TMO Genel Müdürü Güldal: Buğday Alım Fiyatı Maliyetlerin Üzerinde
Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Genel Müdürü Ahmet Güldal, 2024 yılı buğday alım fiyatlarının üreticilerin maliyetlerinin oldukça üzerinde belirlendiğini açıkladı. Güldal, buğday alım fiyatlarının belirlenmesinde gerçek maliyetlerin, üretimin sürdürülebilirliğinin, iç ve dış piyasa fiyatlarının ve tüketici fiyatlarının dikkate alındığını vurguladı.
Buğday hasadının 27 Nisan’da, arpa hasadının ise 29 Nisan’da başladığını belirten Güldal, Akdeniz’de hasadın tamamlandığını, Güneydoğu ve Ege bölgelerinde yoğun olarak devam ettiğini, İç Anadolu ve Marmara bölgelerinde ise yeni başladığını söyledi. Doğu Anadolu Bölgesi’nde hasadın henüz başlamadığını kaydeden Güldal, hububat hasadının şu anda yüzde 14 seviyesinde olduğunu ifade etti.
Güldal, TMO'nun buğday alım fiyatlarını şu şekilde duyurdu: Ekmeklik buğdayda 1. grup 9 bin 750 lira, 2. grup 9 bin 250 lira, 3. grup 8 bin 750 lira ve düşük vasıflı 8 bin lira. Makarnalık buğdayda ise 1. grup 10 bin 500 lira, 2. grup 10 bin lira, 3. grup 9 bin 500 lira ve düşük vasıflı 8 bin 750 lira olarak belirlendi. Ayrıca, ton başına 1750 lira olan destekten Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı ve satışını belgelendiren bütün çiftçilerin faydalanabileceğini belirtti.
Güldal, bazı yorumlarda düşük fiyatlı ürünlerin dikkate alındığını ve bu durumun "piyasa düşüyor" veya "TMO açıklamasından sonra piyasa daha da düştü" algısı yaratmaya çalışıldığını söyledi. Bu tür yorumlara itibar edilmemesi gerektiğini belirten Güldal, üreticilerin TMO işyerlerinden ürünlerinin kalitesi ve fiyatı hakkında destek ve bilgi alabileceğini ifade etti.
2024 yılı hububat alım fiyatlarının, ülke ortalama verimleri ve maliyet unsurları dikkate alınarak belirlendiğini vurgulayan Güldal, desteklerle birlikte buğday alım fiyatının maliyetin oldukça üzerinde olduğunu söyledi. Gerçek maliyet hesaplamalarının üreticilerin maliyetlerini düşürmek amacıyla verilen tarımsal destekleri de içerdiğini belirtti.
TMO Genel Müdürü, alım fiyatlarının belirli bir düzeyin altına düşmesini önlemek için taban fiyat olarak belirlendiğini, kaliteli ürünlerde fiyatların daha yüksek seyrettiğini ve devletin eşik fiyat ilanı ve alım garantisiyle fiyatların hasat yoğunluğundan dolayı düşmesini önlemeyi hedeflediğini kaydetti.
TMO’nun alımla ilgili hazırlıklarını tamamladığını belirten Güldal, Türkiye genelindeki işyerleri ve protokol imzaladığı lisanslı depolar olmak üzere 600’ün üzerindeki alım noktasında faaliyet göstereceklerini söyledi. Ayrıca, TMO’nun randevu sisteminin yenilendiğini ve üreticilere e-Devlet üzerinden de randevu alma imkanı sağlandığını ifade etti.
Geçen yıl 13,1 milyon ton ürün alımıyla tarihin en yüksek alım miktarına ulaşıldığını hatırlatan Güldal, bu yıl 13 milyon ton ürünün stoklanabileceği depolama hazırlıklarının yapıldığını söyledi. TMO depolarında stokların yüzde 88'inin yerli ürünlerden oluştuğunu ve Mart 2023'ten sonra herhangi bir ithalat bağlantısı yapılmadığını belirtti.
Bu yıl alım yapılan üreticilere ödemelerin 45 gün içinde yapılacağını, bütçe imkanları çerçevesinde ödemelerin öngörülenden daha önce yapılabileceğini söyledi. Güldal, ithalatın durdurulması tedbirinin hasat döneminde üreticilere katkı sağlamak amacıyla alındığını ve bu tedbirin olumlu etkilerinin kısa sürede görüleceğini ifade etti.
Geçen yıl makarnalık buğday ve mısırda kontrollü ihracat serbestisi sağlanarak ülkeye 1,1 milyar dolarlık döviz girişi sağlandığını hatırlatan Güldal, bu yıl da ekmeklik ve makarnalık buğday ile arpada kontrollü ihracat serbestisi sağlanacağını belirtti.