Hıyar kabakgiller familyasındandır. Anavatanı hindistan olup iran ve anadolu üzerinden avrupaya gelmiştir. Kalorisi düşük, A ve B grubu vitaminler bakımından zengindir. Vücutta protein alımını sağlar ve %95i sudur. Turşu yapımında Türkiyenin her yerinde alıcı bulur ve ihracatı da yüksek miktarlarda yapılmaktadır.
En çok Ege Bölgesinde üretimi yapılır, Sındırgı, salihli, uşak , afyon, Nevşehir ve Mardin bölgelerinde ekilmektedir. Yıllık 50.000 dekar üretimi yapılmaktadır.
Üretimi dikimden hasada, elekte boylanmasından fabrikada kavanozlanmaya kadar kalite ve özen gerektirmektedir. Dayanıklı olması, boy/çap oranı, iç boşluğu yapmaması, verim,renk ve raf ömrü için titiz bir çalışma gerektirmektedir. Bu yüzden tohum seçimi, gübreleme, mücadele ve işçilik çok önemli bir husustur.
HAZIRLIK:
Genelde mineral maddelerce zengin, kumlu-tınlı, fazla tuz ve kireç içermeyen, drenajı iyi toprakları sever. pH 6,5-7 arasında olmalıdır. Yüksek ve düşük ısıdan hoşlanmaz. Çok nemli yada su yönünden fakir ağır ve killi topraklar üretim için uygun değildir. Ekim dikim öncesi toprak iyi bir şekilde işlenmeli, organik ve toprak altı gübrelemesi yapılmalıdır. Gübreleme planı, toprak analizine göre belirlenmelidir. Genel olarak dekara;
DAP...25-30 kg
15.15.15...30 kg
2-3 tonda yanmış hayvan gübresi toprak hazırlama esnasında atılabilir.
Daha sonra damlama veya salma sulama sistemime göre ara gübreleme programı yapılır. Bazı üreticiler bol azot ağırlıklı gübreleme yaptıklarında, boğum aralarını açmakta, ürünün hastalığa daha çabuk yakalanmasına sebep olmaktadır. Bilinçli şekilde yapılan gübreleme ürün kalitesi ve verimini direk etkilemektedir.
EKİM/DİKİM:
Genellikle Ege bölgesinde baharlık ve güzlük iki sezon üretim, başta Afyon olmak üzere diğer yerlerde tek sezon üretim yapılmaktadır. Tohum atımı toprak sıcaklık değeri 12 C derece üzeri uygundur. Yaklaşık 40 gün sonra hasat başlamakta ve haftada 3-4 kez toplanmaktadır. Son 3-4 yıldır partanocarp (kendini dölleyen) çeşitlerle verim ve kalştede artış gözlenmektedir. Genelde sıra arası 180-250 cm sıra üzeri 30-40 cm. olmakta, ve dekara 1600-2200 bitki dikilmektedir.Bazı bölgelerde erkencilik hem de toprak ısıs için malçlama yapıkır. Çıkış veya dikim sonrası toprak havalandırma ve yabancı ot için çapa yapılmalı, daha sonra bitki kökleri yüzeysel olduğundan bırakılmalıdır. Hasada kadar kök geliştirmeye önem verilmelidir. Fosfor gübresinin ağır hareketi ve köklenmeye etkisi açısından köklendirici ürünlerle birlikte önce başlanmalıdır. Turşuluk hıyar üretiminde de hazır fide kullanımı yaygınlaşmaktadır.
GÜBRE/SULAMA:
Dikim öncesi verilen toprak altı gübrenin yanında, kol atmaya kadar azot ağırlıklı fosfor ve potasa başlayarak, hasat başladığında ise potas ağırlıklı olup fosfor ve azotu ihmal etneyerek gübreleme yapılır. Kalite ve bitki ömrü için iz element çok önemlidir. Özellikle çiçeklenmede çinko, kalite ve dayanıklılık için kalsiyum ve magnezyum önemlidir. Bor ve demir de önemli ihtiyaçlarındandır.
Sulamanın damlama olmasıgübrelerin daha az maliyet ile verilmesini sağlar, kaliteyi etkiler. Damlama olmaması durumunda toprak nemine göre3 günde bir, ağır killi topraklarda 5-6 günde bir yapılmalıdır. Önemli olan az ve sık sulama yapılması, sabah veya aşamüstü sulama yapılmalıdır.
