1
T B
B – 001
TEMEL BLGLER
Bilgi Konusu: Birimler
Adı Soyadı: Tarih:
Birimler Sistemi
Ölçme; birim kullanılarak bir büyüklügün rakamlarla ifade edilmesidir. Bir büyüklügün ölçülmesi ise,
onun kendi cinsinden birim olarak seçilen baska büyüklüklerle karsılastırılması islemidir.
Makine elemanlarının ölçülendirilmesi ve tarım makinelerinin isletme özelliklerinin belirlenmesi
yönünden, ölçü birimlerinin iyi tanınması ve dogru olarak kullanılmasına gereksinim vardır. Verilen
büyüklüklerin birimsiz olması halinde, uygulamada büyük hataların ortaya çıkabilecegi dogaldır. Bu
nedenle, birimlerin dogru olarak kullanılması oldukça önemlidir.
Ölçülen büyüklügün özelligine ve ölçümde aranan duyarlılık derecesine göre çesitli birim sistemleri
kullanılmaktadır.
C.G.S. (Santimetre-Gram-Saniye)
M.K.S. (Metre-Kilogram-Saniye)
M.Kp.S. (Metre-Kilopond-Saniye)
M.N.S. (metre-Newton-Saniye)
M.T.S. (Metre-Ton-Saniye)
Birimlerin, bütün dünyaya yayılmasına ve kolaylıkla kullanılmasına çaba gösterilmektedir. Uluslar
arası birimler sistemi SI (Systeme International D’Unites), temel birimler olarak tablo 1’ verilen
birimleri kabul etmistir.
Tablo 1’de verilen temel birimler desimal (Ondalık) esasına göre küçültülmekte veya
büyütülmektedir. Büyültme ve küçültme degerleri tablo 2’de verilmistir.
Tablo 1: Uluslararası Temel Birimler
Büyüklük Birimi Gösterilisi
Uzunluk Metre m
Kütle Kilogram kg
Zaman Saniye S
Akım Siddeti Amper A
Isı Kelvin K
Isık Siddeti Kandele cd
Tablo 2: Uluslararası Birimler Sisteminde Büyültme ve Küçültme Degerleri
Simgesi Adı Degeri
T Tera 1012 = 1.000.000.000.000
G Giga 109 = 1.000.000.000
M Mega 106 = 1.000.000
k Kilo 103 = 1.000
h Hekto 102 = 100
da Deka 101 = 10
d Dezi (Desi) 10-1 = 0.1
c Zenti (Santi) 10-2 = 0.01
m Milli (Mili) 10-3 = 0.001
μ Mikro 10-6 = 0.000.001
n Nano 10-9 = 0.000.000.001
p Piko 10-12 = 0.000.000.000.001
f Femto 10-15 = 0.000.000.000.000.001
a Atto 10-18 = 0.000.000.000.000.000.00 1
2
Tablo 3: Yeni Birimler Sisteminden Türetilebilen bazı Birimler
Büyüklük Birimi
Kısa
gösterilisi
Esitliklerdeki
simgesi
UZUNLUK Metre m l
Alan Metrekare m2 A, S
Hacim Metreküp m3 V
KÜTLE Kilogram kg m
Birim uzunlugun kütlesi Kilogam/metre kg/m m '
Birim alanın kütlesi Kilogram/metrekare kg/m2 m ' '
Yogunluk Kilogram/metreküp Kg/m3 P
ZAMAN Saniye s t
Frekans Hertz Hz f
Devir 1/Saniye 1/s n
Hız Metre/Saniye m/s V
Kvme Metre/Saniyekare m/s2 a
Açısal hız rad/Saniyekare rad/s2 w
Debi Metreküp/Saniye m3/s V, Q
AÇI radiant rad
Kuvvet Newton N F
Basınç (Birim yüzey kuvveti) Newton/metrekare
Paskal
N/m2
Pa
P
-
