Fiskobirlik ' in devre dışı bırakılmasının ardından fındık almakla görevlendirilen Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), yaklaşık 1,5 milyar dolar zarar etti. Fındıktan kaynaklanan zarar Hazine tarafından karşılanacak.
Bu amaçla iç borçlanma senedi ihraç edilecek ve karşılığında sağlanan gelir Ofis ' e aktarılacak. TMO da bu parayla fındık üreticisinin alacağını ödeyecek. Ofis ' in elinde halen 650 bin tonluk fındık stoku bulunuyor. Bu yıl fındıkta rekoltenin beklenenden daha fazla olması sebebiyle TMO, ödeme güçlüğüyle karşı karşıya kaldı. Elde kalan ürünü satamayan Ofis üreticiye borcunu ödemek için uluslararası piyasada kredi arayışına girdi. Ancak buradan da beklenen sonucu elde edemedi. Son çare olarak Hazine ' nin kapısı çalındı. Önceki hafta Meclis ' te kabul edilen torba kanuna, TMO ' nun fındık zararının Hazine tarafından üstlenilmesini öngören bir madde eklendi. Böylece fındık fazlasından doğan zararı Hazine üstlenecek.
--------------------------------------------------------------------------------
Türkiye, dünya fındık üretiminin yaklaşık yüzde 75 ' ini, ihracatının ise yüzde 80 ' ini gerçekleştiriyor. Yaklaşık 8 milyon kişi geçimini fındıktan sağlıyor. Fındık ihracatından da yılda 1,5-2 milyar dolar arasında gelir elde ediliyor. Fındığın asıl sorunu üretim fazlalığı. Yasak olmasına karşın Batı Karadeniz ' deki düz alanların zaman içinde fındık bahçesine çevrilmesi sebebiyle üretim, iç ve dış talebin çok üzerinde. Rekoltenin 500 bin tonu aştığı her yıl stok sorunu yaşanıyor. TMO ' nun depolarında 2007 yılından yaklaşık 300 bin ton fındık kaldı. 2008 ' de ise üretimin 800 bin tonu bulması, stokları şişirdi. Depolardaki fındık miktarı 650 bin tonu buldu. Stokta tutulan fındık en fazla 3-4 yıl dayanabiliyor. Bu süre zarfında satılamayan ürün, yağı çıkarılmak üzere fabrikalara gönderiliyor. Ancak yağlığa ayrılan fındığın fiyatı dörtte birine iniyor.
Hükümet, 2005 yılında Fiskobirlik ' in üreticiye borcunu ödeyememesi sebebiyle fındıkta yaşanan krizin ardından TMO ' yu devreye sokmuştu. O tarihe kadar Fiskobirlik tarafından yapılan müdahale alımlarını bundan sonra Ofis yapmaya başladı. Müdahale alımları ile piyasada fındık fiyatlarının düşmesi önleniyor. Ancak bu durum, her yıl ciddi miktarda görev zararlarına yol açıyor. Sorunun kalıcı olarak çözülebilmesi için düz arazilerin teşviklerle fındıktan kurtarılıp yağlı tohum bitkileri başta olmak üzere alternatif ürünlere açılması gerekiyor. Bunun için kivi gibi farklı ürünlere geçen çiftçiye destek verilmesi planlanıyor.
Bu amaçla iç borçlanma senedi ihraç edilecek ve karşılığında sağlanan gelir Ofis ' e aktarılacak. TMO da bu parayla fındık üreticisinin alacağını ödeyecek. Ofis ' in elinde halen 650 bin tonluk fındık stoku bulunuyor. Bu yıl fındıkta rekoltenin beklenenden daha fazla olması sebebiyle TMO, ödeme güçlüğüyle karşı karşıya kaldı. Elde kalan ürünü satamayan Ofis üreticiye borcunu ödemek için uluslararası piyasada kredi arayışına girdi. Ancak buradan da beklenen sonucu elde edemedi. Son çare olarak Hazine ' nin kapısı çalındı. Önceki hafta Meclis ' te kabul edilen torba kanuna, TMO ' nun fındık zararının Hazine tarafından üstlenilmesini öngören bir madde eklendi. Böylece fındık fazlasından doğan zararı Hazine üstlenecek.
--------------------------------------------------------------------------------
Türkiye, dünya fındık üretiminin yaklaşık yüzde 75 ' ini, ihracatının ise yüzde 80 ' ini gerçekleştiriyor. Yaklaşık 8 milyon kişi geçimini fındıktan sağlıyor. Fındık ihracatından da yılda 1,5-2 milyar dolar arasında gelir elde ediliyor. Fındığın asıl sorunu üretim fazlalığı. Yasak olmasına karşın Batı Karadeniz ' deki düz alanların zaman içinde fındık bahçesine çevrilmesi sebebiyle üretim, iç ve dış talebin çok üzerinde. Rekoltenin 500 bin tonu aştığı her yıl stok sorunu yaşanıyor. TMO ' nun depolarında 2007 yılından yaklaşık 300 bin ton fındık kaldı. 2008 ' de ise üretimin 800 bin tonu bulması, stokları şişirdi. Depolardaki fındık miktarı 650 bin tonu buldu. Stokta tutulan fındık en fazla 3-4 yıl dayanabiliyor. Bu süre zarfında satılamayan ürün, yağı çıkarılmak üzere fabrikalara gönderiliyor. Ancak yağlığa ayrılan fındığın fiyatı dörtte birine iniyor.
Hükümet, 2005 yılında Fiskobirlik ' in üreticiye borcunu ödeyememesi sebebiyle fındıkta yaşanan krizin ardından TMO ' yu devreye sokmuştu. O tarihe kadar Fiskobirlik tarafından yapılan müdahale alımlarını bundan sonra Ofis yapmaya başladı. Müdahale alımları ile piyasada fındık fiyatlarının düşmesi önleniyor. Ancak bu durum, her yıl ciddi miktarda görev zararlarına yol açıyor. Sorunun kalıcı olarak çözülebilmesi için düz arazilerin teşviklerle fındıktan kurtarılıp yağlı tohum bitkileri başta olmak üzere alternatif ürünlere açılması gerekiyor. Bunun için kivi gibi farklı ürünlere geçen çiftçiye destek verilmesi planlanıyor.
