VARIO ve CVT Şanzıman
Sizlere bu yazımda VARIO şanzımanın öneminden bahsetmek istiyorum. VARIO, sürekli değişken kademesiz yani İngilizce tabirle stepless anlamına gelmektedir. Diğer bir ifade ile CVT adıyla adlandırılır. Özetlemek gerekirse sıfırdan sonsuza dek hız seçeneği sunabilen bir şanzıman demektir.
Ana mantığı her türlü yük altında iken hız değiştirebilme yeteneğidir. Bu ancak VARIO şanzımanla mümkündür. Bunun anlamı şudur: Yük altındaki bir makinanın sıfırdan yüksek hızlara ulaşabilmesi için motor ve transmisyon grubunun birbirinden ayrılmaksızın hız değiştirebilmesi anlamına gelmektedir. Yani debriyaj dediğimiz motorla transmisyon ünitesinin birbirinden ayrılmaksızın hızını arttırıp ya da azaltabilme yeteneğidir. Bu da ancak CVT diye adlandırdığımız şanzımanı kullanan makinalarda mümkündür. Aksi halde her ne olursa olsun bir makinada vites hızının 1,2,3 veya 4. Vites kademesinde debriyaj baskı balatası kullanılmasa bile 5. Vites kademesinde kullanılması zorunludur.
Oysa ki CVT diye adlandırdığımız şanzıman yapısında bu iş kesinlikle debriyaj grubu kullanmaksızın son hıza kadar hız ve güç iletimi durumu gerçekleştirilebilmektedir. Bilinen CVT şanzımanlarda Power Shutle Group gibi bir takım mekaniki parçalar yer ve konum değiştirmekte veya bir takım selonoid valfler vasıtasıyla basınçlı yağı farklı dişli gruplarına göndermek suretiyle hız değişikliği sağlanabilmektedir. Bütün bu sistem grupları içerisinde zamanla değişmesi gereken veya bakımı gerektiren bir takım dişli, oring kitleri, senkronenj, valf gibi unsurları içerisinde barındırmaktadır ve belirli periyot aralığında değişimi gerekmektedir.
Daha farklı bir alternatifi yoktur. Ancak VARIO bu şanzımanlardan daha farklı bir yapıya sahip tek transmisyon şeklidir.
Bu sistem zaman içerisinde aşınan, eskiyen ya da zamanı geldiğinde değişim ve onarım gerektiren bir parça ya da grubunu taşımaz, ihtiva etmez . Çok uzun yıllardan bu yana (1996) kullanılmakta olan transmisyon ünitelerinde dahi bu güne kadar hiç bir sorunla ya da arızayla karşılaşılmamıştır. 2007 yılında Şubat ayında 50.000 VARIO şanzıman, traktörlere monta edilmiş ve halen kullanılmaya devam edilmektedir.
Ana mantığı bir pompa ve bir hidromotordan oluşan bu transmisyonun bütün mantığı aynı basınçtaki yağın debisinin değişimidir. Sorunsuz bir motorla böyle bir şanzımanın birleşmesi, her türlü kullanıma uygun mükemmel bir traktörün ortaya çıkmasını sağlamıştır. Böylece kullanıcılar ve sektör için çok önemli bir yenilik gerçekleşmiştir. Şu anda dünyada bu uygulamanın öncüsü olarak Fendt traktörleri, tescilli üretici konumunda tek imalatçı firmadır.
Bir ayrıntı daha ilave etmek isterim: VARIO veya CVT olarak adlandırılan şanzımanların bir çok avantajının yanında bir özelliğinden de bahsetmek faydalı olacaktır. Bu şanzıman sayesinde, traktörün motor devrini (d/d) maksimum seviyelere çıkarmadan traktörü maksimum hız seviyelerine çıkarabilmek mümkündür. Yani (400 VARIO segmenti için) 1570 d/d motor devrinde 50 km/h hıza veya 1740 d/d motor devrinde 54 km/h hıza ulaşmak olağandır. Özellikle taşıma ya da vb. iş yapan çiftçi için büyük oranda yakıt tasarrufu sağlayabilmektedir.
Saygılarımla.