Çeki-bası gerilmesi Newton/Metrekare N/m2 s (Sigma)
Kesme ve burulma gerilmesi (Direnci) Newton/Metrekare N/m2 t (Tao)
KS ve ENERJK
Enerji Joule J W
Isı Joule Q -
Moment Newton/Metrekare Nm M
Özgül ısı Joule/Kilogram J/kg Hu
Özgül yakıt tüketimi Gram/Kilowatsaat g/kWh b
Dinamik vizkozite Paskal-Saniye Pa.s v
Kinematik vizkozite Metrekare/Saniye m2/s
SICAKLIK Kelvin K T
Akım Kuvveti (Siddet) Amper A I
Elektriksel gerilim Volt V U
Elektriksel direnç Ohm R R
Elektrik yükü Coulomb (Amper-Saniye) Q C (As)
3
Tablo 4: Çesitli Birimlerin Dönüsüm Degerleri
Uzunluk l m dm cm mm
Kilometre km 1000 1000 100000 1000000
Metre m 1 10 100 1000
Desimetre dm 0,1 1 10 100
Santimetre cm 0,01 0,1 1 10
Milimetre mm 0,001 0,01 0,1 1
Mikrometre μm 0,000001 0,00001 0,0001 0,001
Denizmili sm 1852
Alan A m2 dm2 cm2 mm2
Kilometrekare km2 1000000 - - -
Hektar ha 10000 - - -
Dekar da 1000 - - -
Ar a 100 - - -
Metrekare m2 1 100 10000 1000000
Desimetrekare dm2 0,01 1 100 10000
Santimetrekare cm2 0,0001 0,01 1 100
Milimetrekare mm2 0,000001 0,0001 0,01 1
Hacim V m3 dm3 cm3 mm3
Metreküp m3 1 1000 1000000 -
Desimetreküp,
litre
dm3 0,001 1 1000 1000000
Santimetreküp cm3 0,000001 0,001 1 1000
Milimetreküp mm3 - 0,000001 0,001 1
Açı a b g rad o ' '
Tamaçı pla 2S 360 21600 129600
Dikaçı L S/2 90 5400 324000
Radyan rad 1 57,296 3438 206265
Grad o S/180 1 60 3600
Gon gon S/200 0,9 54 3240
Dakika ' - 0,01667 1 60
Saniye ' - 0,00028 0,01667 1
4
Kütle-Agırlık m t kg g mg
Ton t 1 1000 1000000 -
Kilogram kg 0,001 1 1000 1000000
Gram g 0,000001 0,001 1 1000
Miligram mg - 0,000001 0,001 1
Yogunluk 6 kg/m3 kg/dm3 g/cm3
Kilogram/metreküp kg/m3 1 0,001 0,001
Kilogram/desimetreküp kg/dm3 1000 1 1
Gram/santimetreküp g/cm3 1000 1 1
Zaman t d h min s
Gün d 1 24 1440 86400
Saat h 0,0417 1 60 3600
Dakika min - 0,0167 1 60
Saniye s - 0,00028 0,0167 1
Hız v m/s km/h m/min kn
Metre/saniye m/s 1 3,6 60 1,944
Kilometre/saat km/h 0,2778 1 16,667 0,540
Metre/dakika m/min 0,0167 0,06 1 -
Denizmili/saat kn 0,5144 1852 30,806 1
Kuvvet F kN daN N mN
Meganewton MN 1000 100000 1000000 -
Kilonewton kN 1 1000 1000 1000000
Dekanewton daN 0,01 1 10 10000
Newton N 0,001 0,1 1 1000
Milinewton mN 0,000001 0,0001 0,0001 1
Basınç P MPa, N/mm2 bar, daN/cm2 mbar Pa, N/m2
Megapaskal
(Newton/milimetrekare
MN 1000 100000 1000000 -
Bar
(Dekanewton/santimetrekare)
kN 1 1000 1000 1000000
Milibar daN 0,01 1 10 10000
Pascal (Newton/metrekere) N 0,001 0i1 1 1000
5
Mekanik Gerilim daN/mm2 MPa, N/
mm2
daN/cm2,
bar
Pa, N/m2
Dekanewton/milimetrekare daN/mm2 1 10 100 10000000
Megapaskal
(Newton/milimetrekare)
