Benimde düşüncelerim bu şekilde ama yanlış bişey yapıyosam yapmayım diye sordum.buğdaylar da sararma çokfotoğraftakindende fazlalaştı.nasip olursa yarın atacam.
Ekli dosyayı görüntüle 22858
üre ile ilgili açıklama toprakbilgi.com da şöyle yapılmış:
'Azotlu' gübrelerdeki kayıp durumuna giriş yapmak için:
üreyi ele alalım.
Ürenin içerisindeki azotun tamamının 'amid' formunda olduğundan,
ihtiyacın en fazla %5'lik kısımının bu formda alındığından,
kalanını almanilmesi için amonyuma dönüşmesi gerektiğinden bahsettik.
İşte bu yüzden tarlaya üre attığınıza, atar atmaz küçük bi değişim olur. Enzimatik bir değişim olan ve 36-48 saat çivarında süren bu değişim amid azotunun alınmasıdır. Doyum tamamlandığında bu değişim devam etmez ve durur.
Asıl gelişme 13-15 gün sonra kendini gösterir. 13-15 gün sonra dönüşen amonyum azotu alınmaya başlar ve gelişim bu noktadan sonra sürekli devam eder.
Peki bu amid azotu, amonyuma ne zaman döner.
Cevap: yağmur yağdığı zaman.
Yağmur yağana kadar yine dönüşür ama amonyuma değil, "amonyumun kötü kardeşi" olan "özgür kız amonyak"a dönüşür. Amonyak, azotun bitki açısından işe yaramaz bir formudur ve bu forma dönüşen azot, havaya karışarak atmosferde kaybolur. Bitkiler ardından öylece bakar.
Buharlaşma ile azot kaybı denilen olay işte tam olarak budur.
Bu yetmezmiş gibi azot, amonyum formunda iken de toprak yüzeyinde kayba uğramaya devam eder. Ta ki nitrata dönüşene kadar. Keza nitratta uçma/buharlaşma çok azdır. Nitrat kolay yıkanır ancak buharlaşmaz.
Bu azot ilişkilerini bilimsel kaynaklardan okuduğunuzda nitrifikasyon, denitrifikasyon gibi kavramlar kullanılır. Kafa karışıklığı olmaması için terminolojiye girmemeye çalıştım. Çok kabaca da olsa olayın özü budur. Ama daha çok ayrıntısı var.
Azot döngüsü şeması:
Resmin Orjinal Boyutu Icin Tiklayiniz
***
Peki üre gübresini tarlaya attık. Ne kadar azot kaybımız olur?
Üre atıldı. 12 saat içinde yağmur yağdı. Kayıp: %4-7
Üre atıldı. 24 saat sıcak ve yağmursuz bi hava geçti. Kayıp: %12-25
Üre atıldı. 3 gün kurak ve yağışsız bir hava geçti. Kayıp: %40-45
Üre atıldı. 15 gün kurak ve yağışsız bir hava geçti. Kayıp: %74-92
Yani tarlaya 20kg üreyi attınız. Düşük bir ihtimal ama 15 gün yağmur yağmadı, üstüne adam gibi bir çiğ de düşmedi. Attığınız ürenin 17 kg'ı kaybedilmiştir diyebiliriz. O noktadan sonra attığınız üre 20 değil, sadece 3 kg ' dır. Geçmiş olsun.
(Yazın üre gübresi kullanımından kaçınılması ya da ara Çapa İle toprak altına verilmesinin en önemli nedeni kayıptır. Yazın kurak şartlarında kayıp oranı çok büyük boyutlara çıkabilir)
Kayıplar toprak yapısına, gece düşen çiğe göre değişiklik gösterir ama genel kayıp oranları bu civardadır.
Buradan ne kadar kaybın olduğunu kaba taslak hesaplayabilirsiniz.
ÖNEMLİ:
Bu nedenle üre gübresi için (sular seller götürmeyecek şekilde) ne kadar çok yağış alırsak o kadar iyidir. Ürede istenmeyen asıl şey, üre atıldıktan 25-30 gün sonra, yani gübrenin pik döneminde iken arka arkaya gelen kuvvetli yağışlardır. Bu güçlü yağışlar, nitrata dönüşmüş olan, hazır ve işe yarar azotu yıkayacağı için istenmez.
