MİLLETİN EFENDİLERİ. Öncelikle forumda yeni olduğum için atladığım, detay vermediğim hususlar olursa şimdiden kusura bakmayın. 2019 dan beri restorasyonu, ilave eklentileri ile uğraştığım bu traktörde nelere dikkat ettim, yılına göre maliyetleri ve özellikle damper sisteminde nelere dikkat edilmeli onları size aktarmak istedim. Değer mi değmez mi kısmı tamamen tartışmalı bir konu. Çünkü bu tamamen zevk meselesi. O yüzden lütfen emeğe saygı.
2020 yılının ekim ayında 5000 saati devirmiş traktörümüzü değiştirsek mi yoksa komple revizyon yoluna mı gitsek diye düşünürken piyasa araştırmasına başladık. Aynı yıl içinde elimizdeki traktörü 40-45 bin bandında satabiliyorken, düşük saatli ve daha yeni model bir 240s i 65 bin bandında alabiliyorduk. O yüzden bizde 1998 den beri bizde olması ve artık alıştığımız bir traktör olduğu için revizyon yoluna gitmeye karar verdik. Aşağıda aynı yılın mart ayında radyatördeki su kaçağı için söktüğümüzde çektiğim eski haline dair fotoğraffı ekliyorum.
Önce 4 lastik alarak işe başladık. Goodyear öncü 6.00.16 ön lastikler, 13.6.28 arka lastikler iç lastikler ve montaj dahil ekim ayında 4800 tl idi.
Daha sonra komple motor revizyon, boya, hidrolik direksiyon vs tüm bakım ve onarımlarının yapılması için kasım ayında ustamıza teslim ettik. Aşağıda 26 kasımda teslim aldıktan sonraki fotoğrafını ekliyorum.
Yapılan işlemler ise:
Komple motor revizyon
Çatlak olan silindir kapağının değişimi
Ön takım revizyon
Pervane
Kayış
Devirdaim
Baskı balata
Koltuk
Sağ Sol ayarlı hidrolik kolları
Yeni akü
Yakıt pompası eleman değişimi, revizyon ve yeni enjektörler
AHS hidrolik direksiyon sistemi (yandan)
Komple boya ve kaporta işçiliği
Toplam 15000 tl
Traktör geldikten sonra aldığımızdan beri olmayan arka camını ve sol kapı üst camını aramaya başladım. Konya'dan fitilleri pistonları ve menteşeleri ile birlikte tam takım bulduğum camlar toplamda 450 tl ye geldi. Aşağıya önce ve sonra fotoğraflarını ekliyorum.
Ardından açık olan alt tarafın kapatılması için neler yapılabilir ona bakmaya başladım. Kartondan kalıp çıkardığım açık kısımlar için 1,5 mm sacdan 5 parçadan oluşan kapaklar yaptım. Üst taraf için de arkayı görmek için 4 mm pleksinin iç tarafını siyah cam filmi, dışını ise şeffaf film ile kaplayıp fitille kanallarını hazırlayarak montajladım. Sac malzemeleri astarlayıp boyadıktan sonra montajı bitince büyük fark vardı. Çünkü açık olan kısım soğuk havalarda çok zor olabiliyordu.
Kullanılan sac, pleksi, fitiller, civatalar vs tüm malzemeler 2021 nisan ayında 500 tl gibi bir rakama mal oldu. İşçilik tamamen kendime ait.
Bütün bunlardan sonra pistonlu orta kol takmaya karar verdim. Bunun için Özmenoğlu 2 kollu 2 çıkışlı damper valfi ve Führer 68 cm bir ucu dar bir ucu geniş delik pistonlu kol aldım. Damper valfi 2021 kasımda 1350 tl, pistonlu kol 650 tl idi. Eklenti olarak arka taraf artık kapalı olduğu için hidroliği ve pistonlu orta kolu dışarıdan kontrol edebileceğim bir sistem düşünmeye başladım. Bunu da 6 mm inşaat demirinin bir ucuna halka pul, bir ucuna da vites topuzuna uygun civata kaynaklayarak çözdüm. Uygulanmış halini aşağıya ekliyorum.
Mısır tarımı yaptığım için tarlada kalan sapların alta alınması ve tesviyenin bozulmaması için dönerli pulluk almaya karar verdim. 2 li 12 numara alpler pulluk 2022 aralık ayında 40500 tl ye teslim edildi. İlk denemede kopan yan gergi zincirlerini kilitli sistem olan gergilerle değiştirdim. Eski bağlantı takozlarına L şeklinde 8 mm sac kaynatarak bağlantı yerlerini sağlamlaştırdım ve yeni gergilere uyumlu hale getirdim. Mart 2023 de 2 adet yan gergi 1350 tl, lazer kesim ilave sac parçaları 170 tl idi. Bunun yanında 2 çıkışlı sistem yetmeyeceği için 3 kollu 4 çıkışlı Özmenoğlu marka valfi temmuz 2023 de 4500 tl ye aldım. Eski valfi de 3300 tl ye ustamızın vasıtasıyla sattık. Yan gergilerin fotoğraflarını aşağıya ekledim.
