Bak güzel kardeşim,
1) Asgari ücret dediğin para şuan ülkenin resmi maaşı. Ocak 2023 verilerine göre yaklaşık 15 milyon kişi direk asgari ücret alıyor, bunu genellersen, neredeyse ülkenin yarısından fazlası asgari ücret civarında maaş alıyor. Boş vasıfsız kişilerin alması gereken ücret dediğin para yaklaşık 30 milyon kişinin 1 aylık geliri. Sen git istediğin kadar vasıflı ol, usta ol, maaşlı çalışıyorsan, bu paranın etrafında dönüyorsun.
2) 10 yıl önce işe başlayan tecrübesiz biri, bugün 10 yıllık tecrübeli haliyle aldığı maaş, alım gücü olarak 10 yıl önceden daha düşük. Şuanki sistemde asgari ücretten kurtulma şansın neredeyse yok. Nerede çalışırsan çalış, iş hayatına asgari ücretle başladıysan, geçmiş olsun, asgari ücretin maksimum 2 katına çıkarsın, o ilave asgari ücreti de ücretsiz mesai ile senden alırlar. Mühendis, doktor, memur olsun daha çok alsın dersen, aldıkları para büyük ama işlevi küçük.
3) İş veren gözünden bu hesapları büyük işletmelerde çok yaptım. Daha önce de burada da yazdım, işçilik maliyeti %10 u çok zor geçer hatta çok altındadır. Çok kısa bir örnek vereyim, günde sadece 10 adet çorba satan bir lokanta düşün, 1 işçinin günlük maaşı+yemek+SSK yı rahat çıkarır. Detaylı da anlatabilirim.
4) 2017 de aldığım beyaz eşyalar 3200 tl di, asgari ücret net 1404 liraydı, şuan aynı beyaz eşyalar tam 62000 tl. Arada neredeyse 2,5 katlık fark var. Bu kayıp olan kısma enflasyon vergisi diyoruz. Zamanın da bu işletmeler bu parayı veriyorken, şuan yarım maaşla çalıştırıyor desek yeridir. Gözünü açıp bir de bu gözle bak derim.
5) Bu şartlarda ustaya 4 asgari ücret veren firmalar var. Vermeyenler de gün gelecek, o vermedikleri paradan dolayı kalitesel sorun yaşayıp çok daha fazlasını bedel ödeyecek. (Ki ödediklerini çok gördüm)
6) O başlıklar da tarımla ilgili girme diyenlerin hepsi, sıfırdan tarıma başlanmaz diyordu. Bugün 100milyon lira yatırımla tarıma başladığında getirisi 500bin olur. Genelde yüzde 1 ın altında kazanç sağlar. Ama 100 milyonluk sermayen(tarlaların) hiç bir zaman eskimez bozulmaz. Bugün 100milyon lirası olan adamda parayı tarlaya, çiftçi değilse yatırmaz. Tarlayı satıp, traktörü satıp faize yatırabilir, aldığı parayla bakalım geri alabilir mi? Alamaz.
Güzel kardeşim, söylediklerinin çoğu bence yalan değil, ama görüşlerimiz le görülerimiz farklı...
Galiba onu anlatmakta başarılı olamadım.
Ülkemizde Maaşlar maalesef asgari ücret etrafında toplandı, hatta bir çoğu sigortada asgari ücret gösterip kalanı elden alıyor.
Bence asıl önemli olan ve düzeltilmesi gereken maaşların asgari ücret etrafında değil, insanların niteliğiyle orantılı olması.
Maalesef şu anda vasıfsız eleman 11400 alıyorken kalifiyeli eleman yirmi, yirmi beş alıyor.
Bildiğim sektörden örnek vereyim
Bundan on sene önce, herhangi bi pastanede hiç bi şey bilmeden tezgaha geçirdiğimiz elemana asgari ücret veriyorken kalifiye bir tezgahtara üç asgari ücretten fazlası veriliyordu. kalifiye adam arabada alabildi , evde alabildi zamanında imkan vardı verebiliyorduk bizde kazanıyorduk çok şükür...
Bugün, okulu bırakıp hiç bi vasfı olmayan 17 yaşındaki çocuğa 11400 veriliyorken hayatını mesleğe adamış adama gel 20000-25000e çalış demek, bence en yanlışı bu...
Neye göre maliyet çıkardın , Kaç çorba satılıp masrafını düşünce kalanı 630 TL eder bilmiyorum. '' (11400maaş + 3760sigorta +950tazminat+190senelik izin)/26=630'' Youtube da görüyoruz 10 dönüm arpa ekiminden bu kadar kazanılır diyenleri , gerçekte kaç çiftçi o kağıt üzerinde youtuber ın dediği kadar kazanıyor. hiç demiyor bunun için önce tarlan olacak ,traktörün pulluğun mibzerin ilaçlama mak.... üst üste koyunca nekadar sermaye bağlaman gerekiyor...
Kimseyi Faize yönlendirmek istemem ama şu anda banka faizleri yüzde 45 leri bulmuş 300bin vadeli ile 171bin kenara para kalıyor 12 ay sonra , çiftçi veya yatırımcı o kadar riske ve zahmete girecek ne için olsa olsa bunun iki katı için... faiz haram olmasa bence ülkemizde şu şartlada bu kadar çiftçide olmazdı işletmecide....
Bence, önce devlet kaynak bulup iş verenin yükünü azaltacak, sonra hakkedene hakkettiği kadar maaşı özel sektör verecek, bu verilen maaşla kalifiye çalışan insan gibi yaşayabilecek...
Bunun için gerekli yasal düzenleme devlet tarafından yapılmalı, bu özel sektörün vicdanına bırakılmamalı, ama özel sektörde desteklenmeli, devletin imkanı var, karşılıksız basıyo parayı memurun maaşını veriyor, özel sektörde ya zam yapıyor yada küsüyor yatırım yapmıyor... sonrası işsizlik tekelleşme..vs
Şu şartlarda, emin ol asgari ücret ne kadar artarsa, senin, benim, bizim alım gücümüz; o kadar düşecek.
ülkemizde maalesef bu böyle...
yıl başından sonra zamları göreceğiz hep birlikte
elektriğe zam ,suya zam, tuza zam , cezalara zam önce devlet maaşa zam yapıyor, ilk yine o her şeye zam yapıyor , ne olacaktı özel sektör sence bu durumda ne yapacak...
beğensek te beğenmesek te durum bu