Kur artışı ile bakliyatı daha pahalıya yiyeceğiz

Kur artışı ile bakliyatı daha pahalıya yiyeceğiz
28 Aralık 2013
' Maalesef daha da pahalıya yiyeceğiz '

Türkiye Ziraatçılar Derneği (TZD) Genel Başkanı İbrahim Yetkin, 'Şu anda bakliyat üreticiden çıktı, tamamen stok halinde. Fiyatların yükselmesine göre piyasaya sürüyorlar. Bu şekilde devam ederse bakliyatı 2014 ' te daha pahalıya yiyeceğiz gibi görünüyor' dedi. Ekimde kilosu 4 lira olan kuru fasulyenin kilosu, kasımda yüzde 60 zamlandığını belirten Yetkin kur farkının yansımasıyla 2014 ' te bakliyatı daha pahalıya yiyeceğimizi söyledi.

Yetkin, dernek merkezinde düzenlediği basın toplantısında, bakliyat fiyatları ile döviz kurlarında yaşanan hareketliliğin gıda fiyatlarına yansımasını değerlendirdi.

Üretim alanının daralması nedeniyle bakliyat üretiminde düşüş yaşandığını kaydeden Yetkin, 'Ürününü değerlendiremeyen üretici üretimden vazgeçerken, bunun sonucunda azalan bu ürünler stoklanarak belli kişilerin eline geçti. Ekimde kilosu 4 lira olan kuru fasulyenin kilosu, kasımda yüzde 60 zamlanarak 6,5 liraya, aynı dönemde 2,9 lira olan baldo pirincin fiyatı yüzde 35 artarak 3,9 liraya ulaştığını görüyoruz' diye konuştu.

Söz konusu fiyat artışlarının, dövizdeki artıştan önce yaşandığını ifade eden Yetkin, 'Son artışların etkisi henüz piyasaya tam olarak yansımamıştır. Özellikle şu günlerde pirinç ve kuru fasulye ithalatı yapılması piyasadaki mal kıtlığı ve stokçuluk nedeniyle zorunlu hale gelmiştir. Şu anda bakliyat üreticiden çıktı, tamamen stok halinde. Fiyatların yükselmesine göre piyasaya sürüyorlar. Bu şekilde devam ederse bakliyatı 2014 ' te daha pahalıya yiyeceğiz gibi görünüyor' değerlendirmesinde bulundu.

İTHALATI TMO GERÇEKLEŞTİRMELİ

Fiyat artışlarının önüne geçilebilmesi için alınacak tedbirlere değinen Yetkin, şunları kaydetti:

'Kısa vadede acil olarak alınması gereken önlem, ithalatın zorunlu olduğu durumlarda Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO) devreye girerek ithalatı gerçekleştirmesi ve ithal ürünü kendisinin pazarlamasıdır. TMO ' nun piyasadan çekilmek yerine, daha fazla piyasaya girmesi ve stokçuların hesaplarının bozacak stok miktarını elinde bulundurması gerekiyor. Orta vadede de bütçeden tarıma ayrılan desteğin ve bakliyat ürünlerine verilen desteğin arttırılmasıdır. Uzun vadede ise üretim alanlarının arttırılması gerekmektedir.'

Yılbaşı için alışveriş yapacak vatandaşlara da tavsiyelerde bulunan Yetkin, açık satılan gıda ürünleri yerine, ambalajlı ürünlerin tercih edilmesi gerektiğini belirtti.
 
Ynt: Kur artışı ile bakliyatı daha pahalıya yiyeceğiz

Bakliyatta ‘arz-talep’ zammı
Burak COŞAN
4 Ocak 2014
Bakliyatta ‘arz-talep’ zammı

Bakliyata bir yılda gelen yüzde 25’lik zam sonrası, vatandaşa bir fatura da kurlardaki yükselişten kesilecek. Çünkü, ihtiyacımızın büyük bölümünü ithalatla karşılıyoruz.

