Samsun'un Atakum ilçesinde, AtaTohum Merkezi adıyla faaliyet gösteren bir merkez, geleneksel tarımın izini sürerek gelecek nesillere aktarılmasına önemli katkılarda bulunuyor. AtaTohum Merkezi, Atakum Belediye Başkanı Av. Cemil Deveci'nin liderliğinde, binlerce yıldır kullanılan atalık tohumları kayıt altına alarak, biyoçeşitliliği koruma ve yerel tarımı destekleme amacı güdüyor.
2020 yılında faaliyete geçen merkez, geçmişten günümüze uzanan binlerce çeşit ata tohumunu envanterinde barındırarak büyük bir zenginliği koruma altına alıyor. Başlangıçta 232 çeşit ata tohumunu içeren envanter, 2024 yılı itibariyle 457 farklı çeşitle zenginleşti. Türkiye'nin dört bir yanından gelen tohum bağışları, merkezde özenle saklanıyor ve bağışlayan kişinin adıyla kayıt altına alınıyor.
AtaTohum Merkezi, sadece ata tohumlarını saklamakla kalmıyor, aynı zamanda bu tohumları artırmak ve çoğaltmak için çeşitli projeler yürütüyor. Merkezin özel saklama haznelerinde muhafaza edilen tohumlar, her yıl gerçekleştirilen üretim planları dahilinde ekilerek sayılarını artırıyor. Elde edilen tohumlar, çiftçilere ve yerel tohum gruplarına dağıtılarak yaygınlaştırılıyor.
Merkezin bir diğer önemli misyonu ise çocuklara ve gençlere tarım eğitimi vermek. Ziraat mühendisleri tarafından yürütülen "Uygulamalı Tarım Eğitimi" programı kapsamında, okullarda veya merkezin yetiştirme parsellerinde çocuklarla buluşuluyor. Eğitimlerde tohum ve bitki bilgileri, ekim teknikleri, tarımın günlük hayattaki önemi gibi konular eğlenceli bir şekilde işleniyor. Minik eller toprakla buluşarak, geleneksel tarımın temellerini öğreniyor.
AtaTohum Merkezi, tohumların sadece ekilip biçilmesini değil, aynı zamanda kültürel mirasın ve biyoçeşitliliğin korunmasını hedefliyor. Geleneksel tarımın unutulmaya yüz tuttuğu günümüzde, bu tür inisiyatiflerle geçmişin bilgisi geleceğe taşınıyor ve yerel tohumların sürdürülebilirliği sağlanıyor.
Atakum Belediye Başkanı Av. Cemil Deveci, AtaTohum Merkezi'nin "Bir tohum, bir ülkeyi kurtarır" sloganıyla yola çıktığını belirterek, projenin sadece bugünü değil, geleceği de düşündüğünü ifade ediyor. Merkezin, geleneksel tarımın ve yerel tohumların korunması adına önemli bir adım olduğunu vurguluyor.
AtaTohum Merkezi, gelecek nesillere sağlıklı ve sürdürülebilir bir tarım mirası bırakma amacını taşıyor ve bu doğrultuda çalışmalarına ara vermeden devam ediyor.