MPa 0,1 1 10 1000000
Dekanewton/santimetrekare
(bar)
daN/cm2 0,01 0,1 1 100000
Paskal (Newton/metrekare) Pa - 0,000001 0,00001 1
s-Enerji-Isı W,Q kWh MJ kJ J
(Nm/wh)
Kilowatsaat kWh 1 3,6 3600 3600000
Megajul MJ 0,2778 1 1000 1000000
Kilojul kJ 0,000278 0,001 1 1000
Jul
(Newtonmetre/watsaat)
J - 0,000001 0,001 1
Verim, Elektriksel
Güç
P MW kW W mW
Megawat MW 1 1000 1000000 -
Kilowat kW 0,001 1 1000 100000
Jul (Saniye,
Newtonmetre/saniye)
W 0,000001 0,001 1 1000
Miliwat mW - 0,000001 0,001 1
Sıcaklık noktası Sıcaklık farkı
Sıcaklık T K °C K °C
Kelvin K 0 -273 1 1
Grad Celcius °C 273 0 1 1
Elektrik Akım Kuvveti I kA A mA
Kiloamper kA 1 1000 1000000
Amper A 0,001 1 1000
Miliamper mA 0,000001 0,001 1
6
Elektriksel Gerilim U kV V mV
Kilovolt kV 1 1000 1000000
Volt (Wat/Amper) V 0,001 1 1000
Milivolt mV 0,000001 0,001 1
Elektriksel Direnç R kI I mI
Kiloohm kR 1 1000 1000000
Ohm R 0,001 1 1000
Miliohm m 0,000001 0,001 1
Kapasite Q Ah C(As)
Ampersaat Ah 1 3600
Coulomb (Elektrik yükü)
Ampersaniye
C 0,000278 1
Birimler Sistemi ile
lgili Örnekler:
Örnek 1:
Bir traktör arkasına baglı römorku 2 saat içerisinde 800 kg’lık çekme kuvveti ile 50 km’lik yere
götürüyor. Verilenlere göre traktörün gücünü PS cinsinden bulup kW’a çeviriniz.
Ks = Kuvvet × Yol
= 800 kg x50.000 m = 40000000 kgm
= 5555 kgm / s
2 × 3600
40000000
=
Zaman
Ks
Güç =
1 PS (@ BG, HP) 75 kgm/s oldugundan
5555/75 = 74 PS bulunur.
1 kW @ 1,36 PS
74 PS = 74/1,36 @ 54,4 kW bulunur.
Örnek 2:
1 kg benzin yandıgı zaman 10500 kcal ısı enerjisi vermektedir. Benzin motorlarında, bütün kayıp
ve dirençler çıktıktan sonra gerçek güç, yakıt enerjisinin yaklasık %28’i olduguna göre 1 kg
benzinin ne kadar is verebilecegini hesaplayınız.
1 kg benzinin faydalı enerjisi = 10500 kcal/kg x 0,28
= 2940 kcal/kg
1 kcal = 427 kgm oldugundan
Ks = 427 x 2940 = 1255380 kgm
Bu benzin 8 dakikada sarf edilmis olsa;
2615kgm/s
8x60
1255380 Zaman
İş
gücü
Motor = = =
Güç 35 PS 27.7 kW
75
2615
= = @
7
Örnek 3:
Bir traktörün lastik hava basıncı 3 atm olduguna göre libre bölümlü bir saat ile kontrol edilse basınç
ne kadar olur?
1 at = 14,2 PSK
P = 3 x 14,2 = 42,6 PSK
Örnek 4:
180°Fahrenheit sıcaklıkta açılan bir motor termostatı kontrol edilirken santigrad bölümlü bir derece
kullanılıyor. Termostatın açılma sıcaklıgının kaç °C olması gerektigini bulunuz.
5
9
32
×
° −
° =
F
C
5 82,2 C
9
180 32
180 F × = °
−
° =
Örnek 5:
300 PSK kompresyonu olan bir silindirin basıncının atmosfer karsılıgı nedir?
21 at
14,2
300
=
Örnek 6:
8
3
2
ıı
borunun çapının metrik sistemdeki karsılıgı nedir?
