Tarımda düşük faizli yatırım ve işletme kredilerine ilişkin Bakanlar Kurulu kararı, Resmi Gazete ' nin 22 Şubat 2012 tarihli sayısında yayınlandı. Kararname çıktıktan sonra yatırımcılardan çok sayıda soru gelmeye başladı. Kararname ile ilgili uygulama tebliği henüz yayınlanmadı. Bu nedenle sorulara çok net yanıtlar vermek mümkün değil. Ancak, kararnameyi anlamak ve genel bir fikir vermesi açısından aşağıda hemen akla gelen 10 soru ve yanıtı şöyle:
1- Düşük faizli yatırım ve işletme kredileri ne zaman verilecek?
Kredilerin verilmesi için, kararname ile ilgili uygulama tebliğinin de Resmi Gazete ' de yayınlanması gerekiyor. Uygulama tebliği yayınlandıktan sonra Ziraat Bankası şubelerinden ve Tarım Kredi Kooperatifleri ' nden düşük faizli yatırım ve işletme kredisi alınabilir.
2- Bir yatırımcı en fazla ne kadar kredi alabilir?
Bir yatırımcı (damızlık süt sığırı yetiştiriciliği hariç) en fazla 10 milyon lira kredi alabilir. Sadece damızlık süt sığırcılığında 10 milyon liralık üst sınır aşılabilir. Birden fazla üretim konusu için kredi talebinde bulunan bir yatırımcının kullanacağı kredi tutarı, krediye konu ürünlerden en yüksek kredi limitine sahip ürüne göre belirlenecek. Örneğin bir yatırımcı 7.5 milyon lira üst limitli damızlık düve yetiştiriciliği ve üst limiti 5 milyon lira olan küçükbaş hayvan yetiştiriciliği için kredi talebinde bulunduğunda en fazla 10 milyon lira alabilir. Bu yatırımcının kredi hesaplaması ise limiti yüksek olan damızlık düve yetiştiriciliğine göre olacak.
3- Kredilerin vadesi ne olacak?
Bu yıl verilecek düşük faizli tarım kredilerinde vade; işletme kredilerinde 1.5 yılı, yatırım kredilerinde 7 yılı aşmamak üzere Ziraat Bankası ve Tarım Kredi tarafından belirlenecek.
4- Kimler bu kredilerden yararlanamaz?
Geçmiş yıllarda yayınlanan kararnameler kapsamında kullandırılan kredileri de kapsamak üzere, mevcut yatırım kredisine ait anapara tutarının yüzde 30 ' u ödenmeden aynı üretim konusunda kapasite artırımı da dahil yeni yatırım kredisi kullandırılmaz. Diğer kamu kuruluşlarınca verilen faiz indirimli destek, hibe,teşvik programları kapsamında kredi alanlar Ziraat Bankası ve Tarım Kredi ' nin vereceği faiz indirimli krediden yararlanamaz. Örneğin bir yatırımcı hayvan yetiştiriciliği için hem Ziraat Bankası ' ndan hem de devletin bir başka kurumundan düşük faizli kredi kullanamayacak, ikisinden birini tercih etmek zorunda. Tasfiye olunacak alacaklar hesabında borcu bulunan veya bu hesaplarda kayıtlı olan borçları ertelenmiş veya taksitlendirilmiş veya yeniden yapılandırılmış olan ve geri ödeme süreci devam eden üreticilere bu kararname kapsamında kredi açılmayacak.
5- Krediler mevcut işletmelerin satın alınmasında da kullanılabilir mi?
Yeni yatırım için olduğu gibi, mevcut işletmelerin satın alınmasında da düşük faizli kredi alınabilir. İşletme satın alımda kullanılacak kredi limitleri ve faiz indirim oranları kararnamede belirtilen faaliyet konularındaki kredi ve faiz tutarı ile aynı olacak.
6- Kredi almak için öz sermaye oranı ve diğer şartlar ne olacak?
Kredi tahsis kriterlerinin belirlenmesi, kredi limitleri ve vadelerinin tespit edilmesi, teminat miktarı, öz kaynak oranı ve diğer şartlar Ziraat Bankası ve Tarım Kredi tarafından belirlenecek.
7- Geçen yıl hak kazandığı halde kredi alamayanlar bu kararname ile hak ettikleri krediyi alabilir mi?
Geçen yıl yatırım kredisi onaylanmış, ancak krediyi alamayan üretici ve yatırımcılar, geçen yılki indirim oranları ile kalan kredilerini kullanabilecekler. Yeni alacakları kredi ise bu yılın şartlarına göre kullandırılacak.
8- Kredilerde kademe sistemi nasıl uygulanacak?
