Hububatta 35 milyon tonluk rekor üretim beklentisi yüzleri güldürürken, bazı kaygıları da beraberinde getirdi. Çiftçiyi, ' Yüksek rekolte hububat fiyatını düşürebilir ' endişesi sardı.
Yağışların iyi gitmesi nedeniyle hububatta bu yıl 35 milyon tona yakın bir rekolte bekleniyor. Ancak yüksek rekolteye bağlı olarak fiyatların gerileme ihtimali gübre ve tohumu pahalı alarak ekim yapan çiftçileri endişelendiriyor. Konya Ticaret Borsası Meclis Üyesi Mehmet Kara, fiyatların dengede kalması için Toprak Mahsülleri Ofisi ' nin (TMO) piyasaya zamanında müdahale etmesi gerektiğini söylerken, Konya Ziraat Odası Başkanı Hasan Hüseyin Motuk ise ithalatın durdurulması gerektiğini ifade etti.
Kara, çiftçinin fiyat konusunda sıkıntı yaşamaması için TMO ' nun hasat dönemi başlar başlamaz fiyat belirleyip alım yapması gerektiğini belirtti. Geçen yıl kuraklığa karşın fiyatların gerilediğine dikkat çeken Kara, TMO ' nun regülasyon görevini satın alma, depolama ve satışla yapması gerektiğini anlattı. Daha önce TMO ' nun yüksek enflasyondan dolayı rahat hareket ettiğini kaydeden Kara, 'Şimdi ekonomik koşullar değiştiği için TMO eski politikalarını değiştirerek bugünün koşullarına göre yeni düzenlemeler getirmeli' dedi.
İthalat fiyatları düşürüyor
Çeşidine göre buğdayın kilogram fiyatının 42-55 kuruş aralığında olduğu bilgisini veren Kara, son aylarda makarnalık buğdayın fiyatının 85 kuruştan 50 kuruşa, ekmeklik buğdayın fiyatının ise 65 ' ten 45 kuruşa düştüğünü ifade etti. Fiyat gerilemesinin en önemli sebeplerinden birinin DİR (dahilde işleme rejimi) kapsamında ithal edilen hububat olduğunu aktaran Kara, şu değerlendirmede bulundu: 'Olayı yalnız buğday olarak değerlendirirsek doğru neticeye varamayız. Dışarıdan kepek, mısır gibi hammaddeler de geliyor. Bu yıl Türkiye ' nin toplam hububat üretimi 35 milyon ton civarında olacak. Bu bizim hem hayvan yemi hem de ekmeklik ihtiyacımızı karşılar. TMO devreye girerse piyasaya kendiliğinden düzelir. Yoksa endişe içinde insanlar ellerindeki malı çıkarmaya çalışırlar. Çiftçi zarar eder.'
Hükümetin dışarıdan buğday alımını yasaklayıp ürün kalitesinin artırılması için uğraşması gerektiğini belirten Ziraat Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Hasan Hüseyin Motuk da, yetiştirilen buğdayın yüzde 70 ' inin kalitesinin düşük olduğunu öne sürdü.
Fiyat maliyetleri karşılamaz
Fiyatların şu anda dip yaptığını belirten Şanlıurfa Ticaret Borsası Genel Sekreteri Mehmet Durmuş, mevcut durumun çiftçinin üretim maliyetlerini karşılamayacağına dikkat çekti. Buğday fiyatının düşük olmasının yeni mahsul için çiftçiyi endişelendirdiğini dile getiren Lüleburgaz Ziraat Odası Başkanı Mehmet Seven ise çiftçinin geçen yıl buğdayın kilogramını 48-50 kuruştan sattığını, bu yıl ise fiyatın 43 kuruşa gerilediğini anlattı. Buğdayın satış fiyatının geçen yılki fiyatın altında olduğunu belirten Seven, 'Buğdayı ekerken gübrenin tonunu vadeli olarak bin 350 TL ' den aldık. Ekimden 2 ay sonra ise gübrenin tonu yarı yarıya düşerek 650 TL oldu. Çiftçinin kullandığı gübre ile istenildiği gibi oynanıyor. Çiftçi krizin de etkisiyle her geçen gün daha güç duruma düşüyor' şeklinde konuştu.
KURAKLIK GEÇEN YIL ÜRETİMİ DÜŞÜRDÜ
Tarımsal üretimin yarısından fazlasını oluşturan hububatta 2008 ' de kuraklık nedeniyle beklenen üretim rakamları yakalanamadı. TÜİK rakamlarına göre 2007 yılında 29 milyon 256 bin ton olan toplam üretim 2008 ' de yüzde 0,2 artış ile 29 milyon 311 bin tona çıktı. 2007 ' de 17 milyon 234 bin ton olan buğday üretiminin ise 2008 ' de yüzde 3,4 artışla 17 milyon 821 bin tona, mısır üretiminin de yüzde 18,4 artış ile 3,5 milyon tondan 4 milyon 185 bin tona çıktığı tahmin ediliyor. 2006 yılında 9 milyon 551 bin ton ile rekor düzeyde gerçekleşen arpa üretimi 2008 ' de hızla geriledi. 2007 ' de 7 milyon 306 bin tona düşen arpa üretimi, 2008 ' de yüzde 18,4 azalma ile 5 milyon 959 bin tona kadar geriledi.