2ıı = 2 x 25,4 = 50,800 mm
25,4 9,525mm
8
3
8
3ıı
= × =
50,800 + 9,525 = 60,325 mm
Örnek 7:
82 mm çapındaki bir motor silindirinin parmak (inç) sistemindeki karsılıgı nedir?
ıı 3,228
25,4
82
=
Örnek 8:
60 mil hız ile giden bir otomobilin saatteki hızını km olarak bulunuz.
Hız = 60 x 1,609 = 96,54 km/h
Örnek 9:
Bir tereyagı kalıbının hacmi 5 dm3 olup, tartıldıgında 4,710 kg gelmektedir. Yagın yogunlugunu
bulunuz.
5 dm3 tereyagı 4,710 kg gelirse
1 dm3 ıı x kg gelir.
0,942 kg
5
1 4,710
x =
×
= /dm3
8
Örnek 10:
3 m3 hacminde bir sandık 2250 kg bugday aldıgına göre bu bugdayın hektolitre agırlıgı kaç
kilogramdır?
0,75 kg
3000
2250
=
1 dm3 = 1 litre oldugundan
Bugdayın 1 litresinin agırlıgı 0,75 kg
1 hektolitre 100 litre’dir.
Bugdayın hektolitre agırlıgı = 0,75 x 100
= 75 kg’dır.
Örnek 11:
3 kulaklı (soklu) 90 cm is genisliginde bir pulluk, traktörle 5 km/h hızla çekiliyor,
a) Pulluk hızını m/s cinsinden bulunuz.
b)Pulluk 10 saatte kaç dekar yer sürer?
a) 1000 m 1,38 m / s
3600 s
1
5
1 km
1000 m
x
3600 s
1 h
h
km
5
h
km
5 × = × × = × × =
b) Pulluk saatte 5000 m yol aldıgına göre;
5000 m x 0,9 m x 10 h = 45 da
T B
B – 001
TEMEL BLGLER
Bilgi Konusu: Birimler
Adı Soyadı: Tarih:
Birimler Sistemi
Ölçme; birim kullanılarak bir büyüklügün rakamlarla ifade edilmesidir. Bir büyüklügün ölçülmesi ise,
onun kendi cinsinden birim olarak seçilen baska büyüklüklerle karsılastırılması islemidir.
Makine elemanlarının ölçülendirilmesi ve tarım makinelerinin isletme özelliklerinin belirlenmesi
yönünden, ölçü birimlerinin iyi tanınması ve dogru olarak kullanılmasına gereksinim vardır. Verilen
büyüklüklerin birimsiz olması halinde, uygulamada büyük hataların ortaya çıkabilecegi dogaldır. Bu
nedenle, birimlerin dogru olarak kullanılması oldukça önemlidir.
Ölçülen büyüklügün özelligine ve ölçümde aranan duyarlılık derecesine göre çesitli birim sistemleri
kullanılmaktadır.
C.G.S. (Santimetre-Gram-Saniye)
M.K.S. (Metre-Kilogram-Saniye)
M.Kp.S. (Metre-Kilopond-Saniye)
M.N.S. (metre-Newton-Saniye)
M.T.S. (Metre-Ton-Saniye)
Birimlerin, bütün dünyaya yayılmasına ve kolaylıkla kullanılmasına çaba gösterilmektedir. Uluslar
arası birimler sistemi SI (Systeme International D’Unites), temel birimler olarak tablo 1’ verilen
birimleri kabul etmistir.
Tablo 1’de verilen temel birimler desimal (Ondalık) esasına göre küçültülmekte veya
büyütülmektedir. Büyültme ve küçültme degerleri tablo 2’de verilmistir.
