Ekonomik büyümenin güçlenmesiyle emtia fiyatlarının yükselişini sürdürmesi bekleniyor.
Evrim Küçükevrim.kucuk@dunya.comGÜNCELLEME01 Aralık 2020 08:15
Takip Et
ABD seçimlerinin sonucu, Çin’de toparlanma ve korona aşısı umudu küresel ekonomiye iyimserlik tohumları attı. Bu iyimserlik emtia piyasalarına yükseliş olarak yansıyor. Metal, tarım ve enerji enstrümanlarını takip eden CRB endeksi son 1 ay içinde yüzde 11 yükseldi. Sayılı günlerin kaldığı 2021 yılı için de emtia piyasalarında ekonomik iyimserlik fiyatlanıyor. Dolarda beklenen gevşemenin de etkisiyle başta metaller olmak üzere emtia fiyatlarında yukarı hareketin korunacağı tahmin ediliyor.
Aşının ilk etapta acil gereksinimi olanlara dağıtılmasıyla gelecek aylarda COVID-19 ile mücadeleye yönelik kısıtlamalarının önemli ölçüde azalacağı, aşıların yaygın olarak kullanılmasıyla ekonominin 2022’de normale dönmesi beklentisi oluştu. Finans kuruluşlarına göre, bu da önümüzdeki yılın ikinci çeyreğinden itibaren ABD ve Euro Bölgesi’nde hızlı ekonomik büyümeyi tetikleyecek. Çin’deki ekonomik toparlanma güçlenerek devam edecek. Analistlere göre üretimin artması 2021’de birçok emtia ürününde yükseliş eğiliminin sürmesine yardımcı olacak.
Temel metal fiyatları gelecek yıl 2020’ye yüzlerce dolar fark atacak
Bu görüşe katılan Hollanda merkezli ABN Amro, 2021 yılı emtia piyasalarına ilişkin kapsamlı bir rapor yayınladı. Gelecek yıl bakır, alüminyum, nikel ve çinko fiyatlarının artmaya devam edeceği tahmin ediliyor. Şu sıralar 2014’ten bu yana en yüksek seviyeye gelen bakırın ortalama fiyatının bu yılki 6.080 dolar/ton seviyesinden 7.266 dolara çıkmasını bekleyen banka, alüminyumun ortalama fiyatında 264 dolar, nikelde 2.798 dolar ve çinko fiyatında 491 dolar artış öngörüyor. Çelik fiyatlarının gelecek yıl yükselmeye devam edeceği, demir cevherinin ise 2021’e güçlü başladıktan sonra yılın ikinci yarısında gevşeyerek bu yıla yakın bir fiyat ortalamasından alıcı bulacağı belirtiliyor.
Kahve hariç tarım ürünlerinin fiyatında yükseliş sürecek
Tarım ürünlerine bakıldığında buğday, mısır, soya fasulyesi ve şeker fiyatlarında yükseliş bekleniyor. Kakao piyasasında fiyat artışlarının sınırlı olması, kahve fiyatlarının ise bu yıla kıyasla gerileyeceği tahmin ediliyor. ABN Amro’nun 2021 yılı emtia piyasası raporundaki değerlendirmeler şöyle:
Demir/çelik, Avrupa ve ABD’de baskı altında kalabilir
Yaklaşan kış mevsiminde Çin’de, ABD’de ve AB’de inşaat sektörünün yavaşlaması bekleniyor. İmalat sektörünün talebi ise gücünü koruyacak. Yine de Avrupa ve ABD’de COVID-19’dan ötürü talep baskı altında kalabilir. Ayrıca ikinci dalga, söz konusu iki bölgede çelik sektöründeki toparlanmayı biraz geciktirebilir. Şu an için talep seviyesi biraz düşük. Çin’e bakıldığında ise çelik sektörünün görünümü uzun vadede gelecek vaat ediyor. Çin’de 2021’de hızlı büyümenin çelik sektörüne önemli bir destek sağlayacağı tahmin ediliyor. Ülkede hükümetin yüklü altyapı ve inşaat harcamaları sektörü besliyor. ABD ve AB’de ise 2021’in ilk çeyreğine kadar çelikte güçlü bir toparlanma öngörülmüyor. Çin’in talebi demir cevheri fiyatlarını son ayda son 7 yılın en yüksek seviyesine getirdi. Stok düşerken artan talep fiyatları yükseltiyor. Uzun vadede ise artan tedarik fiyatlarda baskı yaratabilir. Kömür piyasasında da Çin etkisi görülüyor. Ülkenin ithalata getirdiği kısıtlamalar kok kömürü fiyatının gerilemesine yol açtı. Ancak Hindistan’ın talebinin artması, buna karşın en büyük üreticilerden Avustralya’nın arzının azalmasıyla fiyatların yeniden yönünü yukarı çevirmesi bekleniyor.