Gergi kollarıyla alakalı tek problem pim deliklerinin ilerde kalması. Onun dışında gayet kullanışlı. Sorunun çözümü ile ilgili ilerleyen zamanlarda uçların kesilip tersten kaynaklanması problemi çözebilir.
Damperin kaldırılması ve römork kullanımı esnasında sistemin yavaş çalışmasından şüphelendiğim için şanzıman yağını kontrol etmeye karar verdim. Yağın çok kötü olması ve filtre kapağının oradan bazı parçaların çıkması üzerine sanayinin yolunu tuttuk. Kırılan parçanın bypass valfi olduğunu öğrendik. Komple yağı ve filtreyi değiştirdik. 2 teneke Castrol CRB Monograde 30 numara yağ ve Agco yağ filtresi, parça ve işçilik dahil 4500 tl ydi. Kırılan parçanın yerini işaretlediğim fotoğrafı aşağıya ekledim.
Sırada elektronik devir sabitleme uygulaması var. Konuyla ilgili Axi Teknoloji' den Bahri bey ile uzun uzun konuştuk. Toza suya dayanıklı, halatlı ve hafızalı gayet kullanışlı bir ürün çıktı ortaya. Halat bağlantısını ister pompa üzerindeki kelebeğe, isterseniz 240s lerdeki el gazının ve ayak gazının ortak bağlandığı kelebeğe yapabilirsiniz. 2. bahsettiğim husustaki tek problem halat kelebeği çekerken ayak gazı tek noktadan bağlandığı için motor pedalı da çekmek zorunda kalıyor. Pedalda da yay olduğu için zorlanıp kendini emniyete alarak kilitleniyor. Bununla ilgili de kelebekteki pedalın bağlandığı noktayı el gazındaki gibi kanallı şekilde açarak el gazı, ayak gazı ve elektronik gaz sisteminin üçünün de birbirinden bağımsız çalışmasını sağlayabilirsiniz. Geriye de sadece motoru ve butonları koyacağınız yeri seçmek kalıyor. Bahri bey de gerçekten konuyla alakalı çok bilgili. Taleplerinizi anlaması, harfiyen yerine getirmesi, kullandığı parçaların kalitesi vs olsun çok yardımcı oldu. Çalışma videosu
Medyayı görebilmek için giriş yapınız
Ürün ile ilgili bilgi almak isterseniz youtube kanalından veya instagram sayfası üzerinden de bilgi alabilirsiniz. İlgili fotoğrafları da aşağıya ekledim.
Tüm bunlardan sonra sıra geldi en maliyetli, en zahmetli ve en sorunlu sisteme. Bağımsız damper sistemi.
Özmenoğlu damper valfini kullanan arkadaşlar sorunlarımı anlayacaktır. Kısaca anlatmak gerekirse bu sistem kullanışlı evet ama traktörün kendi hidrolik sistemine bağlı olduğu için bir seçim yapmak zorundasınız. Örneğin aktarma esnasında orta kolu ayarlamak istediniz bunun için önce musluğu çevirip kolu ayarlayıp tekrar musluğu çevirerek aktarmaya devam edebiliyorsunuz ya da dönerli pulluk için konuşalım. Her sıra sonunda pulluğu çevirmek için musluğu çevirip ardından pulluğu döndürdükten sonra pulluğu indirip tekrar musluğu çevirerek işinizi yapabiliyorsunuz. Kısacası orta kol hassasiyeti gerektiren işlerde özmenoğlu damper valfi hassasiyetli şekilde çalışmaya uygun değil. Ya harici damper valfini ya da traktörün kendi hidrolik kollarını kullanmak zorundasınız ikisi aynı anda çalışamayacak şekilde bir altyapı var bu traktörlerde.
Dönerli pulluk, orta kol vs çok fazla yağ basıncı gerektiren ekipman kullandığım için bağımsız bir sistem şart oldu. Tamircimizle parçaları temin ettikten sonra montajı tornacıda yaparak sistemi bitirdik. Parçalara gelecek olursak:
Hema 1p1 1p1 120 MF 240s efsane, 250g ve 260g tandem pompa 11000 tl
MF 398 hidrolik filtresi ve başlığı 650 tl
4 çıkışlı 2 kollu valf 4000 tl
Montaj bittikten sonra pompa kısmında ilk hali şu şekildeydi.
Dikkatlice incelediyseniz direksiyona giden basınç hattıyla direksiyon geri dönüşünün ters bağlandığını görebilirsiniz. Bunun sebebi ise basınç hattıyla geri dönüş karşılıklı bağlandığında arka kumanda kollarında basınç varken direksiyonda basıncın olmamasıydı. İlk başta böyle bir çözüm üretmiştik.
