Bu akşam oturup yazmaya karar verdim.Ne zamandır düşünüyordum.Güzel bir Önder Çiftçi Derneği kataloğu elime geçti.Ayrıntılarıyla anlatacağm size.
1)21. YÜZYILIN BİTKİSİ KANOLA
Kanola(Brasicca napus oleifera sp),bitkisel yağ kaynağı olarak yağlı tohumlu bitkiler olan ayçiçeği,soya,pamuk ve yer fıstığı arasında üretim açısından 3. sırada yer almaktadır.
Ülkemizde rapiska,rapitsa,kolza isimleriyle de bilinen kanola,kışlık ve yazlık olmak üzere iki fizyolojik döneme sahip bir yağ bitkisidir.Kanola danesinde bulunan %38-50 yağ ve %16-24 protein ile önemli bir yağ bitkisidir.
Kanola bitkisinin kışlık çeşitlerinin ülkemizde uygun iklim koşullarında buğday ile ekim nöbetine girmesi sonucu ekim nöbeti zenginleşebileceği gibi ülkemizin yağ açığının kapatılmasına da önemli katkısı olacaktır.
Kanola,Trakya bölgesinde Önder Çiftçi Projesi ' nin teşvikiyle 1997 yılından beri sözleşmeli olarak ektirilmekte ve toplu olarak pazarlanmaktadır.Türkiye şartlarında ortalama verimler 200-450 kg/da civarındadır.
2)İKLİM VE TOPRAK İSTEKLERİ:
Kanola bitkisi kışlık ve yazlık olarak yetiştirilmektedir.Ülkemizde genellikle kışlık kanola tarımı yapılmaktadır.Kışlık kanola kar altında -15 C ' ye kadar dayanıklıdır.Ancak kışa girerken kuvvetli bir kök oluşturması ve rozetleşmesini tamamlamış olması gerekmektedir.Bunun için de eylül ayı içinde tavlı toprağa ekilmeli ve çıkışı sağlanmalıdır.Eğer kuraklık nedeniyle kuruya ekilmişse bir çıkış suyu verilmesi zamanında bitki çıkışını ve kış gelmeden bitkinin yeterince kuvvetlenmesini sağlar.Kışa zayıf giren kanola bitkileri soğuktan sıfırın altındaki sıcaklıklarda zarar görmektedir.Kışlık kanolanın sıcaklık isteği toplam 2300-2500 C ' dir.Yazlık kanola daha çok ılıman iklim bölgeleri olan Ege ve Akdeniz ' de yetiştirilmektedir.
3)TOPRAK HAZIRLIĞI
Kanola tohumu çok küçük ve çimlendikten sonra toprak yüzeyine çıkış gücü düşük olduğundan tohum yatağının iyi hazırlanması gerekmektedir.Hububat hasadından sonra kanola ekilecekse,gölge tavında veya düşen yağışlardan sonra pulluk veya goble ile toprak işlenerek anız,toprağın altına gömülür.Daha sonra goble ve tırmık çekerek ince bir tohum yatağı hazırlanır.
4)EKİM ZAMANI
Ekim zamanı toprak ısısı ile yakından ilgilidir.Çimlenmenin iyi olabilmesi için toprak ısısı en az 12 C olmalıdır.Bundan daha yüksek sıcaklıkta tohumların çimlenme ve çıkışı daha hızlı olur.Kanola ekim zamanı Trakya-Marmara,Ege,Güneydoğu Anadolu,Orta Anadolu ve Karadeniz bölgelerinde 15 Eylül-15 Ekim tarihleri arasında yapılmalıdır.Eylül ve Ekim ayı içerisinde düşecek yağışlar toprağa ekilen kanola tohumlarının çıkmasına yardımcı olacaktır.Bu şekilde iyi çıkış yapan kanola bitkileri kışa 6-8 yaprak arasına girer ve kuvvetli bir kök sistemi geliştirerek soğuktan zarar görmez.Eğer kanola ekimleri Kasım ayına sarkarsa çıkış yavaş olur ve fideler de zayıf olduğundan soğukların başlaması ile sıcaklık -2 C ve altına düştüğünde genç fideler zarar görmektedir.Bu nedenle kanola ekiminde geç kalınmamalıdır.
