Ynt: Besi yemini islatarak mi yoksa kuru bi sekilde mi vermeliyiz
Yemin ıslatılarak verilmesi, birkaç noktaya dikkat edilirse sorunsuz uygulanabilir. Bu hususları aşağıda listeledim:
1-) Yem ıslatılırsa, hayvanların yem tüketimi artar. Özellikle de aşırı tüketimde sindirim zorluklarına neden olur. Çünkü bir hayvanın az yem tüketmesi kadar, gerekenden çok yem tüketmesi de sakıncalıdır. Bu nedenle 'çok yesinler, zararı yok' diyerek olması gerekenden fazla yükleme yapmamaya özen gösterin. Özellikle de bu besleme tipini alışkanlık haline getirmişseniz sindirim açısından sıkıntınız olmaz.
2-) Besin değeri ve rasyon hesaplamalarının tamamı kuru madde üzerinden yapılır, Su hayvanların önünde sınırsız miktarda bulundurulduğundan denkleme sokulmaz. Yemin ıslatılması da hayvanın yeterli kuru madde alımını tehlikeye sokar. Sonuç olarak su çok önemli bir etken olmasına rağmen hayvancılık açısında bir yem maddesi değildir. Kuru madde oranını iyi ayarlarsanız bu sorun da ortadan kalkar.
3-) Bu besleme tipindeki asıl tehlike, yemlerin ıslatılmasından değil, ıslak yemlerin beklemesinden kaynaklanır. Özellikle de kuru deponması gereken yemler ıslandıklarında çok kısa sürede fermantasyona uğrarlar. Bakterilerin hızla çoğalmasına neden olan bu ortam yemde küflenme ve oksidasyon neden olur. Bu olaylar yemin besin değerini düşürürmekle birlikte tehlikeli bir durumu da beraberinde getirir. Organik maddelerin oksijenle kimyasal tepkime vermesi de denilen oksidasyon, yeterli oksijen varsa sorun oluşturmaz ama yeterli oksijen yoksa çok zehirli olan 'co' (karbon monoksit) ve 'elemental c' oluşumuna neden olur. Her iki madde de hayvanlarınızı zehirlemeye yeter.
Bu durumun oluşmaması için ıslatma işleminden hemen sonra o yemin hayvanlarca tüketilmesi gereklidir. Yem hazırlandıktan sonra ne kadar beklerseniz o kadar tehlikelidir. Bu duruma özellikle de sıcak havalarda daha da özen göstermeniz gerekmektedir.
Olayı kavramanız için çorba ve ekmek en iyi örnektir. Ekmeği ister çorbanın içine doğrayın, ister çobayı kaşıklarken dışarıdan lokma lokma yeyin besin değerlari açısından hiçbir sıkıntı yoktur. Sadece çorbaya doğradığınızda biraz daha fazla ekmek tüketirsiniz. Bu durumda başınıza gelebilecek en kötü durum, ekmeğin midenize oturması ve şişkinli yapmasıdır. Olması gerektiği kadar ekmek yerseniz o sorunla da karşılaşmazsınız.
Ama ekmeğin üzerine 4-5 kaşık çorba dökün. Akabinden ekmeği alıp sobanın yanına (sıcak bir yere) koyun. 3 saat geçmeden ekmeğin üzerinin yem yeşil bir kül tabakası ile kaplandığını görürsünüz. İşte o küflü ekmeği tükettiğinizde zehirlenmeniz kaçınılmazdır. Oysa çorba da, ekmek de ayrı ayrı bekleselerdi bu küflenme olmayacaktı.
Olaya yukarıda mantıkla bakarsanız, durumu anlamak daha kolay olur.