Toprak analizinin gübre kullanımına ve verimliliğe etkisi

[Hermiyas]

Toprak analizinin gübre kullanımına ve verimliliğe etkisi …
Kayıt : 22 Kasım 2014
Yazan : Ali Ekber Yıldırım Kategori : Doktar, Gübre, Tarım genel

Hükümet toprak analizini teşvik etmek amacıyla destek veriyor. Çiftçiler bu desteği almak için mi analiz yaptırıyor, yoksa bilinçli üretim yapmak için mi?Bu soruya yanıt verecek bir araştırma yayınlandı.Araştırma, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ahmet Özçelik ve Salih Küçükkaya tarafından Ankara’nın Gölbaşı ilçesinde buğday üreticileri üzerinde yapıldı.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarımsal Ekonomiyi Araştırma Enstitüsü tarafından yayınlanan araştırmaya göre araştırma kapsamındaki işletmelerin yüzde 50′si kullanılacak gübre miktarını belirlemek için toprak analizi yaptırıyor. Analiz sonuçlarına uyarak ona göre gübre kullanıyor.

İncelenen işletmelerin yüzde 46,67′sinin ise toprak analizi yaptırdığı ancak eski alışkanlıklarıyla gübreleme yaptığı, yüzde 3,33′ünün ise toprak analizi yaptırmasına rağmen Gıda Tarım ve Hayvancılık İl-İlçe Müdürlüğü personeline danışarak gübre kullanıyor.

Araştırmanın sonuçları ve öneriler ise özetle şöyle:

1-Üreticilerin genel olarak toprak analizinden önce azot eşdeğeri olarak daha düşük miktarlarda gübre kullandıkları belirlendi. İncelenen işletmelerin yüzde 90’nının toprak analizinden önce kullandığı gübre miktarının (azot eşdeğeri) 10 kg/da ve altı olduğu belirlendi. İşletmelerin yüzde10’unun ise toprak analizinden önce kullandığı gübre miktarının (azot eşdeğeri) 10,1 kg/da ve üzeri olduğu belirlenmiştir.

2-İncelenen işletmelerin yüzde 73’ünün toprak analizi deneyiminin 11-20 yıl arasında, yüzde 17’sinin toprak analizi deneyiminin 10 yıl ve daha az olduğu, yüzde 10’unun ise 21-30 yıl olduğu ifade ediliyor.

3- Araştırma kapsamındaki işletmelerin yüzde 30’unun toprak analizini daha az gübre kullanmak için yaptırdığı, diğer yüzde 30’unun ise toprak analizini ürün verimini arttırmak için yaptırdığı saptandı.. İşletmelerin yüzde 26,7’sinin ise toprak analizini destekten yararlanmak için, yüzde 13,3’ünün toprağın özelliklerini tanımak ve korumak için yaptırdığı belirlendi.

4-İşletmelerin yüzde 93,33’ünün toprak analizinde örnek almayı biliyor, ancak yüzde 6,67’si ise toprak analizi için örnek almayı bilmiyor.

5- İşletmelerin yüzde 96,67’si her yıl düzenli olarak toprak analizi yaptırırken Yüzde 3,33’ün ise düzensiz olarak toprak analizi yaptırıyor.

6-İşletmelerin yüzde 63,33’ü “gübre ve ilaç desteği alabilmek için toprak analizi yaptırılmasının zorunlu tutulması” gerektiğini belirtirken, yüzde 90’ı para yerine gübre verilmesini istiyor.

7- Araştırma kapsamındaki işletmelerin yüzde 63,33’ünün gübre desteklemesini gübre dışında ama yine tarımsal üretimde kullandıklarını vurgularken, yüzde 23,33’ü ise gübre desteklemesini gübre almak için kullandıklarını, yüzde 13,33’ü ise gübre desteklemesini tarım dışında başka amaçlarla kullandıklarını söylüyor.

8- İşletmelerin yüzde 35,29’unun destekten yararlanmak için analiz yaptırıyor.

9-Araştırma kapsamındaki işletmelerin yüzde 76,67’si toprak analizi ile verimde artış olduğunu belirtirken yüzde 23,33’ü ise toprak analizi ile verimde değişiklik olmadığını beyan ediyor.

10- Ankara İli Gölbaşı İlçesinde toprak analizi yaptıran buğday üreten işletmeler üzerinde yapılan araştırma sonucuna göre, üreticilerin toprak analizi yaptırmaları halinde buğday maliyetinin daha düşük olacağı ve işletme üzerinde gelir getirici etkisi olacağı tespit edildi.. Bu durumun aynı zamanda çevrenin ve doğal kaynakların korunması açısından da etkisi olacak.

İncelenen işletmelerin daha başarılı çalışmalarını sağlamak için yapılan öneriler ise şöyle sıralanıyor :

– İşletmelerin küçülmesini önleyici hukuki önlemler alınmalıdır. Araziler parçalandığında ve 50 dekarın altına düşünce zorunluluk ortadan kalktığından dolayı üreticiler toprak analizi yapmaktan kaçınıyor.

– Toprak tahlillerinin yaptırılamaması nedeniyle düşük verim ve kalitede ürün elde eden çiftçilerin bu konuda bilgilendirilmesi ve bölgede gerekli yayım çalışmalarının yapılması gerekiyor.

– Çiftçilerin ortak sorunlarına çözüm bulabilmeleri, ürünlerini daha iyi değerlendirebilmeleri girdi, finansman ve eğitim ihtiyaçlarını daha ucuz ve yeterli miktarda karşılayabilmeleri için kooperatifleşmeye ağırlık verilmeli. Kooperatifler finansman temininde öncü görevi üstlenmeli ve bir Kooperatifler Bankası kurmalı. Türkiye tarımının büyük sorunlarından biri olan çiftçilerin eğitiminde de kooperatifler daha fazla görev üstlenmeli.

– Buğday yetiştirilen alanların büyük çoğunluğu sulanmayan arazilerdir. Bu durum da verim düşüklüğünü beraberinde getirmektedir. Bu nedenle buğday yetiştirilen alanlara su getirmek, yeterli yeraltı suyunun mevcut olduğu alanlarda kuyu açmak ve çeşitli sulama sistemlerini kurmak isteyenler desteklenmeli. Toprak analizinin zorunlu tutulmasını sağlayacak bir destekleme modeli geliştirilmeli.

– Gübre için verilen desteğin para olarak değil de gübre olarak verilmesi pilot bir bölgede denenmeli sonuçlarına göre uygulanmalı.

Özetle, araştırmadan da anlaşılacağı üzere, toprak analizinin hem gübre ve diğer girdi kullanımı hem de ürünün verimliliği açısından büyük önem taşıyor. Çiftçinin bu konuda en az destek kadar eğitime, bilgiye ihtiyacı var.