5)TOHUMLUK
Ekolojik kanola tarımında tohumluğun önemi büyüktür.Sofralık bitkisel yağ üretiminde içeriğinde erusik asit ve küspesinde glukozonalat içermeyen kanola tohumluğu kullanılmalıdır.Çiftçiler kendi hasat ettikleri üründen kesinlikle tohumluk olarak ayırmamalıdır.Çünkü kanola bitkisi %50 ' lere varan ölçüde yabani hardal türleri ile melezlendiğinden ikinci yıl hasat edilen ürün tohumluk olarak ekildiğinde hasat edilen ürünün yağında erusik asit ve küspesinde glukozanalat oranı artacaktır.Her yıl kontrollü olarak üretilen sertifikalı tohumlukların üreticiler tarafından alınması gerekmektedir.Alınacak tohumluğun ekileceği bölgede denenmiş ve kış soğuklarına dayanıklı olması gerekmektedir.Ekilen çeşidin yağ oranı da %40 ' ın üzerinde olmalıdır.
a)Her yıl kanola üreticileri mutlaka sertifikalı yeni tohumluk kullanmalıdır.Aksi halde prim desteklemelerinden yararlanamazlar.
b)Ekilecek tohumlukların temiz,çimlenme oranı ve çıkış gücü yüksek olmalıdır.
c)Verim düşüklüğüne neden olmamak için,hastalık ve zararlılara dayanıklı kanola tohumluğu tercih edilmelidir.
d)Ekilecek tohumluklar tohumla geçen hastalıklara karşı ilaçlanmalıdır.
6)EKİM ŞEKLİ
Kanola ekimi yonca ekim makinesi gibi küçük tohumları ekebilen şanzımanlı veya pnömatik mibzerle yapılmalıdır.Üreticiler,gelişmiş hassas ekim makinelerini kullanarak,sıra arası,sıra üzeri,ve ekim derinliğini kolaylıkla ayarlayabilirler.Bu tip gelişmiş ekim makineleri ile ekimde bir dekara kullanılan tohum miktarından önemli tasarruf sağlanmaktadır.Bitki sayısı metrekarede 50-80 adet olmalıdır.Tohum iriliğine göre 300-425 gr tohum kullanılmalıdır.Kanola ekiminde sıra arası mesafe 12,5 cm ve sıra üzerindeki bitkiler arasındaki mesafe toprak verimliliği ile yağış durumuna göre 4-6 cm olmalıdır.Ekim derinliği 2 cm civarında olmalıdır.Aşırı sık ve derin ekimden kaçınılmalıdır.Derin ekimde çıkışlar dengeli olmaz,geç kalır ve kışa iyice gelişemeden gireceğinden zarar görür.Sık ekim için de aynı zayıf gelişme söz konusudur.Zayıf kök yapısına sahip kanola bitkileri kış soğuklarından önemli ölçüde zarar görmektedir.Bazı gevşek yapıdaki topraklarda ekimden sonra merdane geçirilirse çıkış iyi olmaktadır.
7)GÜBRELEME
Kanola tarımında doğru bir gübreleme yapılması için üreticilerin topraklarını analiz yaptırması şarttır.Doğru bir gübreleme yapabilmek için mutlaka teknik danışmanlara başvurulmalıdır.Fosforlu gübrelerin ekimden önce toprağa verilmesi,bitkiler tarafından ileriki gelişme dönemlerinde kolay ve yeterli alınmasını sağlar.Azotlu gübrelerin kanola üretiminde ideal uygulaması üçe bölünerek yapılır.Kanolanın yetişme döneminde kükürt ihtiyacı diğer bitkilere göre daha fazla olduğundan toprakta kükürt noksanlığı varsa,sülfat ve kükürtlü gübrelerin kullanılmasında fayda vardır.Kanolada kullanılması gereken dekara saf besin maddesi miktarlaı: Azot(N):20 kg,Fosfor(P):6 kg,Potasyum(K):20 kg,Kükürt(S):5 kg,Magnezyum(Mg):4 kg,Bor(B):30 gr ' dır.
8)EKİM NÖBETİ(MÜNAVEBE)
Kanola tarımında ekim nöbeti plamasında dikkat edilecek esaslar:
-Yüzeysel köklü bitkilerle ekim nöbetine girilmesi(hububat,soğan,mısır)
-Az su tüketen hububat gibi bitkilerle ekim nöbetine girilmesi
-Toprağı temizleyen bezelye,soya,fasulye ile ekim nöbetine girilmesi
-monokültür üretimden kaçınılması,
-Münavebe planında yer alan bitkiler toprağın verimlilik özelliklerini dengelemelidir.
