Badem ve ceviz yetiştiriciliği

Belkıs Üner, Yazarlar
tarimgozlem Yorum Yok
Badem ve ceviz yetiştiriciliği

Ceviz Yetiştirmek: Dünya üzerinde çok yaygın olarak bulunur, değişik toprak cinsine uyum gösterir. Kaliteli bir ürünün meyvesi ince kabuklu ve iç kısmı kabuktan kolaylıkla ayrılmalıdır. Ceviz ağacının soğuklamaya ihtiyacı vardır yazı bol güneşli kışları orta ılıman geçen, soğuk rüzgarlardan korunmuş vadilerde gelişimi daha iyidir. Kazık köklüdür kök derinliği 3m-4mdir. Sıcaklık -250C ile +380Ckadar dayanır. Toprak kalitesinde taban suyu 2,5m ile 3m den daha az olması istenmez, su tutmayan, nemi muhafaza eden derin topraklarda iyi gelişir. Toprak ve sudaki tuzluluğa dikkat etmeli, ph 6,5-7,5 arasında olması gerekir. Bahçe kurarken dikkat edilmesi fidan seçiminden başlar. Bütün meyve bahçelerinde olduğu gibi toprak, su analizi yapılmalıdır. Çevre bahçeler incelenmeli ne ekildiği hangi ürün alındığı verim kalitesi, taban suyu durumu araştırılmalıdır. Bu bilgiler bizim kuracağımız bahçeye yardımcı olacaktır.

Çeşit seçerken

Ceviz çeşidini seçerken bu konuda bilgi sahibi olan Tarım İl Müdürlüklerinden veya İlçe Müdürlüğünden yardım alınabilir. Seçilen cins bizim iklim bölgesine uyum sağlar mı, kış dinlenme periyodu nasıl, uyanma zamanı uygun mu, bu bilgiler önemlidir. Fidan kesinlikle sertifikasyon alan firmalardan temin edilmelidir. Dikim aralığı cinslere göre değişiklik gösterir. Piyasa değeri olan, kolay pazar bulan cinsler tercihimiz olmalıdır. Fidan seçiminde özellikle yan dal verimi yüksek ve çiçekleri yakan ilkbahar geç donlarından zarar görmeyenleri tercih etmeliyiz. Cevizin en fazla ihtiyacı gübre azot olup daha sonra potasyum ve fosfor gübresi gelir. Dikimden önce yalnız fosfor ve potasyumlu gübre uygulanır, dikimde azotlu gübre kullanılmaz. Yetişkin bir ağaçtan 45 kg-65 kg ceviz alınır, son zamanlarda bodur ceviz ağacı yetiştiriciliği tercih edilmektedir. Fidan çukurlarına 100gr-150gr fosfor ve potasyum sülfat gübre konulup çıkan toprak yanmış gübre ile karıştırılıp dikim yapılır.

Ceviz hastalıkları

Ceviz hastalıklarında en çok görülen iç kurttur. Şubat ayı içinde %1,5-2’lik Borda bulamacı ile bütün gövde ve dallar yıkanmalı yere düşen dal ve yapraklar yakılmalıdır. Mantar enfeksiyonuna Mayıs ve Haziran da % 5 Bakırlı ilaçlama yapılmalı. Temmuz ayında iki defa fungisit ve insektisit karışımı uygulanır. Hasat mekanik ve sırıkla vurarak yapılır, vurarak yapılanda gözlere zarar verdiği için gelecek sene verimde azalma görülür. Hasat zamanı geldiği üstündeki yeşil kabuğun çatlamasıdır. Cevizi kurutmak için torbalara konulup yeşil kabuğun yumuşamasını bekletmek iç meyveye zarar verir kalitesini düşürür. Ceviz kurutmak için kabuklu ve iç cevizdeki nem oranları standartla belirtilmiştir. TSE’ye göre kabuklu ceviz %8,iç ceviz de %5 nem oranı istenir. Dünyada kurutma mekanik olarak yapılmakta, kalitesi korunmaktadır. Cevizde bulunan yağ asitleri kalp hastalıklarını önleyerek omega3 kemik ve çocuk gelişiminde, Alzheimer hastalığında faydalıdır. E vitamini açısından zengindir.

Badem yetiştirmek

Badem her bölgemiz de bulunur, çabuk gelişen bir ağaçtır.

Kuvvetli topraklarda 8-10 yılda normal boyuna ulaşır, yağışı az olan yerlerde dikim aralıkları geniş bırakılmalıdır.6mx6m,7mx7m dikim yapılabilir. Fidan çukuru açma, dikim budaması, can suyu, tepe vurması diğer meyve fidanı dikildiği gibidir. Badem bahçelerinde sürüm ilkbahar ve sonbaharda yapılmalı fidanlara 2-3 yıl sulama ve bakım gerekir. Badem ağacının Azot gübresine fazla ihtiyacı vardır, yetişkin bir ağaç yılda 700-900 gr saf azot,5kg-12kg potasyum sülfat verilir. Bor eksikliğinde yeşil çağla üstünde yapışkan sıvı oluşumu ve iç meyvede buruşukluklar görülür. Toprak yapısının iyileştirilmesi için 3-4 yılda yanmış ahır gübresi verilmeli, sulamada damla sulama uygulanmalıdır. Bademde çinko, demir, kalsiyum, potasyum, E vitamini ve çeşitli minareller bulunur. KO enzim,Q10ve omega3 bulunması kalp damar hastalıkları için faydalıdır, yaşlanmayı yavaşlatır, kötü kollestrol LDL’yi düşürdüğü uzmanlar tarafında tespit edilmiştir. Günde 15 taneden fazla ve tuzlu yenilmemesi gerekir.

Kapama bahçe kuranlara devlet destekleri mevcuttur. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na bağlı İl Müdürlükleri tarafında fidan desteği yapılmaktadır. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Özel Ağaçlandırma Projeleri desteği, Valilik ve Kaymakamlık, TC Ziraat Bankası destek vermektedir.

 

Benzer Konular