiminin %91'i yurtdışına yönelik olarak ihracat pazarına yöneliktir. Diğer büyük üretici olan Rusya ile karşılaştırıldığında, Rusya kendi ayçiçek yağı üretiminin yaklaşık %35'ini yurt içinde tüketmektedir. Genel olarak, Karadeniz, küresel ayçiçek yağı ihracatının neredeyse %80'ini oluşturmaktadır.
TERMİNALLER, LİMANLAR
Önemli nakliye limanlarının kapatılması, gemilere ayçiçek yağı yüklenmesini durdurdu. Bir kaynak, "Limanlar çalışmıyor, sevkiyatlar gerçekleştirilemiyor - Rotterdam'da, Karadeniz'de ve hedef pazarlarda gerginlik var" dedi. “Türkiye sevkiyatlarını almakta gergin, Hindistan gergin.”
Ukrayna Altyapı Bakanlığı, ülke ordusunun 24 Şubat'ta tüm limanların kapatılması emrini verdiğini duyurdu. Bir pazar kaynağı, Şubat ve Mart aylarında yaklaşık 300.000 mt Ukrayna ayçiçek yağı sevkiyatının planlandığını, ancak bunun büyük olasılıkla sevk edilmeyeceğini bildirdi. , hedef pazarlar artık bu hacimleri diğer menşelerden temin edilebilen bitkisel yağlarla değiştirmeyi gerektiriyor.
Ukrayna'da ayçiçek yağı için başlıca Karadeniz limanları, ülkenin güneybatısında, Karadeniz'in kuzey kıyısında yer alan Nikolaev, Chornomorsk, Dnipro, Odessa, Kherson ve Yuzhniy'dir. Tipik olarak, daha küçük alıcılar için temiz ürün tankerleri, kimyasal tankerler ve hatta flexibag konteynerler ayçiçek yağını Hindistan, AB, Çin, Orta Doğu ve Kuzey Afrika dahil olmak üzere başlıca ihracat noktalarına nakletmek için kullanılabilirken, tohumlar kuru nakliye yoluyla ihraç edilebilir. toplu gemiler.
S&P Küresel