BAŞLICA HASTALIK VE ZARARLILAR:
Başlıcaları Yalancı mildiyö, çökerten, fusarium, külleme, kök ur nematodudur. Dikimden itibaren bunlarla mücadele edilmelidir. En önemli zararlı kırmızı örümcek, yaprak biti ve beyaz sinektir. Bazı bölgelerde trips önemli zararlar verir. Dikim sırasında danaburnu ve daha sonra görüldüğü takdirde kurt mücadeleleri önemlidir. Hassa olan hıyarda bu mücadeleler, yerinde ve zamanında uygulama ile direk verime ve kalşteye yansımaktadır.
HASAT:
Dikimden 40 gün sonra başlar, yaklaşık 40 gün devam eder. Gün aşırı, haftada 4 kez toplana hıyarlar, toplamda 2,5-3 ton vermektedir. Özellikle Ödemiş bölgesinde güz ekimleri Temmuz da başlayarak, yeni geliştirilen güçlü kök yapılı tohumlar ile Ekim sonuna kadar hasat sürmektedir. Sbah erken saatlerde toplanan hıyarlar, belli noktalarda anlaşma sağlanan alıcılara sahip eleklerde boylanarak fiyatlandırılmaktadır. Bir kısmı ön soğutma yapılarak, frigolu tırlar ile ihraç edilmekte, bir kısmı da iç piyasada değerlendirilmektedir.
Eleklerde boylama şu şekilde yapılmaktadır:
1 numara.................0-6 cm. çap
2 numara.................6-9 cm çap
3 numara.................9-14 cm. çap
Fiyatlar bu kalibreye göre verilmektedir. 2015 yılı için işletmeler tarafından açıklanan fiyatlar şunlardır:
1 numara....1,75 TL
2 numara.....0,62 TL
3 numara.....0,33 TL
En önemli nokta bitki hırpalanmadan toplanmalı, toplana ürün sıcakta beklememlidir. Ürün içi boş yapmamalı, boy/çap oranı ve rengi iyi olmalıdır. Bu da iyi bir yetiştiricilik ve fide seçimi ile mümkündür. Böylelikle dikimden hasada, oradan işlemeye, ve son nokta ambalajı ile ihracat ve iç piyasadaki üreticiye kadarkalitesini koruru ve kazandırır.
Umarım birilerine faydası olur, iyi ve kazançlı bir sezon dilerim...
En çok Ege Bölgesinde üretimi yapılır, Sındırgı, salihli, uşak , afyon, Nevşehir ve Mardin bölgelerinde ekilmektedir. Yıllık 50.000 dekar üretimi yapılmaktadır.
Üretimi dikimden hasada, elekte boylanmasından fabrikada kavanozlanmaya kadar kalite ve özen gerektirmektedir. Dayanıklı olması, boy/çap oranı, iç boşluğu yapmaması, verim,renk ve raf ömrü için titiz bir çalışma gerektirmektedir. Bu yüzden tohum seçimi, gübreleme, mücadele ve işçilik çok önemli bir husustur.
HAZIRLIK:
Genelde mineral maddelerce zengin, kumlu-tınlı, fazla tuz ve kireç içermeyen, drenajı iyi toprakları sever. pH 6,5-7 arasında olmalıdır. Yüksek ve düşük ısıdan hoşlanmaz. Çok nemli yada su yönünden fakir ağır ve killi topraklar üretim için uygun değildir. Ekim dikim öncesi toprak iyi bir şekilde işlenmeli, organik ve toprak altı gübrelemesi yapılmalıdır. Gübreleme planı, toprak analizine göre belirlenmelidir. Genel olarak dekara;
DAP...25-30 kg
15.15.15...30 kg
2-3 tonda yanmış hayvan gübresi toprak hazırlama esnasında atılabilir.
Daha sonra damlama veya salma sulama sistemime göre ara gübreleme programı yapılır. Bazı üreticiler bol azot ağırlıklı gübreleme yaptıklarında, boğum aralarını açmakta, ürünün hastalığa daha çabuk yakalanmasına sebep olmaktadır. Bilinçli şekilde yapılan gübreleme ürün kalitesi ve verimini direk etkilemektedir.