Örnek Münavebe Modelleri
Model 1:Arpa-Kanola-Buğday-Ayçiçek
Model 2:Buğday-Kanola-Buğday-Şekerpancarı
Model 3:Buğday-Mısır-Fiğ-Kanola
Model 4:Buğday-Kanola-Arpa-Soya Fasulyesi
Model 5:Buğday-Kanola-Buğday-Ayçiçeği
9)KANOLA TARIMINDA YABANCI OT MÜCADELESİ
Yabancı ot mücadelesi kanolanın ilk yetişme devresinin ilk ayında çok önem taşır ve yapılması %20-30 oranında daha fazla verim alınmasını sağlayabilir.Hızlı gelişme yeteneğine sahip yabancı otlar özellikleilk gelişme devresinde faydalı tarla alanını kaplayarak kanola bitkisinin gelişmesini engeller ve bitki besin maddelerine ortak olarak önemli oranda zarar yaparlar.Kanola bitkisi 30-40 cm boyunda olduğunda gür gelişip gölge yaparak diğer yabancı otların gelişmesini büyük ölçüde engeller.Yabancı ot mücadelesi kültürel tedbirlerle,mekanik yollarla ve kimyasal yöntemlerle yapılmaktadır.
10)KANOLA HASTALIK VE ZARARLILARI
Kanolanın önemli zararlıları toprak pireleri,tarla salyangozu,kanola sap hortumlu böceği,pis kokulu lahana böceği,lahana sineği ve yaprak bitidir.Özellikle Trakya ' da bazı lokasyonlarda lahana böceği zararı fazladır.Lahana böceği yaprakların öz suyunu emerek beyazlama yapmakta ve önemli verim kayıplarına neden olmaktadır.Kanolanın önemli hastalıkalrı ise mildiyö,kolza kök uru,fomadır.
11)KANOLADA ÇİÇEKLENME
Kanola çiçeklenme döneminde tozlanma için çeşidin kendine tozlanmasının az veya çok olmasına bağlı oalrak bal arılarına ihtiyaç duyar.Bu nedenle çiçeklenme dönemindeki sürede kanola üretim tarlaları yakınında arı kovanı bulunması kapsülleride döllenme,dane tutmayı artırır.Çiçeklenme ve döllenme bitkide alttan yukarı doğru olmaktadır.Nisan sonu Mayıs ayı başında kanolanın çiçeklenmesi arılara bol miktarda çiçek tozu sağlamaktadır.
12)HASAT ve DEPOLAMA
Kanola,havaların sıcak veya yağışlı gitmesine ve çeşidin erkenciliğine bağlı olarak çiçeklenmeden 40 ile 50 gün sonra hasat olumuna gelir.Kanola hasat olumuna geldiğinde bitkilerin sap,yaprak ve kapsülleri tamamen kuruyup sararır,sarı bir renk oluşur.Tohum kahverengiye dönüşmüşse hasat zamanı gelmiş demektir.En üstten 1 veya 2 koza açıldığına hasat yapılmalıdır.Tohumdaki hasat rutubeti %9-10 düzeyinde olabilir.
Kanola bitkisinde olgunlaşma aşağıdan yukarı doğrudur.Kanola daneleri çok küçük olduğundan hasada başlamadan önce biçerdöver ayarları iyi yapılmalıdır.Biçimde ön dolap en yukarıda ve en ağır devirde olmalıdır.Batör(balaban)devri 600-650 olamlı;alt elek tamamen kapalı olmalı ve üst elek kapalıya yakın olmalıdır.Rüzgarlık devri 500-550 ' ye ayarlanmalıdır.Biçerdöver hızı maksimum 4km/saat olmalıdır.Fazla yüksekten hasat yarı yatık bitkilerin alınmasını önleyerek verim kaybına sebep olur.
Emniyetli bir depolama için danelerin rutubeti kesinlikle %9 ' u geçmemelidir ve ürün içerisinde yaş ot tohumları ve bitki parçaları olmamalıdır.Kanola kuru ambarlarda depolanmalıdır,aksi halde çok çabuk kızışma olur ve küflenir.
13)KANOLANIN TOPRAĞA BIRAKTIĞI BESİN MADDELERİ
Kanola,hasat edildikten sonra toprakta kalan sapların çürümesiyle toprakta 8kg Azot(N),14 kg Potasyum(K) ve 5 kg Fosfor(P)bırakır.