Tablo 1: Uluslararası Temel Birimler
Büyüklük Birimi Gösterilisi
Uzunluk Metre m
Kütle Kilogram kg
Zaman Saniye S
Akım Siddeti Amper A
Isı Kelvin K
Isık Siddeti Kandele cd
Tablo 2: Uluslararası Birimler Sisteminde Büyültme ve Küçültme Degerleri
Simgesi Adı Degeri
T Tera 1012 = 1.000.000.000.000
G Giga 109 = 1.000.000.000
M Mega 106 = 1.000.000
k Kilo 103 = 1.000
h Hekto 102 = 100
da Deka 101 = 10
d Dezi (Desi) 10-1 = 0.1
c Zenti (Santi) 10-2 = 0.01
m Milli (Mili) 10-3 = 0.001
μ Mikro 10-6 = 0.000.001
n Nano 10-9 = 0.000.000.001
p Piko 10-12 = 0.000.000.000.001
f Femto 10-15 = 0.000.000.000.000.001
a Atto 10-18 = 0.000.000.000.000.000.00 1
2
Tablo 3: Yeni Birimler Sisteminden Türetilebilen bazı Birimler
Büyüklük Birimi
Kısa
gösterilisi
Esitliklerdeki
simgesi
UZUNLUK Metre m l
Alan Metrekare m2 A, S
Hacim Metreküp m3 V
KÜTLE Kilogram kg m
Birim uzunlugun kütlesi Kilogam/metre kg/m m '
Birim alanın kütlesi Kilogram/metrekare kg/m2 m ' '
Yogunluk Kilogram/metreküp Kg/m3 P
ZAMAN Saniye s t
Frekans Hertz Hz f
Devir 1/Saniye 1/s n
Hız Metre/Saniye m/s V
Kvme Metre/Saniyekare m/s2 a
Açısal hız rad/Saniyekare rad/s2 w
Debi Metreküp/Saniye m3/s V, Q
AÇI radiant rad
Kuvvet Newton N F
Basınç (Birim yüzey kuvveti) Newton/metrekare
Paskal
N/m2
Pa
P
-
Çeki-bası gerilmesi Newton/Metrekare N/m2 s (Sigma)
Kesme ve burulma gerilmesi (Direnci) Newton/Metrekare N/m2 t (Tao)
KS ve ENERJK
Enerji Joule J W
Isı Joule Q -
Moment Newton/Metrekare Nm M
Özgül ısı Joule/Kilogram J/kg Hu
Özgül yakıt tüketimi Gram/Kilowatsaat g/kWh b
Dinamik vizkozite Paskal-Saniye Pa.s v
Kinematik vizkozite Metrekare/Saniye m2/s
SICAKLIK Kelvin K T
Akım Kuvveti (Siddet) Amper A I
Elektriksel gerilim Volt V U
Elektriksel direnç Ohm R R
Elektrik yükü Coulomb (Amper-Saniye) Q C (As)
3
Tablo 4: Çesitli Birimlerin Dönüsüm Degerleri
Uzunluk l m dm cm mm
Kilometre km 1000 1000 100000 1000000
Metre m 1 10 100 1000
Desimetre dm 0,1 1 10 100
Santimetre cm 0,01 0,1 1 10
Milimetre mm 0,001 0,01 0,1 1
Mikrometre μm 0,000001 0,00001 0,0001 0,001
Denizmili sm 1852
Alan A m2 dm2 cm2 mm2
Kilometrekare km2 1000000 - - -
Hektar ha 10000 - - -
Dekar da 1000 - - -
Ar a 100 - - -
Metrekare m2 1 100 10000 1000000
Desimetrekare dm2 0,01 1 100 10000
Santimetrekare cm2 0,0001 0,01 1 100
Milimetrekare mm2 0,000001 0,0001 0,01 1
Hacim V m3 dm3 cm3 mm3
Metreküp m3 1 1000 1000000 -
Desimetreküp,
litre
dm3 0,001 1 1000 1000000
Santimetreküp cm3 0,000001 0,001 1 1000
Milimetreküp mm3 - 0,000001 0,001 1
Açı a b g rad o ' '
Tamaçı pla 2S 360 21600 129600