EKİM/DİKİM:
Genellikle Ege bölgesinde baharlık ve güzlük iki sezon üretim, başta Afyon olmak üzere diğer yerlerde tek sezon üretim yapılmaktadır. Tohum atımı toprak sıcaklık değeri 12 C derece üzeri uygundur. Yaklaşık 40 gün sonra hasat başlamakta ve haftada 3-4 kez toplanmaktadır. Son 3-4 yıldır partanocarp (kendini dölleyen) çeşitlerle verim ve kalştede artış gözlenmektedir. Genelde sıra arası 180-250 cm sıra üzeri 30-40 cm. olmakta, ve dekara 1600-2200 bitki dikilmektedir.Bazı bölgelerde erkencilik hem de toprak ısıs için malçlama yapıkır. Çıkış veya dikim sonrası toprak havalandırma ve yabancı ot için çapa yapılmalı, daha sonra bitki kökleri yüzeysel olduğundan bırakılmalıdır. Hasada kadar kök geliştirmeye önem verilmelidir. Fosfor gübresinin ağır hareketi ve köklenmeye etkisi açısından köklendirici ürünlerle birlikte önce başlanmalıdır. Turşuluk hıyar üretiminde de hazır fide kullanımı yaygınlaşmaktadır.
GÜBRE/SULAMA:
Dikim öncesi verilen toprak altı gübrenin yanında, kol atmaya kadar azot ağırlıklı fosfor ve potasa başlayarak, hasat başladığında ise potas ağırlıklı olup fosfor ve azotu ihmal etneyerek gübreleme yapılır. Kalite ve bitki ömrü için iz element çok önemlidir. Özellikle çiçeklenmede çinko, kalite ve dayanıklılık için kalsiyum ve magnezyum önemlidir. Bor ve demir de önemli ihtiyaçlarındandır.
Sulamanın damlama olmasıgübrelerin daha az maliyet ile verilmesini sağlar, kaliteyi etkiler. Damlama olmaması durumunda toprak nemine göre3 günde bir, ağır killi topraklarda 5-6 günde bir yapılmalıdır. Önemli olan az ve sık sulama yapılması, sabah veya aşamüstü sulama yapılmalıdır.
BAŞLICA HASTALIK VE ZARARLILAR:
Başlıcaları Yalancı mildiyö, çökerten, fusarium, külleme, kök ur nematodudur. Dikimden itibaren bunlarla mücadele edilmelidir. En önemli zararlı kırmızı örümcek, yaprak biti ve beyaz sinektir. Bazı bölgelerde trips önemli zararlar verir. Dikim sırasında danaburnu ve daha sonra görüldüğü takdirde kurt mücadeleleri önemlidir. Hassa olan hıyarda bu mücadeleler, yerinde ve zamanında uygulama ile direk verime ve kalşteye yansımaktadır.
HASAT:
Dikimden 40 gün sonra başlar, yaklaşık 40 gün devam eder. Gün aşırı, haftada 4 kez toplana hıyarlar, toplamda 2,5-3 ton vermektedir. Özellikle Ödemiş bölgesinde güz ekimleri Temmuz da başlayarak, yeni geliştirilen güçlü kök yapılı tohumlar ile Ekim sonuna kadar hasat sürmektedir. Sbah erken saatlerde toplanan hıyarlar, belli noktalarda anlaşma sağlanan alıcılara sahip eleklerde boylanarak fiyatlandırılmaktadır. Bir kısmı ön soğutma yapılarak, frigolu tırlar ile ihraç edilmekte, bir kısmı da iç piyasada değerlendirilmektedir.
Eleklerde boylama şu şekilde yapılmaktadır:
1 numara.................0-6 cm. çap
2 numara.................6-9 cm çap
3 numara.................9-14 cm. çap
Fiyatlar bu kalibreye göre verilmektedir. 2015 yılı için işletmeler tarafından açıklanan fiyatlar şunlardır:
1 numara....1,75 TL
2 numara.....0,62 TL
3 numara.....0,33 TL
En önemli nokta bitki hırpalanmadan toplanmalı, toplana ürün sıcakta beklememlidir. Ürün içi boş yapmamalı, boy/çap oranı ve rengi iyi olmalıdır. Bu da iyi bir yetiştiricilik ve fide seçimi ile mümkündür. Böylelikle dikimden hasada, oradan işlemeye, ve son nokta ambalajı ile ihracat ve iç piyasadaki üreticiye kadarkalitesini koruru ve kazandırır.
Umarım birilerine faydası olur, iyi ve kazançlı bir sezon dilerim...