SON
1)21. YÜZYILIN BİTKİSİ KANOLA
Kanola(Brasicca napus oleifera sp),bitkisel yağ kaynağı olarak yağlı tohumlu bitkiler olan ayçiçeği,soya,pamuk ve yer fıstığı arasında üretim açısından 3. sırada yer almaktadır.
Ülkemizde rapiska,rapitsa,kolza isimleriyle de bilinen kanola,kışlık ve yazlık olmak üzere iki fizyolojik döneme sahip bir yağ bitkisidir.Kanola danesinde bulunan %38-50 yağ ve %16-24 protein ile önemli bir yağ bitkisidir.
Kanola bitkisinin kışlık çeşitlerinin ülkemizde uygun iklim koşullarında buğday ile ekim nöbetine girmesi sonucu ekim nöbeti zenginleşebileceği gibi ülkemizin yağ açığının kapatılmasına da önemli katkısı olacaktır.
Kanola,Trakya bölgesinde Önder Çiftçi Projesi ' nin teşvikiyle 1997 yılından beri sözleşmeli olarak ektirilmekte ve toplu olarak pazarlanmaktadır.Türkiye şartlarında ortalama verimler 200-450 kg/da civarındadır.
2)İKLİM VE TOPRAK İSTEKLERİ:
Kanola bitkisi kışlık ve yazlık olarak yetiştirilmektedir.Ülkemizde genellikle kışlık kanola tarımı yapılmaktadır.Kışlık kanola kar altında -15 C ' ye kadar dayanıklıdır.Ancak kışa girerken kuvvetli bir kök oluşturması ve rozetleşmesini tamamlamış olması gerekmektedir.Bunun için de eylül ayı içinde tavlı toprağa ekilmeli ve çıkışı sağlanmalıdır.Eğer kuraklık nedeniyle kuruya ekilmişse bir çıkış suyu verilmesi zamanında bitki çıkışını ve kış gelmeden bitkinin yeterince kuvvetlenmesini sağlar.Kışa zayıf giren kanola bitkileri soğuktan sıfırın altındaki sıcaklıklarda zarar görmektedir.Kışlık kanolanın sıcaklık isteği toplam 2300-2500 C ' dir.Yazlık kanola daha çok ılıman iklim bölgeleri olan Ege ve Akdeniz ' de yetiştirilmektedir.
3)TOPRAK HAZIRLIĞI
Kanola tohumu çok küçük ve çimlendikten sonra toprak yüzeyine çıkış gücü düşük olduğundan tohum yatağının iyi hazırlanması gerekmektedir.Hububat hasadından sonra kanola ekilecekse,gölge tavında veya düşen yağışlardan sonra pulluk veya goble ile toprak işlenerek anız,toprağın altına gömülür.Daha sonra goble ve tırmık çekerek ince bir tohum yatağı hazırlanır.
4)EKİM ZAMANI
Ekim zamanı toprak ısısı ile yakından ilgilidir.Çimlenmenin iyi olabilmesi için toprak ısısı en az 12 C olmalıdır.Bundan daha yüksek sıcaklıkta tohumların çimlenme ve çıkışı daha hızlı olur.Kanola ekim zamanı Trakya-Marmara,Ege,Güneydoğu Anadolu,Orta Anadolu ve Karadeniz bölgelerinde 15 Eylül-15 Ekim tarihleri arasında yapılmalıdır.Eylül ve Ekim ayı içerisinde düşecek yağışlar toprağa ekilen kanola tohumlarının çıkmasına yardımcı olacaktır.Bu şekilde iyi çıkış yapan kanola bitkileri kışa 6-8 yaprak arasına girer ve kuvvetli bir kök sistemi geliştirerek soğuktan zarar görmez.Eğer kanola ekimleri Kasım ayına sarkarsa çıkış yavaş olur ve fideler de zayıf olduğundan soğukların başlaması ile sıcaklık -2 C ve altına düştüğünde genç fideler zarar görmektedir.Bu nedenle kanola ekiminde geç kalınmamalıdır.