Montajdan 1 gün sonra sabah traktörü çalıştırdığımda direksiyon 2-3 dakika sonra, arka damper sistemi ise 10 dakika sonra çalışmaya başlamıştı. Bununla birlikte direksiyonu çevirirken pompadan uğultu geliyordu. Konuyla alakalı forumda daha önce benzer bir konuda bilgisine şahit olduğum
@Uzunyayla Rençberi ile iletişime geçtim. Kendisi bana emiş hattımın dar olduğunu, koltuğun altındaki geri dönüş hattımın da dar olduğunu söyledi. Yağı alacağım nokta olarak alttaki filtre kapağını delerek oradan hat çekmemi önerdi (ben yağı alttaki yağ tahliye tapasından almıştım). Ben ise emme hattının yeterli geleceğinde ısrar etmeme rağmen kendisi sabırla yetersiz olduğunu ve konuyla ilgili bir de
@Murat AKKAYA ile irtibat kurmamı söyledi. Murat beyin de söyledikleri farklı değildi. Ayrıca filtre seçimimin yanlış olduğunu, kullandığım filtrenin geri dönüş filtresi olduğunu, emme hattı için emiş filtresi kullanmam gerektiğini söyledi. Her ikisi de yurtdışında yapılmış uygulamaların fotoğraflarıyla bana yardımcı oldular. Kendilerine gerçekten çok teşekkür ediyorum.
Tüm bunlardan sonra emme hattını büyüttüm ve son hali aşağıdaki halini aldı.
Önceki uygulamaya kıyasla emme hattının ne kadar büyüdüğünü, filtrenin farklı olduğunu, ilaveten basınç emnşyet valfinin eklendiğini farketmişsinizdir. Daha önce 5/8 hortum kullanılan sistem yerine 1'' lik metal boru ve hortumlarla pompaya yağ beslemesinin yapılması aşırı derecede farketti. Hat tipi emiş filtresi de yağı tutmadan süzerek kolay bir geçiş sağladı. Emniyet valfi de sıkışma halinde yağı tekrar şanzımana vererek pompaya zarar gelmesini önlüyor. Bunun yanında römork indirme esnasında pompanın skışmasını engelliyor. Basınç ayarını da üstündeki kelebekten yapabiliyorsunuz. Bunun yanında ilk bağlantı şeklinin aksine direksiyon sisteminin hortumu karşılıklı, ve ana emiş bağlantısının altına da kumanda koluna giden hatta bağlamış olduk. Hatırlarsanız tornacıda bu şekilde bağladığımızda direksiyonda basınç alamamıştık ve çıkışları ters bağlamıştık. Çünkü gelen yağ sadece arka damper çıkışlarına yetebiliyordu hatta yetersizdi. Montaj bittikten sonra denediğimde direksiyon çok yumuşamıştı, pulluğun dönme hızı da çok artmıştı. Üstelik herhangi bir uğultu da yoktu.
Geri dönüş hattı da aynı kaldı pompadaki ısıya bakılacak olursa şu an yetersiz geliyor ilerleyen zamanlarda kuyruk milinin oradan geri dönüş vermeyi, bu bağlantıyı yaparken söktüğüm filtreyi de bu hatta bağlamayı düşünüyorum.
Maliyet kısmına tekrar gelecek olursak:
Hema Pompa 11000 tl
4 çıkışlı damper valfi 4000 tl
Hat tipi emiş filtresi, emniyet valfi, şeffaf hortumlar, redüksiyonlar, rekorlar, kelepçeler 2750 tl
Tornacıda yapılan tüm hortum pres işlemleri ve alttaki metal borunun kaynaklanması 7500 tl
Bunların yanında ufak tefek dirsek, rekor vs. yaklaşık 250 tl
Toplam 25500 tl
Eski Özmenoğlu valfi 8000 tl ye, direksiyon pompasını ise 5000 tl ye de sattıktan sonra sistemin bize maliyeti 12500 tl olarak çıkıyor.
Uygulamak isteyen arkadaşların dikkat etmesi gerekenlere gelecek olursak
Emme hattını 1'' den küçük yapmamaya özen gösterin
Şanzıman filtre kapağının demir borudan dolayı rahat takıldığından emin olun aksi takdirde sızıntı yapabiliyor
Seçeceğiniz filtrenin emiş filtresi olmasına dikkat edin. Fotoğrafta görünen siyah haznenin içinde tel filtre var temizliği kolay ve uzun ömürlü
Sistemdeki basınçlı yağı tekrar şanzımana geri döndürürken koltuğun altındaki benim kullandığım dar deliği değil kuyruk milinden veya varsa daha büyük bir yerden geri verin.
Şimdilik aklıma gelenler bunlar. Umarım bildiklerimi aktarabilmişimdir. Tüm bunlarla alakalı sormak istedikleriniz, öğrenmek istediğiniz bir nokta olursa seve seve yardımcı olurum. İsmi geçen tüm arkadaşlara da tekrardan teşekkürler. Herkesin bol bereketli kazançlı bir sezon geçirmesi dileğiyle hoşça kalın.