2013’ü ortalama yüzde 25’lik zamla kapatan bakliyat ürünlerinde, 2014’te de yeni zamlar kapıda. Çünkü arz talep dengesi bir türlü kurulamıyor. Yurt içinde üretimin düşmesiyle fiyatların arttığını söyleyen sektör temsilcileri, fiyatların artmasında ‘stokçu tüccarların’ da bu durumdan yararlandığını iddia ediyor. Bakliyat üreticisi ülkelerdeki iklimsel felaketler de, 1 kilogram fasulyenin fiyatının market raflarında 6 lirayı geçmesine neden oldu. Kuru fasulye 2013’ü yüzde 59’lık zamla kapatırken, yeşil mercimekte de yüzde 19’luk artış yaşandı. Patates de zam şampiyonları arasında yer alırken, fiyatlardaki yükseliş yüzde 110’u geçti.

‘STOKÇULAR’ PANİKLEDİ

Ürünün özelliklerine göre 26 liraya kadar çıkan fasulye fiyatların düşürülmesi için Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) harekete geçmesi gerektiğini ifade eden Türkiye Ziraatçiler Derneği Başkanı İbrahim Yetkin, pirinçte de aşırı fiyat artışı yaşandığını, TMO’nun fiyatları dengelemek için 100 bin tonluk ithalat yapılacağını açıkladığını belirtti. Yaklaşık 2 hafta önce TMO ile görüşme yaptıklarını söyleyen Yetkin, “Bakliyatta olduğu gibi, pirinçte de ürünlerin fiyatları zamlandı. Bunun sebebi hem üretimin azalması, hem de ‘stokçu tüccarların’ olması. TMO da fiyatları dengelemek adına pirinç ithalatı yapılacağını açıkladı. ‘Stokçu tüccarlar’ panikledi piyasaya ürün sürmeye başladı. Daha ithalat yapılmadan pirinç fiyatlarında yüzde 10 düşüş yaşandı” dedi.

ZAMLAR ÇİFTÇİYİ KAÇIRDI

TMO’nun bu hamlesinin diğer alanlarda yapılması gerektiğini savunan Yetkin, ancak TMO’nun bu kararı tek başına alamadığını Bakanlar Kurulu’nun yetki vermesi gerektiğini söyledi. TMO işin içinde olmayınca tüccarların piyasayı belirlediğini dile getiren Yetkin, “Mercimek üretimimiz yok denecek kadar az. Fasulyede de durum pek farklı değil. Çiftçiler üretmiyor. Maliyetlerini bile karşılayamıyorlar. Elektirikten suya, arazi kira bedelinden tohum fiyatlarına kadar herşeye zam geldi. Destekleme primleri de düşük kaldı” dedi. Bu ürünlerde ithalata bağımlı olunduğundan ve yükselen kurlardan dolayı 2014’te en az yüzde 25 daha zam gelebileceği bilgisini veren Yetkin, “TMO bu alanlarda da piyasayı düzenleme adına ithalat yapabilir. İthalat da kısa vadeli bir çözüm. Uzun vadede bu çözüm başımıza dert olabilir. Küçük üreticiler de kaçınca büyükler ‘tekelleşti” ifadelerini kullandı.

YÖNTEMLER DEDEDEN KALMA

ERZİNCAN’da tüccarlık yapan Güntürk Ticaret’in sahibi Şenol Güntürk, stokçuluk iddialarına karşı çıktı. Türkiye’de bu yıl üretimin çok düşük olduğunu belirten Güntürk, “Dünyada da durum farklı değil. Türkiye’de halâ dededen kalma yöntemlerle üretim yapılıyor” dedi.

AMAÇ İHTİYACI KARŞILAMAK

TÜRKİYE’de üretimin düşük olmasının yanında ithalatında durduğunu belirten Al Bakliyat Tarım ürünleri sahibi Halis Bal da, “Yıl boyunca gerekli ihtiyaç için stok yapılıyor. Bunun da fiyat artışına bir etkisi yok. Ürün az olduğu için de köylüye ödenen para artıyor” dedi.

ÜRETİMDE BÜYÜK DÜŞÜŞ

BAKLİYAT üretimi 2013’te düştü. Nohut yüzde 2,3 azalarak 506 bin ton, kırmızı mercimek yüzde 3,7 azalarak 395 bin ton, patates yüzde 17,7 azalarak 4 milyon ton, kuru fasulye ise 200 bin ton olarak gerçekleşti. Türkiye’de kişi başına mercimek tüketimi 6 kg, fasulye tüketimi ise 3 kg seviyesinde.
 

Benzer Konular