Bu yıl düşük faizli yatırım ve işletme kredilerinde kademeli faiz indirimi uygulanacak. Damızlık süt sığırcılığında üç kademeli, yaygın hayvansal üretimde 2 kademeli, kontrollü örtü altı üretimde 3 kademeli, yaygın bitkisel üretimde 2 kademeli ve traktör alımında da 2 kademeli faiz uygulanacak. Örneğin damızlık süt sığırcılığı yapacak bir yatırımcının kullanabileceği kredinin en üst limiti 20 milyon lira. Alacağı yatırım kredisi 5 milyon lira ise, 3 kademeli bir faiz indirimi uygulanacak. Bu 5 milyon liranın 250 bin liraya kadar olan kısmına yüzde yüz faiz indirimi uygulanacak. 250 bin lira ile 3 milyon lira arasındaki 2 milyon 750 bin liralık dilime yüzde 75 faiz indirimi uygulanacak. 3 milyon lira ile 5 milyon lira arasındaki 2 milyonluk kredi dilimine ise yüzde 50 faiz indirimi uygulanacak. Yani 5 milyon lira kredi kullanan bir yatırımcı 3 kademeli faiz ödeyecek.
9- Arazi satın almak veya kiralamak için kredi alınabilir mi?
Arazi alımında hem yatırım hem de işletme kredilerinde yüzde 25 faiz indirimi uygulanacak. Arazi satın alma kredisinin üst limiti 500 bin lira.
10- Kararname çıkmadan önce yapılan başvurular geçerli olacak mı?
Düşük faizli yatırım ve işletme kredisi almak için başvuranların dosyaları incelenecek ve şartları uygun olanlara kararname çerçevesinde kredi kullandırılacak.
Kademeli sisteme geçilmesi nedeniyle bu yıl düşük faizli kredilerde sistem oturuncaya kadar bazı sıkıntılar yaşanacak. Okurlarımız karşılaştıkları sorunları ve soruları bize iletebilirler.
Bakanlık DİR ' e karşı
Salı günü bu sütunda yer alan 'DİR kapsamında et ithalatı' başlıklı yazımızda Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ' nın Ulusal Kırmızı Et Konseyi ' ndeki temsilcilerinin Dahilde İşleme Rejimi(DİR) kapsamında et ithalatına destek verdiğini yazdık.Bakanlıktan Müsteşar Yardımcısı Nihat Pakdil aradı. Bir yanlış anlama olduğunu, konseydeki bir bakanlık temsilcisinin kendilerine danışmadan imza attığını belirterek, bakanlık olarak DİR kapsamında et ithalatı için bir çalışma yapmadıklarını söyledi. Pakdil, DİR kapsamında et ithalatına karşı olduklarını konseye yazılı olarak bildirildiğini sözlerine ekledi.
1- Düşük faizli yatırım ve işletme kredileri ne zaman verilecek?
Kredilerin verilmesi için, kararname ile ilgili uygulama tebliğinin de Resmi Gazete ' de yayınlanması gerekiyor. Uygulama tebliği yayınlandıktan sonra Ziraat Bankası şubelerinden ve Tarım Kredi Kooperatifleri ' nden düşük faizli yatırım ve işletme kredisi alınabilir.
2- Bir yatırımcı en fazla ne kadar kredi alabilir?
Bir yatırımcı (damızlık süt sığırı yetiştiriciliği hariç) en fazla 10 milyon lira kredi alabilir. Sadece damızlık süt sığırcılığında 10 milyon liralık üst sınır aşılabilir. Birden fazla üretim konusu için kredi talebinde bulunan bir yatırımcının kullanacağı kredi tutarı, krediye konu ürünlerden en yüksek kredi limitine sahip ürüne göre belirlenecek. Örneğin bir yatırımcı 7.5 milyon lira üst limitli damızlık düve yetiştiriciliği ve üst limiti 5 milyon lira olan küçükbaş hayvan yetiştiriciliği için kredi talebinde bulunduğunda en fazla 10 milyon lira alabilir. Bu yatırımcının kredi hesaplaması ise limiti yüksek olan damızlık düve yetiştiriciliğine göre olacak.
3- Kredilerin vadesi ne olacak?
Bu yıl verilecek düşük faizli tarım kredilerinde vade; işletme kredilerinde 1.5 yılı, yatırım kredilerinde 7 yılı aşmamak üzere Ziraat Bankası ve Tarım Kredi tarafından belirlenecek.
4- Kimler bu kredilerden yararlanamaz?
