Konu ile ilgili çok konu açılmış. Neredeyse tamamı, .... boyutlu ön/arka lastiğimi .... boyuttaki lastik ile değiştirebilir miyim diye açılan konular.
Dün de aynı amaçla açılan bir konuda, değişiklikte kullanılacak lastiğin uyumlu olup olmayacağını nasıl bulacağımızı anlatan ayrıntılı bir hesaplama yazmıştım. Konuyu takip etmeyen, yahut bu bilgile ileride ihtiyaç duyabilecek üyelere faydalı olması açısından ayrı bir konu açmak daha uygun dedim.
Özet olarak balık tutmayı öğrenelim.
Ayrıca balığı tutmayı değil de yemeyi seven, hesapla kitapla işi olmayan, üstüne üsün lastik değişikliği düşünen arkadaşlar da, aklındaki ebatları bu konu altında verirse, gerekli hesaplamasını yaparak yardımcı olmamız kolaylaşır. Hem ufak bir arşiv oluşturur, hem de tekerrürden kurtulmuş oluruz.
Hesaplama şeklimiz şu:
Iki lastiğin birbiri ile uyumlu olduğunu anlayabilmek için öncelikle lastik üzerindeki rakamların anlamlarını 'TAM' olarak bilmek gerekiyor.
Bildiniz üzere lastiklerin üzerinde boyutları belirtmek için 3 sayı içeren bi ibare vardır.
320 70 24 gibi. Bu rakamların anlamlarını tam bilirsek sorun çözülür ki cogu kisi bunu eksik biliyor.
1-) İlk rakam, yani 320, lastiğin taban genişliğinin mm cinsinden ifadesidir. Yani ornek lastiğimizin taban genişliği 32 cm. Bunu herkes bilir.
2-) Son rakam yani 24 ise jant çapını ifade eder ve rakam her zaman inç cinsinden verilir. Bunu da herkes bilir.
3-) Asıl önemli ve cogu kisi tarafindan bilinmeyen rakam ise ortadaki rakamdir. Lastiğin yanak genişliği. İste burda kayış kopuyor.
'Bu rakam ne milimetre, ne cm ne de inçtir. Bu rakam herhangi bir uzunluk birimi degil 'YUZDELİK' dilimdir.
Peki neyin yuzdeligi?
Cevap: lastik yanağının, lastik tabanına olan yuzdeligi!
Yanak genişliği hesaplamasını bilene çok basittir. Yapmamız gereken tek şey, değiştirmek istediğimiz lastiklerin yanak boylarını bulmak. Eğer bu yanak yüksekliği farkı 3 cm ' den küçük olursa, bu iki lastik sıkıntisiz degistirebilir yada birbirlerinin yerine kullanabiliriz.
Ornek verelim:
280 85 24 (taban 280mm, yanak tabanın %85 ' i kadar)
280 x 0.85 = 238 mm yani 23.8 cm. Yanak genişliği bu.
Diğer lastik:
320 70 24 (taban 320mm, yanak tabanın %70 ' i kadar)
320 x 0.70 = 224mm yani 22.4 cm. İkinci yanak genişliğimiz de bu.
Aradaki farka bakalım:
23.8 - 22.4 = 1.4 bu bir yanaktaki fark. Hem alt hem de üstte 2 yanak oldugu için 1.4 x 2 = 2.8 cm.
Fark 3 cm ' den küçük oldugu için bu iki lastiği rahatlıkla birbirinin yerine kullanabiliriz.
Ha neden 3 cm fark derseniz, sanzimanlarin tolere edebildigi fark icin ideal rakam bu. Aksi halde traktörde kasilmalar olabilir.
En basitinden traktörün üzerinde gelen orjinal fabrika lastiklerini duşunun. Onlar bile zaman icinde aşınarak dişlerini bitiriyor ve 5 cm ' lik disler bittiginde arka lastik ile on lastik arasinda tam 10 cm ' lik cap farklari olusabiliyor. İlginç yani sanzimanin hala sıkıntisiz çalışabilmesi.
Özetle:
320, 70, 24 rakamları sırası ile:
Taban genişliği (mm cinsimden), yanağın tabana olan yüzdesi (% cinsinden), jant çapı (inç ' cinsinden)
Not 1: 1 inç: 2.54 cm 25.4mm
Not 2: jant değişikliği yapılmadığı sürece son rakamı hesaplamaya katmaya gerek yoktur.
Not 3: jant boyutunda da değişiklik yapacaksanız, hesaplamaya jant çapı olan son rakam da eklenir. Onun hesaba biraz daha farklı. Konu ilgi görürse onu da yazarız.