5)TOHUMLUK
Ekolojik kanola tarımında tohumluğun önemi büyüktür.Sofralık bitkisel yağ üretiminde içeriğinde erusik asit ve küspesinde glukozonalat içermeyen kanola tohumluğu kullanılmalıdır.Çiftçiler kendi hasat ettikleri üründen kesinlikle tohumluk olarak ayırmamalıdır.Çünkü kanola bitkisi %50 ' lere varan ölçüde yabani hardal türleri ile melezlendiğinden ikinci yıl hasat edilen ürün tohumluk olarak ekildiğinde hasat edilen ürünün yağında erusik asit ve küspesinde glukozanalat oranı artacaktır.Her yıl kontrollü olarak üretilen sertifikalı tohumlukların üreticiler tarafından alınması gerekmektedir.Alınacak tohumluğun ekileceği bölgede denenmiş ve kış soğuklarına dayanıklı olması gerekmektedir.Ekilen çeşidin yağ oranı da %40 ' ın üzerinde olmalıdır.
a)Her yıl kanola üreticileri mutlaka sertifikalı yeni tohumluk kullanmalıdır.Aksi halde prim desteklemelerinden yararlanamazlar.
b)Ekilecek tohumlukların temiz,çimlenme oranı ve çıkış gücü yüksek olmalıdır.
c)Verim düşüklüğüne neden olmamak için,hastalık ve zararlılara dayanıklı kanola tohumluğu tercih edilmelidir.
d)Ekilecek tohumluklar tohumla geçen hastalıklara karşı ilaçlanmalıdır.
6)EKİM ŞEKLİ
Kanola ekimi yonca ekim makinesi gibi küçük tohumları ekebilen şanzımanlı veya pnömatik mibzerle yapılmalıdır.Üreticiler,gelişmiş hassas ekim makinelerini kullanarak,sıra arası,sıra üzeri,ve ekim derinliğini kolaylıkla ayarlayabilirler.Bu tip gelişmiş ekim makineleri ile ekimde bir dekara kullanılan tohum miktarından önemli tasarruf sağlanmaktadır.Bitki sayısı metrekarede 50-80 adet olmalıdır.Tohum iriliğine göre 300-425 gr tohum kullanılmalıdır.Kanola ekiminde sıra arası mesafe 12,5 cm ve sıra üzerindeki bitkiler arasındaki mesafe toprak verimliliği ile yağış durumuna göre 4-6 cm olmalıdır.Ekim derinliği 2 cm civarında olmalıdır.Aşırı sık ve derin ekimden kaçınılmalıdır.Derin ekimde çıkışlar dengeli olmaz,geç kalır ve kışa iyice gelişemeden gireceğinden zarar görür.Sık ekim için de aynı zayıf gelişme söz konusudur.Zayıf kök yapısına sahip kanola bitkileri kış soğuklarından önemli ölçüde zarar görmektedir.Bazı gevşek yapıdaki topraklarda ekimden sonra merdane geçirilirse çıkış iyi olmaktadır.
7)GÜBRELEME
Kanola tarımında doğru bir gübreleme yapılması için üreticilerin topraklarını analiz yaptırması şarttır.Doğru bir gübreleme yapabilmek için mutlaka teknik danışmanlara başvurulmalıdır.Fosforlu gübrelerin ekimden önce toprağa verilmesi,bitkiler tarafından ileriki gelişme dönemlerinde kolay ve yeterli alınmasını sağlar.Azotlu gübrelerin kanola üretiminde ideal uygulaması üçe bölünerek yapılır.Kanolanın yetişme döneminde kükürt ihtiyacı diğer bitkilere göre daha fazla olduğundan toprakta kükürt noksanlığı varsa,sülfat ve kükürtlü gübrelerin kullanılmasında fayda vardır.Kanolada kullanılması gereken dekara saf besin maddesi miktarlaı: Azot(N):20 kg,Fosfor(P):6 kg,Potasyum(K):20 kg,Kükürt(S):5 kg,Magnezyum(Mg):4 kg,Bor(B):30 gr ' dır.
8)EKİM NÖBETİ(MÜNAVEBE)
Kanola tarımında ekim nöbeti plamasında dikkat edilecek esaslar:
-Yüzeysel köklü bitkilerle ekim nöbetine girilmesi(hububat,soğan,mısır)
-Az su tüketen hububat gibi bitkilerle ekim nöbetine girilmesi
-Toprağı temizleyen bezelye,soya,fasulye ile ekim nöbetine girilmesi
-monokültür üretimden kaçınılması,
-Münavebe planında yer alan bitkiler toprağın verimlilik özelliklerini dengelemelidir.