Hububat fiyat ortalaması (kuruş)
. En düşük En yüksek
Buğday 0.420 0.550
Arpa 0.392 0.410
Mısır 0.444 0.451
Yağışların iyi gitmesi nedeniyle hububatta bu yıl 35 milyon tona yakın bir rekolte bekleniyor. Ancak yüksek rekolteye bağlı olarak fiyatların gerileme ihtimali gübre ve tohumu pahalı alarak ekim yapan çiftçileri endişelendiriyor. Konya Ticaret Borsası Meclis Üyesi Mehmet Kara, fiyatların dengede kalması için Toprak Mahsülleri Ofisi ' nin (TMO) piyasaya zamanında müdahale etmesi gerektiğini söylerken, Konya Ziraat Odası Başkanı Hasan Hüseyin Motuk ise ithalatın durdurulması gerektiğini ifade etti.
Kara, çiftçinin fiyat konusunda sıkıntı yaşamaması için TMO ' nun hasat dönemi başlar başlamaz fiyat belirleyip alım yapması gerektiğini belirtti. Geçen yıl kuraklığa karşın fiyatların gerilediğine dikkat çeken Kara, TMO ' nun regülasyon görevini satın alma, depolama ve satışla yapması gerektiğini anlattı. Daha önce TMO ' nun yüksek enflasyondan dolayı rahat hareket ettiğini kaydeden Kara, 'Şimdi ekonomik koşullar değiştiği için TMO eski politikalarını değiştirerek bugünün koşullarına göre yeni düzenlemeler getirmeli' dedi.
İthalat fiyatları düşürüyor
Çeşidine göre buğdayın kilogram fiyatının 42-55 kuruş aralığında olduğu bilgisini veren Kara, son aylarda makarnalık buğdayın fiyatının 85 kuruştan 50 kuruşa, ekmeklik buğdayın fiyatının ise 65 ' ten 45 kuruşa düştüğünü ifade etti. Fiyat gerilemesinin en önemli sebeplerinden birinin DİR (dahilde işleme rejimi) kapsamında ithal edilen hububat olduğunu aktaran Kara, şu değerlendirmede bulundu: 'Olayı yalnız buğday olarak değerlendirirsek doğru neticeye varamayız. Dışarıdan kepek, mısır gibi hammaddeler de geliyor. Bu yıl Türkiye ' nin toplam hububat üretimi 35 milyon ton civarında olacak. Bu bizim hem hayvan yemi hem de ekmeklik ihtiyacımızı karşılar. TMO devreye girerse piyasaya kendiliğinden düzelir. Yoksa endişe içinde insanlar ellerindeki malı çıkarmaya çalışırlar. Çiftçi zarar eder.'
Hükümetin dışarıdan buğday alımını yasaklayıp ürün kalitesinin artırılması için uğraşması gerektiğini belirten Ziraat Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Hasan Hüseyin Motuk da, yetiştirilen buğdayın yüzde 70 ' inin kalitesinin düşük olduğunu öne sürdü.
Fiyat maliyetleri karşılamaz
Fiyatların şu anda dip yaptığını belirten Şanlıurfa Ticaret Borsası Genel Sekreteri Mehmet Durmuş, mevcut durumun çiftçinin üretim maliyetlerini karşılamayacağına dikkat çekti. Buğday fiyatının düşük olmasının yeni mahsul için çiftçiyi endişelendirdiğini dile getiren Lüleburgaz Ziraat Odası Başkanı Mehmet Seven ise çiftçinin geçen yıl buğdayın kilogramını 48-50 kuruştan sattığını, bu yıl ise fiyatın 43 kuruşa gerilediğini anlattı. Buğdayın satış fiyatının geçen yılki fiyatın altında olduğunu belirten Seven, 'Buğdayı ekerken gübrenin tonunu vadeli olarak bin 350 TL ' den aldık. Ekimden 2 ay sonra ise gübrenin tonu yarı yarıya düşerek 650 TL oldu. Çiftçinin kullandığı gübre ile istenildiği gibi oynanıyor. Çiftçi krizin de etkisiyle her geçen gün daha güç duruma düşüyor' şeklinde konuştu.
KURAKLIK GEÇEN YIL ÜRETİMİ DÜŞÜRDÜ
Tarımsal üretimin yarısından fazlasını oluşturan hububatta 2008 ' de kuraklık nedeniyle beklenen üretim rakamları yakalanamadı. TÜİK rakamlarına göre 2007 yılında 29 milyon 256 bin ton olan toplam üretim 2008 ' de yüzde 0,2 artış ile 29 milyon 311 bin tona çıktı. 2007 ' de 17 milyon 234 bin ton olan buğday üretiminin ise 2008 ' de yüzde 3,4 artışla 17 milyon 821 bin tona, mısır üretiminin de yüzde 18,4 artış ile 3,5 milyon tondan 4 milyon 185 bin tona çıktığı tahmin ediliyor. 2006 yılında 9 milyon 551 bin ton ile rekor düzeyde gerçekleşen arpa üretimi 2008 ' de hızla geriledi. 2007 ' de 7 milyon 306 bin tona düşen arpa üretimi, 2008 ' de yüzde 18,4 azalma ile 5 milyon 959 bin tona kadar geriledi.
Hububat fiyat ortalaması (kuruş)
. En düşük En yüksek
Buğday 0.420 0.550
Arpa 0.392 0.410
Mısır 0.444 0.451