Dikaçı L S/2 90 5400 324000
Radyan rad 1 57,296 3438 206265
Grad o S/180 1 60 3600
Gon gon S/200 0,9 54 3240
Dakika ' - 0,01667 1 60
Saniye ' - 0,00028 0,01667 1
4
Kütle-Agırlık m t kg g mg
Ton t 1 1000 1000000 -
Kilogram kg 0,001 1 1000 1000000
Gram g 0,000001 0,001 1 1000
Miligram mg - 0,000001 0,001 1
Yogunluk 6 kg/m3 kg/dm3 g/cm3
Kilogram/metreküp kg/m3 1 0,001 0,001
Kilogram/desimetreküp kg/dm3 1000 1 1
Gram/santimetreküp g/cm3 1000 1 1
Zaman t d h min s
Gün d 1 24 1440 86400
Saat h 0,0417 1 60 3600
Dakika min - 0,0167 1 60
Saniye s - 0,00028 0,0167 1
Hız v m/s km/h m/min kn
Metre/saniye m/s 1 3,6 60 1,944
Kilometre/saat km/h 0,2778 1 16,667 0,540
Metre/dakika m/min 0,0167 0,06 1 -
Denizmili/saat kn 0,5144 1852 30,806 1
Kuvvet F kN daN N mN
Meganewton MN 1000 100000 1000000 -
Kilonewton kN 1 1000 1000 1000000
Dekanewton daN 0,01 1 10 10000
Newton N 0,001 0,1 1 1000
Milinewton mN 0,000001 0,0001 0,0001 1
Basınç P MPa, N/mm2 bar, daN/cm2 mbar Pa, N/m2
Megapaskal
(Newton/milimetrekare
MN 1000 100000 1000000 -
Bar
(Dekanewton/santimetrekare)
kN 1 1000 1000 1000000
Milibar daN 0,01 1 10 10000
Pascal (Newton/metrekere) N 0,001 0i1 1 1000
5
Mekanik Gerilim daN/mm2 MPa, N/
mm2
daN/cm2,
bar
Pa, N/m2
Dekanewton/milimetrekare daN/mm2 1 10 100 10000000
Megapaskal
(Newton/milimetrekare)
MPa 0,1 1 10 1000000
Dekanewton/santimetrekare
(bar)
daN/cm2 0,01 0,1 1 100000
Paskal (Newton/metrekare) Pa - 0,000001 0,00001 1
s-Enerji-Isı W,Q kWh MJ kJ J
(Nm/wh)
Kilowatsaat kWh 1 3,6 3600 3600000
Megajul MJ 0,2778 1 1000 1000000
Kilojul kJ 0,000278 0,001 1 1000
Jul
(Newtonmetre/watsaat)
J - 0,000001 0,001 1
Verim, Elektriksel
Güç
P MW kW W mW
Megawat MW 1 1000 1000000 -
Kilowat kW 0,001 1 1000 100000
Jul (Saniye,
Newtonmetre/saniye)
W 0,000001 0,001 1 1000
Miliwat mW - 0,000001 0,001 1
Sıcaklık noktası Sıcaklık farkı
Sıcaklık T K °C K °C
Kelvin K 0 -273 1 1
Grad Celcius °C 273 0 1 1
Elektrik Akım Kuvveti I kA A mA
Kiloamper kA 1 1000 1000000
Amper A 0,001 1 1000
Miliamper mA 0,000001 0,001 1
6
Elektriksel Gerilim U kV V mV
Kilovolt kV 1 1000 1000000
Volt (Wat/Amper) V 0,001 1 1000
Milivolt mV 0,000001 0,001 1
Elektriksel Direnç R kI I mI
Kiloohm kR 1 1000 1000000
Ohm R 0,001 1 1000
Miliohm m 0,000001 0,001 1
Kapasite Q Ah C(As)
Ampersaat Ah 1 3600
Coulomb (Elektrik yükü)
Ampersaniye
C 0,000278 1
Birimler Sistemi ile
lgili Örnekler:
Örnek 1:
Bir traktör arkasına baglı römorku 2 saat içerisinde 800 kg’lık çekme kuvveti ile 50 km’lik yere
götürüyor. Verilenlere göre traktörün gücünü PS cinsinden bulup kW’a çeviriniz.