Geçmiş yıllarda yayınlanan kararnameler kapsamında kullandırılan kredileri de kapsamak üzere, mevcut yatırım kredisine ait anapara tutarının yüzde 30 ' u ödenmeden aynı üretim konusunda kapasite artırımı da dahil yeni yatırım kredisi kullandırılmaz. Diğer kamu kuruluşlarınca verilen faiz indirimli destek, hibe,teşvik programları kapsamında kredi alanlar Ziraat Bankası ve Tarım Kredi ' nin vereceği faiz indirimli krediden yararlanamaz. Örneğin bir yatırımcı hayvan yetiştiriciliği için hem Ziraat Bankası ' ndan hem de devletin bir başka kurumundan düşük faizli kredi kullanamayacak, ikisinden birini tercih etmek zorunda. Tasfiye olunacak alacaklar hesabında borcu bulunan veya bu hesaplarda kayıtlı olan borçları ertelenmiş veya taksitlendirilmiş veya yeniden yapılandırılmış olan ve geri ödeme süreci devam eden üreticilere bu kararname kapsamında kredi açılmayacak.
5- Krediler mevcut işletmelerin satın alınmasında da kullanılabilir mi?
Yeni yatırım için olduğu gibi, mevcut işletmelerin satın alınmasında da düşük faizli kredi alınabilir. İşletme satın alımda kullanılacak kredi limitleri ve faiz indirim oranları kararnamede belirtilen faaliyet konularındaki kredi ve faiz tutarı ile aynı olacak.
6- Kredi almak için öz sermaye oranı ve diğer şartlar ne olacak?
Kredi tahsis kriterlerinin belirlenmesi, kredi limitleri ve vadelerinin tespit edilmesi, teminat miktarı, öz kaynak oranı ve diğer şartlar Ziraat Bankası ve Tarım Kredi tarafından belirlenecek.
7- Geçen yıl hak kazandığı halde kredi alamayanlar bu kararname ile hak ettikleri krediyi alabilir mi?
Geçen yıl yatırım kredisi onaylanmış, ancak krediyi alamayan üretici ve yatırımcılar, geçen yılki indirim oranları ile kalan kredilerini kullanabilecekler. Yeni alacakları kredi ise bu yılın şartlarına göre kullandırılacak.
8- Kredilerde kademe sistemi nasıl uygulanacak?
Bu yıl düşük faizli yatırım ve işletme kredilerinde kademeli faiz indirimi uygulanacak. Damızlık süt sığırcılığında üç kademeli, yaygın hayvansal üretimde 2 kademeli, kontrollü örtü altı üretimde 3 kademeli, yaygın bitkisel üretimde 2 kademeli ve traktör alımında da 2 kademeli faiz uygulanacak. Örneğin damızlık süt sığırcılığı yapacak bir yatırımcının kullanabileceği kredinin en üst limiti 20 milyon lira. Alacağı yatırım kredisi 5 milyon lira ise, 3 kademeli bir faiz indirimi uygulanacak. Bu 5 milyon liranın 250 bin liraya kadar olan kısmına yüzde yüz faiz indirimi uygulanacak. 250 bin lira ile 3 milyon lira arasındaki 2 milyon 750 bin liralık dilime yüzde 75 faiz indirimi uygulanacak. 3 milyon lira ile 5 milyon lira arasındaki 2 milyonluk kredi dilimine ise yüzde 50 faiz indirimi uygulanacak. Yani 5 milyon lira kredi kullanan bir yatırımcı 3 kademeli faiz ödeyecek.
9- Arazi satın almak veya kiralamak için kredi alınabilir mi?
Arazi alımında hem yatırım hem de işletme kredilerinde yüzde 25 faiz indirimi uygulanacak. Arazi satın alma kredisinin üst limiti 500 bin lira.
10- Kararname çıkmadan önce yapılan başvurular geçerli olacak mı?
Düşük faizli yatırım ve işletme kredisi almak için başvuranların dosyaları incelenecek ve şartları uygun olanlara kararname çerçevesinde kredi kullandırılacak.
Kademeli sisteme geçilmesi nedeniyle bu yıl düşük faizli kredilerde sistem oturuncaya kadar bazı sıkıntılar yaşanacak. Okurlarımız karşılaştıkları sorunları ve soruları bize iletebilirler.
Bakanlık DİR ' e karşı
Salı günü bu sütunda yer alan 'DİR kapsamında et ithalatı' başlıklı yazımızda Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ' nın Ulusal Kırmızı Et Konseyi ' ndeki temsilcilerinin Dahilde İşleme Rejimi(DİR) kapsamında et ithalatına destek verdiğini yazdık.Bakanlıktan Müsteşar Yardımcısı Nihat Pakdil aradı. Bir yanlış anlama olduğunu, konseydeki bir bakanlık temsilcisinin kendilerine danışmadan imza attığını belirterek, bakanlık olarak DİR kapsamında et ithalatı için bir çalışma yapmadıklarını söyledi. Pakdil, DİR kapsamında et ithalatına karşı olduklarını konseye yazılı olarak bildirildiğini sözlerine ekledi.