Yazar: önder çifçi
Sizlere bu yazımda VARIO şanzımanın öneminden bahsetmek istiyorum. VARIO, sürekli değişken kademesiz yani İngilizce tabirle stepless anlamına gelmektedir. Diğer bir ifade ile CVT adıyla adlandırılır. Özetlemek gerekirse sıfırdan sonsuza dek hız seçeneği sunabilen bir şanzıman demektir.
Ana mantığı her türlü yük altında iken hız değiştirebilme yeteneğidir. Bu ancak VARIO şanzımanla mümkündür. Bunun anlamı şudur: Yük altındaki bir makinanın sıfırdan yüksek hızlara ulaşabilmesi için motor ve transmisyon grubunun birbirinden ayrılmaksızın hız değiştirebilmesi anlamına gelmektedir. Yani debriyaj dediğimiz motorla transmisyon ünitesinin birbirinden ayrılmaksızın hızını arttırıp ya da azaltabilme yeteneğidir. Bu da ancak CVT diye adlandırdığımız şanzımanı kullanan makinalarda mümkündür. Aksi halde her ne olursa olsun bir makinada vites hızının 1,2,3 veya 4. Vites kademesinde debriyaj baskı balatası kullanılmasa bile 5. Vites kademesinde kullanılması zorunludur.
Oysa ki CVT diye adlandırdığımız şanzıman yapısında bu iş kesinlikle debriyaj grubu kullanmaksızın son hıza kadar hız ve güç iletimi durumu gerçekleştirilebilmektedir. Bilinen CVT şanzımanlarda Power Shutle Group gibi bir takım mekaniki parçalar yer ve konum değiştirmekte veya bir takım selonoid valfler vasıtasıyla basınçlı yağı farklı dişli gruplarına göndermek suretiyle hız değişikliği sağlanabilmektedir. Bütün bu sistem grupları içerisinde zamanla değişmesi gereken veya bakımı gerektiren bir takım dişli, oring kitleri, senkronenj, valf gibi unsurları içerisinde barındırmaktadır ve belirli periyot aralığında değişimi gerekmektedir.
Daha farklı bir alternatifi yoktur. Ancak VARIO bu şanzımanlardan daha farklı bir yapıya sahip tek transmisyon şeklidir.
Bu sistem zaman içerisinde aşınan, eskiyen ya da zamanı geldiğinde değişim ve onarım gerektiren bir parça ya da grubunu taşımaz, ihtiva etmez . Çok uzun yıllardan bu yana (1996) kullanılmakta olan transmisyon ünitelerinde dahi bu güne kadar hiç bir sorunla ya da arızayla karşılaşılmamıştır. 2007 yılında Şubat ayında 50.000 VARIO şanzıman, traktörlere monta edilmiş ve halen kullanılmaya devam edilmektedir.
Ana mantığı bir pompa ve bir hidromotordan oluşan bu transmisyonun bütün mantığı aynı basınçtaki yağın debisinin değişimidir. Sorunsuz bir motorla böyle bir şanzımanın birleşmesi, her türlü kullanıma uygun mükemmel bir traktörün ortaya çıkmasını sağlamıştır. Böylece kullanıcılar ve sektör için çok önemli bir yenilik gerçekleşmiştir. Şu anda dünyada bu uygulamanın öncüsü olarak Fendt traktörleri, tescilli üretici konumunda tek imalatçı firmadır.
Bir ayrıntı daha ilave etmek isterim: VARIO veya CVT olarak adlandırılan şanzımanların bir çok avantajının yanında bir özelliğinden de bahsetmek faydalı olacaktır. Bu şanzıman sayesinde, traktörün motor devrini (d/d) maksimum seviyelere çıkarmadan traktörü maksimum hız seviyelerine çıkarabilmek mümkündür. Yani (400 VARIO segmenti için) 1570 d/d motor devrinde 50 km/h hıza veya 1740 d/d motor devrinde 54 km/h hıza ulaşmak olağandır. Özellikle taşıma ya da vb. iş yapan çiftçi için büyük oranda yakıt tasarrufu sağlayabilmektedir.
Saygılarımla.
Yazar: önder çifçi
Son düzenleme:
