Bi Kaç Gün Önce 'İLAÇLIYORUZ' Başlığı İle Açtığım Konuda bahsetmiştim Tuta Absolata Zararlısından Ve Kimyasal Mücadelesinden Bahsedeceğim Diye...
Umarım Anlatımdan Sıkılmazsınız...
Kısaca Domates Yetiştiriciliğindeki En Büyük Sorunlardan Ve Zararlılardan Birisi Şimdi Biraz Detaylandıralım;
Nedir Bu Tuta Absolata??
1.TANIMI VE YAŞAYIŞI:
Ergin ince uzun, 6 mm boyda, kanat açıklığı yaklaşık 10 mm ' dir. Ön kanatları dar, gümüşi gri kahverengimsi olup üzerinde karakteristik irili ufaklı siyahımsı noktalar bulunur. İplik şeklinde antene sahiptir (Şekil 1a).
Yumurta ortalama 0.4 mm uzunluğunda ve 0.2 mm genişliğinde silindirik, krem, açık sarı renklidir(Şekil 1b).
Yumurtadan çıkan larva beyazımsı krem renkli, başı siyahtır (Şekil 1c).
Dört larva dönemi geçirir;
Birinci dönem larva 0.9 mm uzunluğunda iken dördüncü dönemde 8 mmye ulaşır.
Olgunlaşan larvanın başı kahverengi, vücut rengi yeşil olup, prothoraksta bulunan koyu renkli ince bant ayırtedici önemli bir özelliğidir.
Dördüncü dönemde larvanın vücudunun üstü pembemsidir (Şekil 1 d, e).
Pupa 6 mm boyundadır.
Önce yeşilimsi renkte olan pupa sonra açık kahverengine döner (Şekil 1 f).
Akdeniz iklimine sahip yerlerde hızla çoğalan zararlı seralarda yılda 10-12 döl verebilmektedir.
Çevre koşullarına bağlı olarak bir dölünü 29-38 günde tamamlar.
Zararlının aktivitesinin 6-9°Cde durduğu, 1000 metreyi aşan yüksekliklerde bulunmadığı kayıtlıdır.
Ergin kelebekler geceleri aktiftirler ve gündüzleri yaprakların arasında saklanırlar.
Yumurtalarını, genellikle yaprak altına, tomurcuk ve olgunlaşmamış yeşil domates meyvelerinin taç yapraklarına bırakır.
Bir dişi yaşam süresi boyunca 120-260 adet yumurta bırakabilir.
Yumurtalar 4-5 gün içinde açılır. Dört larva dönemi geçirir. Larva süresi 13-15 gün sürmektedir.
Larva çevre koşullarına bağlı olarak toprakta ya da bitkide açtığı galerilerde bir kokon içinde pupa olur.
Pupa dönemi 9-11 gün sürer. Kışı yumurta, pupa veya ergin olarak geçirir.
2. ZARAR ŞEKLİ, EKONOMİK ÖNEMİ VE YAYILIŞI
Zarar potansiyeli çok yüksek olan bu tür açık alan ve örtüaltı domates yetiştiriciliğinde ana zararlı konumundadır.
Larvaları domates bitkisinin kök hariç tüm kısımlarında ve her döneminde zarar vermektedir.
Yumurtadan çıkan larva meyve, yaprak, sap ve gövdeye girerek beslenmeye başlar.
Larva domatesin yapraklarında iki epidermis arasında galeriler açarak beslenir.
Larvanın yaprakta açtığı galeriler geniş olup şeffaf boşluklar şeklinde kendini belli eder, bu galeriler daha sonra nekrotikleşip kahverengiye dönüşerek kurur.
Yaprakta ve meyvede açılan galerilerde zararlının siyah renkli pisliklerini görmek mümkündür.
Özellikle yaprakta galeri içinde siyah renkli dışkıları oldukça dikkat çekicidir.
Bitkinin yeşil aksamında açılan galeriler nedeniyle bitki tamamen kuruyabilir (Şekil 2a, b, c).
Zararlının daha çok olgunlaşmamış domates meyvelerini tercih ederek taç yapraklarını giriş yaptığı bilinmektedir.
Zararlının meyvede açtığı galerilerin görüntüsü düzensiz olup, galeriler meyvenin her tarafında görülebilir.
Zarara uğrayan meyve pazar değerini yitirmekte, ayrıca meyvede açılan galerilere sekonder mikroorganizmaların yerleşmesiyle çürümeler meydana gelmektedir (Şekil 2d, e, f).
Zararlı yoğun populasyonlarda, kurak koşullarda domateste % 50-100 ürün kayıplarına yol açabilmektedir.
Zararlının tüm biyolojik dönemleri domates meyvesi üzerinde bulunabildiğinden domates meyveleri ile taşınmaktadır.
Ayrıca fide dışında taşıma materyalleri, taşıma araçları ile taşınabileceği de bildirilmektedir.
Bu zararlı Ülkemizde İzmir, Çanakkale ve Muğla İllerinde saptanmıştır.(makale 2010 yılına ait şuanda neredeyse tüm sahil şeridinde yayılmış durumda)
3. KONUKÇULARI
Ana konukçusu domatestir.
Solanaceae familyası bitkilerinden patates, patlıcan, biber, pepino ile bazı çiçekler (Petunya, Schizanthus) de, ayrıca yabani Solanaceae türlerinden Köpek üzümü(Solanum nigrum), Şeytan elması (Datura stramonium ve Datura ferox),
Nicotina glaucadabulunduğu kayıtlıdır.
Patatesin yumrusunda beslenmediği kayıtlıdır.
Ayrıca fasulyedede beslendiğine dair kayıt vardır.
4. DOĞAL DÜŞMANLARI
Doğal düşmanları Çizelge 1de verilmiştir.
Çizelge 1. Tuta absolutanın doğal düşmanları
Parazitoitleri
Yumurta parazitoiti
Trichogramma pretiosum Riley-----Hymenoptera: Trichogrammatidae
Trichogramma achaeae Nagaraja & Nagarkatti-----Hymenoptera: Trichogrammatidae
Larva parazitoiti
Pseudapanteles dignus (Muesebeck)---Hymenoptera: Braconidae
Bracon spp.----Hymenoptera: Braconidae
Predatörleri
Podisus nigrispinus Dallas----Heteroptera: Pentatomidae
Nesidiocorus tenuis Reut.----Heteroptera: Miridae
Macrolophus caliginosus W.
Heteroptera: Miridae
Macrolophus pygmaeus (Rambur)-----Heteroptera: Miridae
Predatörlerden Nesidiocorus tenuis ve Macrolophus caliginosusun Ege Bölgesinde bulunduğu ve özellikle örtüaltı sebze yetiştiriciliğinde entegre mücadele çalışmalarında yararlanılan doğal düşmanlar içinde yer aldığı kayıtlıdır.
5. MÜCADELESİ
5.1. Kültürel Önlemler
-Fidelerin zararlı ile bulaşık olmamasına özen gösterilmesi,
-Zararlı ile bulaşık yaprak, meyve ve bitkilerin üretim alanından uzaklaştırılması ve imhası,
-Üretim alanı ve çevresinde zararlıya konukçuluk edebilecek özellikle Solanaceae familyasına ait yabancı otlarla mücadele edilmesi,
-Zararlının larva ve pupası tarlada kalan bitki artıklarında yaşamını sürdürebileceğinden bulaşık alanlarda hasat sonrası bitki artıklarının imhası,
-Ürün münavebesi (Solanaceae familyasına bağlı olmayan ürünlerin yetiştirilmesi),
-Hasattan sonra derin sürüm yapılması,
-Yetiştirme tekniğine uygun gübreleme ve sulamanın yapılması,
-Seradaki giriş ve havalandırma açıklıklarının zararlının giremeyeceği incelikte tül ile kapatılması, alınabilecek kültürel önlemlerdir.
5.2. Biyolojik Mücadele
Doğal düşmanların korunması ve etkinliklerinin artırılması için diğer zararlılarla mücadelede kimyasal mücadeleye alternatif metotlara öncelik verilmeli eğer kimyasal mücadele gerekiyorsa doğal düşmanlara yan etkisi en az olan bitki koruma ürünleri tercih edilmelidir.
5.3. Kimyasal Mücadele
5.3.1. İlaçlama Zamanı
Ergin çıkışını saptamak için üretim sezonunun başlangıcından itibaren tarlada (1-2 tuzak/ha) ve serada (1 tuzak/sera) eşeysel çekici tuzaklar kullanılır. Tuzaklar haftada bir kontrol edilir ve tuzakta ilk ergin görüldüğünde üretim alanının büyüklüğüne göre en az 100 bitki kontrol edilerek, bitkinin çiçek, yaprak, sap ve sürgünlerinde, yumurta ve larva aranır. 100 bitkiden 3 ' ü yumurta ve larva ile bulaşık ise mücadeleye karar verilir.
İlaçlamadan 5-6 gün sonra bitkiler tekrar kontrol edilir. Gerekirse ilaçlama tekrarlanabilir.
5.3.2. Kullanılacak Bitki Koruma Ürünleri ve Dozları
Bakanlık tarafından yayınlanan Bitki Koruma Ürünleri kitabında tavsiye edilen ilaçlar ve dozları kullanılır.
Kaynak:http://www.fidebirlik.org.tr/B%C4%B0LG%C4%B0MERKEZ%C4%B0/tabid/111/ctl/Details/mid/427/ItemID/48/Default.aspx
Bu Bitki Koruma Ürünleri Nelerdir??
İlk Olarak Tuta Absolata Zararlısı İçin Ruhsatlı Olan Ve En Yaygın Kullanılan 2 Preparat Vardır Bunlar
--Sygenta Firmasının Voliam targo 063 Sc Adlı Ürünü
--Dow AgroSciences Firmasının Spintor 240Sc Adlı Ürünü
İlk Olarak Voliam Targo ' yu Anlatalım:
100 Litre Suya 80 Ml Dozunda Karıştırılıyor
Spintor İse 100 Litre Suya 50 Ml Dozunda Karıştırılıyor
Benim En Sevdiğim Preparat 'Spintor' Adlı İlaçtır Neden Derseniz Hem Çok Etkili Hemde Bir Etkin Maddeyi Mayalayarak Ürettiklerinden Polinatör Arılara Zehirli Değil...
Peki Bu Preparatları Tek Başınamı Kullanacağız??
Tabikide Hayır.Her 2side Etkili İlaçlar Olmasına Rağmen Tek Başlarına Çok Etkili Değiller
Peki Ne Yapacağız??
Bunu Kendi Kullandığım Kombinasyon İle Anlatmak İstiyorum;
Voliam Targo 063SC-100Lt Su/80 Ml
Deltharin 2.5 EC------100Lt Su/100 Ml(hektaş firmasının)
Vaporgard(Yayıcı-Yapıştırıcı)--100Lt Su/100Ml(hektaş firmasının)
Yada;
Spintor 240 SC--100Lt Su/50 Ml
Deltharin 2.5 EC------100Lt Su/100 Ml(hektaş firmasının)
Vaporgard(Yayıcı-Yapıştırıcı)--100Lt Su/100Ml(hektaş firmasının)
Kombinasyonlara 'Deltharin' Adlı İlacı Katarak Aynı Zamanda Hem Etkisini Arttırmış Hemde Beyaz Sinek Mücadelesi Yapmış Oluyoruz...
'Deltharin' yerine Bayer Firmasının 'Decis' Adlı Preparatınıda Kullanabiliriz...
Umarım Yararlı Olmuştur....
Yarın Sizlere Domateste Yeşil Kurt Mücadelesini Anlatacağım
-SON-
Umarım Anlatımdan Sıkılmazsınız...
Kısaca Domates Yetiştiriciliğindeki En Büyük Sorunlardan Ve Zararlılardan Birisi Şimdi Biraz Detaylandıralım;
Nedir Bu Tuta Absolata??
1.TANIMI VE YAŞAYIŞI:
Ergin ince uzun, 6 mm boyda, kanat açıklığı yaklaşık 10 mm ' dir. Ön kanatları dar, gümüşi gri kahverengimsi olup üzerinde karakteristik irili ufaklı siyahımsı noktalar bulunur. İplik şeklinde antene sahiptir (Şekil 1a).
Yumurta ortalama 0.4 mm uzunluğunda ve 0.2 mm genişliğinde silindirik, krem, açık sarı renklidir(Şekil 1b).
Yumurtadan çıkan larva beyazımsı krem renkli, başı siyahtır (Şekil 1c).
Dört larva dönemi geçirir;
Birinci dönem larva 0.9 mm uzunluğunda iken dördüncü dönemde 8 mmye ulaşır.
Olgunlaşan larvanın başı kahverengi, vücut rengi yeşil olup, prothoraksta bulunan koyu renkli ince bant ayırtedici önemli bir özelliğidir.
Dördüncü dönemde larvanın vücudunun üstü pembemsidir (Şekil 1 d, e).
Pupa 6 mm boyundadır.
Önce yeşilimsi renkte olan pupa sonra açık kahverengine döner (Şekil 1 f).
Akdeniz iklimine sahip yerlerde hızla çoğalan zararlı seralarda yılda 10-12 döl verebilmektedir.
Çevre koşullarına bağlı olarak bir dölünü 29-38 günde tamamlar.
Zararlının aktivitesinin 6-9°Cde durduğu, 1000 metreyi aşan yüksekliklerde bulunmadığı kayıtlıdır.
Ergin kelebekler geceleri aktiftirler ve gündüzleri yaprakların arasında saklanırlar.
Yumurtalarını, genellikle yaprak altına, tomurcuk ve olgunlaşmamış yeşil domates meyvelerinin taç yapraklarına bırakır.
Bir dişi yaşam süresi boyunca 120-260 adet yumurta bırakabilir.
Yumurtalar 4-5 gün içinde açılır. Dört larva dönemi geçirir. Larva süresi 13-15 gün sürmektedir.
Larva çevre koşullarına bağlı olarak toprakta ya da bitkide açtığı galerilerde bir kokon içinde pupa olur.
Pupa dönemi 9-11 gün sürer. Kışı yumurta, pupa veya ergin olarak geçirir.
2. ZARAR ŞEKLİ, EKONOMİK ÖNEMİ VE YAYILIŞI
Zarar potansiyeli çok yüksek olan bu tür açık alan ve örtüaltı domates yetiştiriciliğinde ana zararlı konumundadır.
Larvaları domates bitkisinin kök hariç tüm kısımlarında ve her döneminde zarar vermektedir.
Yumurtadan çıkan larva meyve, yaprak, sap ve gövdeye girerek beslenmeye başlar.
Larva domatesin yapraklarında iki epidermis arasında galeriler açarak beslenir.
Larvanın yaprakta açtığı galeriler geniş olup şeffaf boşluklar şeklinde kendini belli eder, bu galeriler daha sonra nekrotikleşip kahverengiye dönüşerek kurur.
Yaprakta ve meyvede açılan galerilerde zararlının siyah renkli pisliklerini görmek mümkündür.
Özellikle yaprakta galeri içinde siyah renkli dışkıları oldukça dikkat çekicidir.
Bitkinin yeşil aksamında açılan galeriler nedeniyle bitki tamamen kuruyabilir (Şekil 2a, b, c).
Zararlının daha çok olgunlaşmamış domates meyvelerini tercih ederek taç yapraklarını giriş yaptığı bilinmektedir.
Zararlının meyvede açtığı galerilerin görüntüsü düzensiz olup, galeriler meyvenin her tarafında görülebilir.
Zarara uğrayan meyve pazar değerini yitirmekte, ayrıca meyvede açılan galerilere sekonder mikroorganizmaların yerleşmesiyle çürümeler meydana gelmektedir (Şekil 2d, e, f).
Zararlı yoğun populasyonlarda, kurak koşullarda domateste % 50-100 ürün kayıplarına yol açabilmektedir.
Zararlının tüm biyolojik dönemleri domates meyvesi üzerinde bulunabildiğinden domates meyveleri ile taşınmaktadır.
Ayrıca fide dışında taşıma materyalleri, taşıma araçları ile taşınabileceği de bildirilmektedir.
Bu zararlı Ülkemizde İzmir, Çanakkale ve Muğla İllerinde saptanmıştır.(makale 2010 yılına ait şuanda neredeyse tüm sahil şeridinde yayılmış durumda)
3. KONUKÇULARI
Ana konukçusu domatestir.
Solanaceae familyası bitkilerinden patates, patlıcan, biber, pepino ile bazı çiçekler (Petunya, Schizanthus) de, ayrıca yabani Solanaceae türlerinden Köpek üzümü(Solanum nigrum), Şeytan elması (Datura stramonium ve Datura ferox),
Nicotina glaucadabulunduğu kayıtlıdır.
Patatesin yumrusunda beslenmediği kayıtlıdır.
Ayrıca fasulyedede beslendiğine dair kayıt vardır.
4. DOĞAL DÜŞMANLARI
Doğal düşmanları Çizelge 1de verilmiştir.
Çizelge 1. Tuta absolutanın doğal düşmanları
Parazitoitleri
Yumurta parazitoiti
Trichogramma pretiosum Riley-----Hymenoptera: Trichogrammatidae
Trichogramma achaeae Nagaraja & Nagarkatti-----Hymenoptera: Trichogrammatidae
Larva parazitoiti
Pseudapanteles dignus (Muesebeck)---Hymenoptera: Braconidae
Bracon spp.----Hymenoptera: Braconidae
Predatörleri
Podisus nigrispinus Dallas----Heteroptera: Pentatomidae
Nesidiocorus tenuis Reut.----Heteroptera: Miridae
Macrolophus caliginosus W.
Heteroptera: Miridae
Macrolophus pygmaeus (Rambur)-----Heteroptera: Miridae
Predatörlerden Nesidiocorus tenuis ve Macrolophus caliginosusun Ege Bölgesinde bulunduğu ve özellikle örtüaltı sebze yetiştiriciliğinde entegre mücadele çalışmalarında yararlanılan doğal düşmanlar içinde yer aldığı kayıtlıdır.
5. MÜCADELESİ
5.1. Kültürel Önlemler
-Fidelerin zararlı ile bulaşık olmamasına özen gösterilmesi,
-Zararlı ile bulaşık yaprak, meyve ve bitkilerin üretim alanından uzaklaştırılması ve imhası,
-Üretim alanı ve çevresinde zararlıya konukçuluk edebilecek özellikle Solanaceae familyasına ait yabancı otlarla mücadele edilmesi,
-Zararlının larva ve pupası tarlada kalan bitki artıklarında yaşamını sürdürebileceğinden bulaşık alanlarda hasat sonrası bitki artıklarının imhası,
-Ürün münavebesi (Solanaceae familyasına bağlı olmayan ürünlerin yetiştirilmesi),
-Hasattan sonra derin sürüm yapılması,
-Yetiştirme tekniğine uygun gübreleme ve sulamanın yapılması,
-Seradaki giriş ve havalandırma açıklıklarının zararlının giremeyeceği incelikte tül ile kapatılması, alınabilecek kültürel önlemlerdir.
5.2. Biyolojik Mücadele
Doğal düşmanların korunması ve etkinliklerinin artırılması için diğer zararlılarla mücadelede kimyasal mücadeleye alternatif metotlara öncelik verilmeli eğer kimyasal mücadele gerekiyorsa doğal düşmanlara yan etkisi en az olan bitki koruma ürünleri tercih edilmelidir.
5.3. Kimyasal Mücadele
5.3.1. İlaçlama Zamanı
Ergin çıkışını saptamak için üretim sezonunun başlangıcından itibaren tarlada (1-2 tuzak/ha) ve serada (1 tuzak/sera) eşeysel çekici tuzaklar kullanılır. Tuzaklar haftada bir kontrol edilir ve tuzakta ilk ergin görüldüğünde üretim alanının büyüklüğüne göre en az 100 bitki kontrol edilerek, bitkinin çiçek, yaprak, sap ve sürgünlerinde, yumurta ve larva aranır. 100 bitkiden 3 ' ü yumurta ve larva ile bulaşık ise mücadeleye karar verilir.
İlaçlamadan 5-6 gün sonra bitkiler tekrar kontrol edilir. Gerekirse ilaçlama tekrarlanabilir.
5.3.2. Kullanılacak Bitki Koruma Ürünleri ve Dozları
Bakanlık tarafından yayınlanan Bitki Koruma Ürünleri kitabında tavsiye edilen ilaçlar ve dozları kullanılır.
Kaynak:http://www.fidebirlik.org.tr/B%C4%B0LG%C4%B0MERKEZ%C4%B0/tabid/111/ctl/Details/mid/427/ItemID/48/Default.aspx
Bu Bitki Koruma Ürünleri Nelerdir??
İlk Olarak Tuta Absolata Zararlısı İçin Ruhsatlı Olan Ve En Yaygın Kullanılan 2 Preparat Vardır Bunlar
--Sygenta Firmasının Voliam targo 063 Sc Adlı Ürünü
--Dow AgroSciences Firmasının Spintor 240Sc Adlı Ürünü
İlk Olarak Voliam Targo ' yu Anlatalım:
100 Litre Suya 80 Ml Dozunda Karıştırılıyor
Spintor İse 100 Litre Suya 50 Ml Dozunda Karıştırılıyor
Benim En Sevdiğim Preparat 'Spintor' Adlı İlaçtır Neden Derseniz Hem Çok Etkili Hemde Bir Etkin Maddeyi Mayalayarak Ürettiklerinden Polinatör Arılara Zehirli Değil...
Peki Bu Preparatları Tek Başınamı Kullanacağız??
Tabikide Hayır.Her 2side Etkili İlaçlar Olmasına Rağmen Tek Başlarına Çok Etkili Değiller
Peki Ne Yapacağız??
Bunu Kendi Kullandığım Kombinasyon İle Anlatmak İstiyorum;
Voliam Targo 063SC-100Lt Su/80 Ml
Deltharin 2.5 EC------100Lt Su/100 Ml(hektaş firmasının)
Vaporgard(Yayıcı-Yapıştırıcı)--100Lt Su/100Ml(hektaş firmasının)
Yada;
Spintor 240 SC--100Lt Su/50 Ml
Deltharin 2.5 EC------100Lt Su/100 Ml(hektaş firmasının)
Vaporgard(Yayıcı-Yapıştırıcı)--100Lt Su/100Ml(hektaş firmasının)
Kombinasyonlara 'Deltharin' Adlı İlacı Katarak Aynı Zamanda Hem Etkisini Arttırmış Hemde Beyaz Sinek Mücadelesi Yapmış Oluyoruz...
'Deltharin' yerine Bayer Firmasının 'Decis' Adlı Preparatınıda Kullanabiliriz...
Umarım Yararlı Olmuştur....
Yarın Sizlere Domateste Yeşil Kurt Mücadelesini Anlatacağım
-SON-