Temel metallerin lokomotifi Çin ve teşvikler
Mali teşvik umutlarını artıran ABD seçimlerinin sonucu ve aşıya ilişkin pozitif haberler, yatırımcıyı keyiflendirdi. Borsa endeksleri son ayların en yüksek seviyesini görürken diğer yandan temel fiyatları yılın ikinci yarısında başlayan yükselişini sürdürüyor. Sün 1 ay içinde endüstriyel metal fiyatları ortalama yüzde 5 değer kazandı. Çin’deki makroekonomik trendler temel metalde belirleyici olacak. Çin’de makroekonomik veriler ve ekonomik aktivite pozitif olduğu sürece yatırımcı risk almaya devam edebilir. Yine de emtianın önüne bazı engeller çıkabilir. ABD ile Avrupa’da yeni Koronavirüs vakaları halen endişe verici boyutta ve şu an uygulanmakta olan COVID-19 kısıtlamaları ekonomi üzerinde bir süre daha baskı oluşturmaya devam edecek. Bundan ötürü ekonomik belirsizliğin etkisini tam olarak kestirmek zor. Bu da fiyatlarda oynaklık yaratabilir. Çin tarafında ise büyümenin güçlenmesi beklentisi var. Çin’in metal talebinin artması, fiyatlara sağlam bir zemin oluşturabilir. 2021’de dolarda beklenen zayıflama da metallerin cazibesini artırarak fiyatları tetikleyebilir.
Tarımsal emtia, Çin’in talebi ve kötü hava şartlarıyla yükselecek
Tahıl piyasalarında fiyatlarda artış beklentisi korunuyor. Buğdayda yukarı yönlü risklerin kaynağı ABD ve Rusya’daki kuraklık. Bunun yanında Çin’in artan talebi ve azalan stok fiyatlarda enflasyon yaratıyor. Ülkenin artan yem kullanımı, mısır fiyatlarını da yükseltiyor. Çin talebi ve önde gelen üreticilerden Brezilya’da kuraklık nedeniyle ivme kazanan soya fasulyesi fiyatlarında artışların süreceği tahmin ediliyor. Olumsuz hava koşulları küresel şeker piyasasında endişe yaratıyor. Çin gibi büyük ekonomilerin artan ithalatı fiyatları yükseltiyor. Hindistan’da ihracata sağlanan sübvansiyonların azalacağı beklentisi de kaygı yaratıyor. Kakao piyasasında COVID-19 döneminde azalan talep bir süre daha baskı altında kalacak. Arzın bol olması fiyatlarda baskı yaratıyor. Öte taraftan başlıca üreticilerden Fildişi Sahillerindeki siyasi istikrarsızlık dönem dönem arz endişesi yaratarak fiyatlarda oynaklığı artırıyor. Kahve piyasasında; kötü hava koşulları, stoklardaki dalgalanma, döviz kurundaki değişimler oynaklık yaratıyor. Teknik görünüm zayıf. Fiyatların düşük kalması bekleniyor.