Ks = Kuvvet × Yol
= 800 kg x50.000 m = 40000000 kgm
= 5555 kgm / s
2 × 3600
40000000
=
Zaman
Ks
Güç =
1 PS (@ BG, HP) 75 kgm/s oldugundan
5555/75 = 74 PS bulunur.
1 kW @ 1,36 PS
74 PS = 74/1,36 @ 54,4 kW bulunur.
Örnek 2:
1 kg benzin yandıgı zaman 10500 kcal ısı enerjisi vermektedir. Benzin motorlarında, bütün kayıp
ve dirençler çıktıktan sonra gerçek güç, yakıt enerjisinin yaklasık %28’i olduguna göre 1 kg
benzinin ne kadar is verebilecegini hesaplayınız.
1 kg benzinin faydalı enerjisi = 10500 kcal/kg x 0,28
= 2940 kcal/kg
1 kcal = 427 kgm oldugundan
Ks = 427 x 2940 = 1255380 kgm
Bu benzin 8 dakikada sarf edilmis olsa;
2615kgm/s
8x60
1255380 Zaman
İş
gücü
Motor = = =
Güç 35 PS 27.7 kW
75
2615
= = @
7
Örnek 3:
Bir traktörün lastik hava basıncı 3 atm olduguna göre libre bölümlü bir saat ile kontrol edilse basınç
ne kadar olur?
1 at = 14,2 PSK
P = 3 x 14,2 = 42,6 PSK
Örnek 4:
180°Fahrenheit sıcaklıkta açılan bir motor termostatı kontrol edilirken santigrad bölümlü bir derece
kullanılıyor. Termostatın açılma sıcaklıgının kaç °C olması gerektigini bulunuz.
5
9
32
×
° −
° =
F
C
5 82,2 C
9
180 32
180 F × = °
−
° =
Örnek 5:
300 PSK kompresyonu olan bir silindirin basıncının atmosfer karsılıgı nedir?
21 at
14,2
300
=
Örnek 6:
8
3
2
ıı
borunun çapının metrik sistemdeki karsılıgı nedir?
2ıı = 2 x 25,4 = 50,800 mm
25,4 9,525mm
8
3
8
3ıı
= × =
50,800 + 9,525 = 60,325 mm
Örnek 7:
82 mm çapındaki bir motor silindirinin parmak (inç) sistemindeki karsılıgı nedir?
ıı 3,228
25,4
82
=
Örnek 8:
60 mil hız ile giden bir otomobilin saatteki hızını km olarak bulunuz.
Hız = 60 x 1,609 = 96,54 km/h
Örnek 9:
Bir tereyagı kalıbının hacmi 5 dm3 olup, tartıldıgında 4,710 kg gelmektedir. Yagın yogunlugunu
bulunuz.
5 dm3 tereyagı 4,710 kg gelirse
1 dm3 ıı x kg gelir.
0,942 kg
5
1 4,710
x =
×
= /dm3
8
Örnek 10:
3 m3 hacminde bir sandık 2250 kg bugday aldıgına göre bu bugdayın hektolitre agırlıgı kaç
kilogramdır?
0,75 kg
3000
2250
=
1 dm3 = 1 litre oldugundan
Bugdayın 1 litresinin agırlıgı 0,75 kg
1 hektolitre 100 litre’dir.
Bugdayın hektolitre agırlıgı = 0,75 x 100
= 75 kg’dır.
Örnek 11:
3 kulaklı (soklu) 90 cm is genisliginde bir pulluk, traktörle 5 km/h hızla çekiliyor,
a) Pulluk hızını m/s cinsinden bulunuz.
b)Pulluk 10 saatte kaç dekar yer sürer?
a) 1000 m 1,38 m / s
3600 s
1
5
1 km
1000 m
x
3600 s
1 h
h
km
5
h
km
5 × = × × = × × =
b) Pulluk saatte 5000 m yol aldıgına göre;
5000 m x 0,9 m x 10 h = 45 da