Örnek Münavebe Modelleri
Model 1:Arpa-Kanola-Buğday-Ayçiçek
Model 2:Buğday-Kanola-Buğday-Şekerpancarı
Model 3:Buğday-Mısır-Fiğ-Kanola
Model 4:Buğday-Kanola-Arpa-Soya Fasulyesi
Model 5:Buğday-Kanola-Buğday-Ayçiçeği
9)KANOLA TARIMINDA YABANCI OT MÜCADELESİ
Yabancı ot mücadelesi kanolanın ilk yetişme devresinin ilk ayında çok önem taşır ve yapılması %20-30 oranında daha fazla verim alınmasını sağlayabilir.Hızlı gelişme yeteneğine sahip yabancı otlar özellikleilk gelişme devresinde faydalı tarla alanını kaplayarak kanola bitkisinin gelişmesini engeller ve bitki besin maddelerine ortak olarak önemli oranda zarar yaparlar.Kanola bitkisi 30-40 cm boyunda olduğunda gür gelişip gölge yaparak diğer yabancı otların gelişmesini büyük ölçüde engeller.Yabancı ot mücadelesi kültürel tedbirlerle,mekanik yollarla ve kimyasal yöntemlerle yapılmaktadır.
10)KANOLA HASTALIK VE ZARARLILARI
Kanolanın önemli zararlıları toprak pireleri,tarla salyangozu,kanola sap hortumlu böceği,pis kokulu lahana böceği,lahana sineği ve yaprak bitidir.Özellikle Trakya ' da bazı lokasyonlarda lahana böceği zararı fazladır.Lahana böceği yaprakların öz suyunu emerek beyazlama yapmakta ve önemli verim kayıplarına neden olmaktadır.Kanolanın önemli hastalıkalrı ise mildiyö,kolza kök uru,fomadır.
11)KANOLADA ÇİÇEKLENME
Kanola çiçeklenme döneminde tozlanma için çeşidin kendine tozlanmasının az veya çok olmasına bağlı oalrak bal arılarına ihtiyaç duyar.Bu nedenle çiçeklenme dönemindeki sürede kanola üretim tarlaları yakınında arı kovanı bulunması kapsülleride döllenme,dane tutmayı artırır.Çiçeklenme ve döllenme bitkide alttan yukarı doğru olmaktadır.Nisan sonu Mayıs ayı başında kanolanın çiçeklenmesi arılara bol miktarda çiçek tozu sağlamaktadır.
12)HASAT ve DEPOLAMA
Kanola,havaların sıcak veya yağışlı gitmesine ve çeşidin erkenciliğine bağlı olarak çiçeklenmeden 40 ile 50 gün sonra hasat olumuna gelir.Kanola hasat olumuna geldiğinde bitkilerin sap,yaprak ve kapsülleri tamamen kuruyup sararır,sarı bir renk oluşur.Tohum kahverengiye dönüşmüşse hasat zamanı gelmiş demektir.En üstten 1 veya 2 koza açıldığına hasat yapılmalıdır.Tohumdaki hasat rutubeti %9-10 düzeyinde olabilir.
Kanola bitkisinde olgunlaşma aşağıdan yukarı doğrudur.Kanola daneleri çok küçük olduğundan hasada başlamadan önce biçerdöver ayarları iyi yapılmalıdır.Biçimde ön dolap en yukarıda ve en ağır devirde olmalıdır.Batör(balaban)devri 600-650 olamlı;alt elek tamamen kapalı olmalı ve üst elek kapalıya yakın olmalıdır.Rüzgarlık devri 500-550 ' ye ayarlanmalıdır.Biçerdöver hızı maksimum 4km/saat olmalıdır.Fazla yüksekten hasat yarı yatık bitkilerin alınmasını önleyerek verim kaybına sebep olur.
Emniyetli bir depolama için danelerin rutubeti kesinlikle %9 ' u geçmemelidir ve ürün içerisinde yaş ot tohumları ve bitki parçaları olmamalıdır.Kanola kuru ambarlarda depolanmalıdır,aksi halde çok çabuk kızışma olur ve küflenir.
13)KANOLANIN TOPRAĞA BIRAKTIĞI BESİN MADDELERİ
Kanola,hasat edildikten sonra toprakta kalan sapların çürümesiyle toprakta 8kg Azot(N),14 kg Potasyum(K) ve 5 kg Fosfor(P)bırakır.
SON
